Tο βράδυ του Σαββάτου ήταν πάλι στα VIP θεωρεία της Allianz Arena στο Μόναχο, για το ντέρμπι της αγωνιστικής ανάμεσα σε Μπάγερν και Ντόρτμουντ. Όρθιος για να βοηθά τον «εντοπισμό» του από τις κάμερες του συνδρομητικού καναλιού, μιλούσε, γελούσε, χαιρετούσε τους επώνυμους της κερκίδας. Αλλά σε τελική ανάλυση ο Μάρκους Ζέντερ, Χριστιανοκοινωνιστής ηγέτης και πρωθυπουργός της Βαυαρίας δεν έχει και τόση ανάγκη την τηλεόραση. Η παρουσία του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι τόσο σταθερά εκκωφαντική, που σχεδόν δεν υπάρχει μέρα που να περάσει απαρατήρητος.
Αυτοί που τον ακολουθούν σε X (Twitter), Instagram, TikTok και Facebook ξεπερνούν συνολικά τα 2 εκατομμύρια. Και τα «stories» με τα οποία τους τροφοδοτεί είναι συχνά μη πολιτικά. Αρκεί η δοσολογία να είναι σωστή και να μην καταλήγει σε βάρος της πολιτικής υποστηρίζει ο ίδιος, που δικαιολογεί την πρακτική του ως σημείο των καιρών. Οι πολιτικοί, λέει, είναι υποχρεωμένοι να θυμίζουν διαρκώς την παρουσία τους στον κόσμο, που στις μέρες μας βομβαρδίζεται καθημερινά από μηνύματα. Κάθε είδους επικοινωνία είναι ωφέλιμη και αναγκαία για τον πολιτικό. «Κανείς δεν κερδίζει στις μέρες μας εκλογές χωρίς τα social media» τονίζει.
Οι παραδοσιακοί γκρινιάζουν
Αυτό δεν αρέσει σε πολλούς πάντως από τους συνοδοιπόρους του στο παραδοσιακό, συντηρητικό κόμμα της Βαυαρίας (CSU), που κρατά σφιχτά την εξουσία εδώ και δεκαετίες, αν και τα τελευταία χρόνια, χωρίς τις συντριπτικές πλειοψηφίες περασμένων εποχών. Πρόσφατα υπήρξαν γκρίνιες για εμφανίσεις του κατά τη διάρκεια του Οktoberfest, όπου μάλιστα αποφάσισε να επιδείξει στο κοινό του και τις ικανότητές του στο τραγούδι «Sweet Caroline». Με εντυπωσιακή άνεση εξηγούσε πριν από μερικές ημέρες ποιος είναι ο αγαπημένος του τρόπος για να τρώει το «big mac», όπως παλιότερα είχε εκφράσει και την αδυναμία του στο ντόνερ.
Αλλά αυτοί που τον επέκριναν φωναχτά ήταν περισσότερο κάποιοι παλαίμαχοι του κόμματος. Ο Ζέντερ είναι αυτή τη στιγμή τόσο ισχυρός στην ηγεσία του κόμματος και της τοπικής κυβέρνησης που μοιάζει πράγματι αδιαμφισβήτητος εντός των τειχών.
Μερικοί μιλούν στο παρασκήνιο για μια αναξιοπρεπή συμπεριφορά. Κάποια ΜΜΕ έχουν σχολιάσει την ψηφιακή υπέρ-παρουσία του. Σε άλλους καιρούς ίσως τόση αυτοπροβολή να είχε προκαλέσει εξέγερση μέσα στη συντηρητική παράταξη. Όμως σε μια εποχή που οι πολιτικοί πρώτης γραμμής σπάνια «κάνουν ρούπι» χωρίς να έχουν πάρει την έγκριση από στρατιές χρυσοπληρωμένων επικοινωνιολόγων, συμβούλων και «γκουρού» του μάρκετινγκ θα ήταν αφελές να θεωρήσει κανείς ότι πρόκειται για κάποιες ανεξέλεγκτες παρορμήσεις, για ένα προσωπικό καπρίτσιο.
Πολιτική ως διασκέδαση;
Η ανάλυση της συμπεριφοράς του Ζέντερ στα κοινωνικά δίκτυα θα μπορούσε να είναι η πιο αντιπροσωπευτική μελέτη αυτού που πριν από χρόνια ένας Γερμανός επιστήμονας είχε χαρακτηρίσει ως politainment, συγχώνευση δηλαδή της πολιτικής δράσης με τη διασκέδαση. (Τον όρο είχε χρησιμοποιήσει ο καθηγητής Επικοινωνίας και ΜΜΕ από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, Νόρμπερτ Μπολτς. Το βιβλίο του «Το Αλφαβητάρι των Μέσων» είχε κυκλοφορήσει το 2008 και στα ελληνικά από τις εκδόσεις «Σμίλη»).
Ο ίδιος ο Ζέντερ έχει υποστηρίξει ότι η πολιτική θα πρέπει να μπορεί να διασκεδάζει. Να προκαλεί και συμπάθεια, γιατί η συμπάθεια μπορεί να μετατραπεί σε δέσμευση. Υπάρχουν πάντως και εκείνοι που τα βλέπουν αυτά ως ένα είδος ριψοκίνδυνης ακροβασίας. Ο κίνδυνος της κόπωσης του δέκτη της υπερπροβολής ελλοχεύει πάντα. Η απόσταση από το γέλιο και την συγκατάνευση μέχρι την γελοιοποίηση και την απαξίωση είναι μικρότερη από όσο θέλουν να πιστεύουν οι πολιτικοί. Ειδικά σε εποχές που μεγάλες κοινωνικές ομάδες στριμώχνονται οικονομικά και προσδοκούν από τους πολιτικούς λύσεις στα προβλήματα και όχι χιούμορ και βιντεάκια.
