Τις προσπάθειες που καταβάλλει η Αίγυπτος από την αρχή της κρίσης στη Γάζα για την υποστήριξη του παλαιστινιακού λαού, συνδυάζοντας πολιτικές, διπλωματικές και ανθρωπιστικές πρωτοβουλίες, αναδεικνύει σε ανάλυσή του που δημοσιεύεται στο γαλλικό Κέντρο Στρατηγικών Μελετών της Μέσης Ανατολή The Reference – Paris, ο Αιγύπτιος ακτιβιστής και νομικός Khaled Al.
Υπογραμμίζει πως η αιγυπτιακή ηγεσία έχει διατηρήσει μια αταλάντευτη στάση, με βασικό της μήνυμα την «καθολική απόρριψη» οποιουδήποτε σχεδίου της ισραηλινής πλευράς για αναγκαστικό ή εκούσιο εκτοπισμό των Παλαιστινίων από τη γη τους, τονίζοντας ότι αυτό συνιστά «κόκκινη γραμμή» για την Αίγυπτο.
Πιο συγκεκριμένα, ο Khaled Ali επισημαίνει:
Από την αρχή του ισραηλινού πολέμου στη Γάζα, η Αίγυπτος δεν έχει φεισθεί προσπαθειών για να υποστηρίξει τον παλαιστινιακό λαό, παρέχοντας σταθερή και συνεπή βοήθεια σε όλα τα επίπεδα: πολιτικό, ανθρωπιστικό, επιτόπιο και ασφάλειας.
Οι αιγυπτιακές προσπάθειες έχουν επικεντρωθεί στα εξής:
Σε πολιτικό επίπεδο:
1. Η αιγυπτιακή ηγεσία επιβεβαίωσε με συνέπεια τη σαφή στάση της σε όλες τις ανακοινώσεις και τις συνεντεύξεις Τύπου: απόλυτη απόρριψη οποιωνδήποτε ισραηλινών σχεδίων που αποσκοπούν στην αναγκαστική ή εθελοντική εκτόπιση των Παλαιστινίων από τη γη τους, τονίζοντας ότι η εκτόπιση αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για την Αίγυπτο.
2. Φιλοξενία της Ειρηνευτικής Διάσκεψης του Καΐρου στις 21 Οκτωβρίου 2023, με ευρεία αραβική και διεθνή συμμετοχή, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα για τη σταθερή θέση της Αιγύπτου.
3. Σύγκληση αραβο-ισλαμικής συνόδου κορυφής στο Κάιρο τον Μάρτιο του 2025, όπου οι συμμετέχοντες ενέκριναν το σχέδιο της Αιγύπτου για την ανοικοδόμηση της Γάζας.
4. Υποβολή νομικού υπομνήματος ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου (ICJ) κατά των ισραηλινών πρακτικών, με παράλληλη ανακοίνωση της πρόθεσης του Καΐρου να συμμετάσχει στην αγωγή της Νότιας Αφρικής κατά του Ισραήλ.
5. Διατήρηση συνεχών επαφών με περιφερειακούς και διεθνείς παράγοντες για τη συγκέντρωση υποστήριξης για το όραμα της Αιγύπτου (απόρριψη της εκτόπισης, λογοδοσία του Ισραήλ ως κατοχικής δύναμης και υποστήριξη της Παλαιστινιακής Αρχής στην ανάκτηση του ελέγχου της Γάζας μετά τον πόλεμο).6. Φιλοξενία συναντήσεων συμφιλίωσης στο Κάιρο τον Οκτώβριο του 2024 μεταξύ της Φατάχ και της Χάμας για τη συζήτηση των ρυθμίσεων «της επόμενης μέρας».
7. Έμφαση στο γεγονός ότι η μόνη βιώσιμη λύση για την περιφερειακή σταθερότητα είναι η «λύση των δύο κρατών».
Σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός:
1. Η Αίγυπτος πέτυχε τον Νοέμβριο του 2023 (με τον συντονισμό του Κατάρ και την υποστήριξη των ΗΠΑ) να μεσολαβήσει για μια επταήμερη ανθρωπιστική εκεχειρία, που περιελάμβανε ανταλλαγή κρατουμένων και διευρυμένη ανθρωπιστική πρόσβαση.
2. Στις 19 Ιανουαρίου 2025 υπογράφηκε μια σταδιακή συμφωνία (τρία στάδια 42 ημερών), η οποία προέβλεπε την απελευθέρωση 1924 Παλαιστινίων κρατουμένων σε αντάλλαγμα για 33 Ισραηλινούς ομήρους, την καθημερινή είσοδο 600 φορτηγών με βοήθεια και τη σταδιακή αποχώρηση του Ισραήλ από τμήματα της Γάζας, με την επαναλειτουργία του συνοριακού σταθμού της Ράφα.
3. Ωστόσο, το Ισραήλ ανέτρεψε τη συμφωνία με μια μονομερή στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα στις 18 Μαρτίου 2025, οδηγώντας σε ανανέωση των εχθροπραξιών.
4. Τον Απρίλιο του 2025, η αιγυπτιακή διαμεσολάβηση έπεισε τη Χαμάς να απελευθερώσει έναν ισραηλινοαμερικανό όμηρο ως ένδειξη καλής θέλησης.
5. Στις 18 Αυγούστου 2025, οι μεσολαβητές πρότειναν μια προσωρινή εκεχειρία (60 ημερών), που περιελάμβανε την απελευθέρωση κρατουμένων και τη συνέχιση της παροχής βοήθειας, με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τραμπ να δεσμεύεται να παρατείνει τις συνομιλίες. Ωστόσο, οι υπερβολικές απαιτήσεις του Ισραήλ εμπόδισαν την εφαρμογή της εκεχειρίας.
6. Η Αίγυπτος συνέχισε τις μεσολαβητικές της προσπάθειες μετά την ισραηλινή επίθεση κατά της αντιπροσωπείας της Χαμάς στη Ντόχα στις 9 Σεπτεμβρίου 2025.
Σε ανθρωπιστικό επίπεδο / επιτόπου:
1. Η Αίγυπτος συντονίστηκε με διεθνείς οργανισμούς για να εξασφαλίσει τη ροή της βοήθειας μέσω του αεροδρομίου Al-Arish προς τη Γάζα (η Αίγυπτος παρείχε περίπου το 80% της βοήθειας).
2. Από τον Μάιο του 2024, το Κάιρο συνεργάστηκε με το Ισραήλ για να αυξήσει τις παραδόσεις βοήθειας μέσω του συνοριακού σταθμού Kerem Shalom και να ανοίξει άλλα σημεία πρόσβασης, αυξάνοντας τον αριθμό των φορτηγών βοήθειας που διέρχονταν καθημερινά σε σχεδόν 250.
3. Διοργάνωση ανθρωπιστικής διάσκεψης στις 2 Δεκεμβρίου 2024 στο Κάιρο, με σκοπό την αντιμετώπιση των επείγουσων αναγκών και τη συζήτηση της ανασυγκρότησης.
4. Δημιουργία προσωρινών καταυλισμών για τους εκτοπισμένους κατοίκους της Γάζας στη Ράφα, το Ντεϊρ αλ-Μπαλάχ και το Χαν Γιούνις.
5. Άσκηση πίεσης στο Ισραήλ για την επαναλειτουργία όλων των συνοριακών διαβάσεων, την άρση του αποκλεισμού και την απομάκρυνση των εμποδίων που παρεμποδίζουν την πρόσβαση των ανθρωπιστικών κονβόι.
