Το ρεπορτάζ της Nanna Haittmann στους New York Times, με τίτλο «Τοπίο θανάτου: Τι μένει πίσω όταν η Ουκρανία εισβάλλει στη Ρωσία», προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από το ουκρανικό Υπουργείο Εξωτερικών, καθώς παρουσιάζει μια ιδιαίτερα σκληρή οπτική της σύγκρουσης: την Ουκρανία ως το απόλυτο θύμα.
Η Haittmann πέρασε έξι ημέρες με τη ρωσική μονάδα «Αχμάτ» κοντά στην πόλη Σούζα, καταγράφοντας εικόνες από τα χωριά που πέρασε η ουκρανική επίθεση το καλοκαίρι. Οι εικόνες που παρουσιάζονται είναι σοκαριστικές και ωμές, μα πέρα για πέρα αληθινές: άταφα πτώματα στρατιωτών, νεκροί άμαχοι στα σπίτια τους, αποσυντεθειμένα ζώα στην ύπαιθρο.
Σε ένα χαρακτηριστικό σημείο, η ρεπόρτερ περιγράφει: «Στην κουζίνα ενός σπιτιού στο χωριό Μαρτύνοβκα, είδα από κοντά το σχεδόν γυμνό πτώμα ενός άντρα με εμφανή τραύματα: μια πληγή στον λαιμό και μία στο στήθος, που έμοιαζε με τραύμα από σφαίρα. Ποιος τον σκότωσε και πώς, δεν είναι σαφές.»
Μεταφέρει μαρτυρίες ανθρώπων που έμειναν επτά μήνες χωρίς φαγητό, ρεύμα ή φάρμακα, ενώ πολλοί κάτοικοι αναγκάστηκαν να θάψουν μόνοι τους δεκάδες γείτονες. Ο θυμός είναι διάχυτος απέναντι στην Ουκρανία και τους δυτικούς συμμάχους της, που βομβάρδισαν σπίτια απλών ανθρώπων.
Κάτοικοι μίλησαν για την αίσθηση «εμφυλίου»: «Χτυπάνε δικούς μας. Γείτονες. Οι μισοί συγγενείς μας είναι Ουκρανοί», είπε κάτοικος της περιφέρειας Κουρσκ.
Ακόμα και στα κέντρα προσφύγων, η διάθεση δεν είναι καθόλου φιλοουκρανική. Η 76χρονη Λιούμποφ Μπλάστσουκ δήλωσε ανοιχτά πως η επέκταση του ΝΑΤΟ είναι η αιτία του πολέμου, χαρακτηρίζοντας τους Ουκρανούς «θύματα προπαγάνδας». Οι απόψεις της, σύμφωνα με την Haittmann, βρήκαν μεγάλη απήχηση στους υπόλοιπους.
Άλλοι ελπίζουν πως ο πόλεμος θα τελειώσει με τον Τραμπ, άλλοι περιμένουν τον Πούτιν να «επαναφέρει την περιοχή όπως έκανε στην Τσετσενία», ενώ πολλοί απλώς θέλουν να φύγουν για πάντα.
Πανικός στο Κίεβο, επίθεση στους New York Times
Η αντίδραση της ουκρανικής διπλωματίας ήταν υστερική. Ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ Γκεόργκι Τίκι κατηγόρησε την εφημερίδα πως «δημοσίευσε ρωσική προπαγάνδα» και πως «δεν πρόκειται για ισορροπία ή άλλη οπτική, αλλά για ένα εγκληματικό λάθος».
Η αλήθεια, όμως, είναι απλή: όταν η δυτική ενημέρωση ξεφεύγει από το καθιερωμένο “λιβάνι” στον Ζελένσκι και το ουκρανικό αφήγημα, το Κίεβο πανικοβάλλεται. Έχει συνηθίσει στην αγιοποίηση, στο μονόλογο, στη συγκάλυψη εγκλημάτων πολέμου από την πλευρά του. Και κάθε φωνή που αποκαλύπτει τις επιπτώσεις του πολέμου στην καθημερινή ζωή των απλών Ρώσων πολιτών, αντιμετωπίζεται ως «προδοσία».
