Το Βέλγιο -ένα από τα έξι ιδρυτικά μέλη της ΕΕ και γνωστό για την αγάπη του για την τέχνη του κλασικού ευρωπαϊκού συμβιβασμού-κατάφερε να αποδυναμώσει σημαντικά το κείμενο που δημοσιεύθηκε σε μια Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Το αποτέλεσμα είναι η αναβολή της απόφασης για την προώθηση του σχεδίου μέχρι την επόμενη συνάντηση των ηγετών, ανανεώνοντας τις ανησυχίες για τη δέσμευση της Ένωσης έναντι της Ουκρανίας, σύμφωνα με το Politico.
Ο εν λόγω πρωθυπουργός, Μπαρτ ντε Βέβερ, δέχεται πιέσεις για το σχέδιο στην πατρίδα του, επειδή, όπως λέει, η επιχείρηση ενέχει τεράστιους οικονομικούς και νομικούς κινδύνους για το Βέλγιο, όπου φυλάσσονται τα περισσότερα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Οι ηγέτες της ΕΕ λένε ότι κατανοούν τις ανησυχίες του -αλλά δεν μπόρεσαν να βρουν τρόπο να τον καθησυχάσουν.
"Είναι λίγο πικρό για μένα που τώρα μας κατηγορούν ως τη χώρα που δεν είναι πρόθυμη", δήλωσε στους δημοσιογράφους. "Οι Βέλγοι φορολογούμενοι θα καταλήξουν να πληρώσουν το τίμημα ως 'εντελώς παράλογο'".
Η αμφίβολη στάση του Ντόναλντ Τραμπ ως προς τον τρόπο αντιμετώπισης της εισβολής της Μόσχας στην Ουκρανία, παρά τις κυρώσεις που επέβαλε αυτή την εβδομάδα στις δύο μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες της Ρωσίας, έχει επιβαρύνει την Ευρώπη με την ευθύνη να ενισχύσει την υποστήριξή της. Ενώ οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θεωρούσαν για πολύ καιρό αδιανόητη τη χρήση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τον εξοπλισμό και την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, λόγω του φόβου ότι αυτό θα παραβίαζε το διεθνές δίκαιο, ωστόσο, τους τελευταίους μήνες, καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται, αυτό έχει καταστεί πραγματική προοπτική.
Η ΕΕ ήλπιζε την Πέμπτη να δώσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μια σταθερή εντολή να υποβάλει νομική πρόταση για το δάνειο ήδη από την επόμενη εβδομάδα. Ο Ντε Βέβερ εξασφάλισε ότι αυτό δεν θα συμβεί.
"Επαρκώς ισορροπημένο"
Μετά από μια ολόκληρη μέρα έντονων διαπραγματεύσεων, οι συνομιλίες διακόπηκαν χωρίς να επιτευχθεί συμφωνία, αλλά οι ηγέτες επέστρεψαν αργότερα το βράδυ, αφού οι σύμβουλοί τους εργάστηκαν για να καταλήξουν σε συμβιβαστικό κείμενο. Ο Ντε Βέβερ επέτρεψε να αναφερθεί στην τελική δήλωση της Συνόδου Κορυφής ότι δεν θα εμποδίσει την Επιτροπή να διερευνήσει περαιτέρω την ιδέα της κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων. Αυτό δεν ήταν ακριβώς αυτό που ονειρευόταν το Κίεβο.
Πρόκειται για "ένα επαρκώς ισορροπημένο κείμενο που επιτρέπει ερμηνείες που ανταποκρίνονται σε όλες τις ανάγκες και ευαισθησίες, έτσι ώστε ο καθένας να δώσει μια συγκεκριμένη ερμηνεία που είναι καλή για τον εαυτό του", δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ που ενημερώθηκε για τις συζητήσεις και μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, επειδή οι συνομιλίες ήταν ιδιωτικές.
Λίγοι μπόρεσαν να κρύψουν το γεγονός ότι το αποτέλεσμα εγείρει εκ νέου ερωτήματα σχετικά με την αδύναμη υποστήριξη της ΕΕ προς την Ουκρανία, καθώς η σύγκρουση πλησιάζει τα τέσσερα χρόνια.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Η Ουκρανία ένα βήμα πριν οριστικοποιήσει την μεγαλύτερη αγορά μαχητικών στην ιστορία της
Το σχέδιο για τα περιουσιακά στοιχεία "δεν έχει εγκαταλειφθεί", δήλωσε ο Εμανουέλ Μακρόν στους δημοσιογράφους. "Καταφέραμε να συζητήσουμε τις τεχνικές λεπτομέρειες. Δεν υπήρχαν άλλες επιλογές χρηματοδότησης για τη βοήθεια προς την Ουκρανία", πρόσθεσε. Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε στους ηγέτες ότι "οι κίνδυνοι που συνδέονται με το δάνειο είναι διαχειρίσιμοι".
Με το Βέλγιο να δηλώνει ότι δεν αισθάνεται άνετα με το σχέδιο, οι διπλωμάτες σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο πέρασαν πολλές ημέρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής προσπαθώντας να βρουν τη νομική διατύπωση που θα καθησύχαζε τον Ντε Βέβερ και θα έδινε παράλληλα στην Επιτροπή τις οδηγίες που θα χρειαζόταν για να προχωρήσει με την ιδέα.
Ωστόσο, ενώ τα προηγούμενα σχέδια της κοινής δήλωσης, ακόμη και το πρωί της Συνόδου, καλούσαν ρητά τους αξιωματούχους να υποβάλουν μια νομική πρόταση -σηματοδοτώντας ουσιαστικά ότι το σχέδιο ήταν πιθανό να γίνει πραγματικότητα- η τελική διατύπωση των ηγετών περιορίστηκε στο να "καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει, το συντομότερο δυνατόν, επιλογές για χρηματοδοτική στήριξη" και να αναβάλει το θέμα για την επόμενη Σύνοδο Κορυφής. Αυτή έχει προγραμματιστεί για τον Δεκέμβριο, αλλά οι αξιωματούχοι δεν απέκλεισαν το ενδεχόμενο να πραγματοποιηθεί νωρίτερα.
Το διακύβευμα φαινόταν πολύ υψηλό για τον Ντε Βέβερ, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος των ακινητοποιημένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας στην Ευρώπη βρίσκεται στην κατοχή της χρηματοοικονομικής εταιρείας Euroclear, η οποία είναι εγγεγραμμένη στο Βέλγιο, ανέφεραν οι διπλωμάτες. Επανειλημμένα είπε στους ομολόγους του ότι η επιχείρηση ενείχε τεράστιους οικονομικούς και νομικούς κινδύνους για το Βέλγιο, ανέφεραν.
Ένα στοιχείο που εξηγεί την επιμονή του Ντε Βέβερ είναι ότι βρίσκεται εμπλεκόμενος σε ατελέσφορες διαπραγματεύσεις για την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με τον προϋπολογισμό που θα επαναφέρει την οικονομία του Βελγίου σε ισορροπία.
Ο Ντε Βέβερ απέρριψε μια συμβιβαστική πρόταση της τελευταίας στιγμής που θα προέβλεπε πιο ισχυρή διατύπωση υπέρ του δανείου, σύμφωνα με τέσσερις αξιωματούχους της ΕΕ.
"Συμφωνήσαμε για το τι, τώρα πρέπει να εργαστούμε για το πώς", δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, στους δημοσιογράφους.
Αντιμέτωποι με τις διαβεβαιώσεις της Επιτροπής ότι η χρηματοοικονομική πράξη ενείχε ελάχιστο κίνδυνο, οι Βέλγοι διπλωμάτες απάντησαν σε εσωτερικές συνεδριάσεις της ΕΕ ότι ένα αεροπλάνο έχει ελάχιστες πιθανότητες να συντριβεί — αλλά αν αυτό συμβεί, δεκάδες άνθρωποι θα χάσουν τη ζωή τους, σύμφωνα με δύο διπλωμάτες που έχουν γνώση των συνομιλιών.
Τις τελευταίες εβδομάδες, οι βελγικές αρχές έχουν επανειλημμένα καλέσει την Επιτροπή να καλύψει τις πιο ευαίσθητες πτυχές του δανείου σε διμερές επίπεδο — και εξεγέρθηκαν όταν οι αξιωματούχοι της ΕΕ αρνήθηκαν να το πράξουν.
"Η αίσθησή μου είναι ότι οι φίλοι μας από την Επιτροπή υποτίμησαν την πολυπλοκότητα αυτής της πολύ εξελιγμένης χρηματοοικονομικής κατασκευής", δήλωσε ένας από τους διπλωμάτες της ΕΕ. "Αυτή η υποτίμηση είναι ο λόγος για τον οποίο το Βέλγιο ανησυχεί".
Ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε αργά το βράδυ από την ΕΕ επιτρέπει σε όλους να σώσουν την τιμή τους ― και αφήνει στον Ντε Βέβερ τη δυνατότητα να ασκήσει βέτο σε οποιαδήποτε μελλοντική ενέργεια που δεν ανταποκρίνεται στις κόκκινες γραμμές του.
Εάν "η Ρωσία μπορεί πραγματικά να διεκδικήσει τα χρήματα για οποιονδήποτε λόγο... τα μετρητά πρέπει να είναι διαθέσιμα αμέσως", δήλωσε ο Ντε Βέβερ, προσθέτοντας ότι "η εμπιστοσύνη σε ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ευρώπης" θα διακυβευόταν.
"Ποιος θα δώσει αυτή την εγγύηση; Ρώτησα τους συναδέλφους μου: "Εσείς; Τα κράτη μέλη;" ... Αυτή η ερώτηση δεν έτυχε ενθουσιώδους ανταπόκρισης από τους παρευρισκόμενους", δήλωσε ο Βέλγος ηγέτης.
