Σήμερα θα μιλήσουμε για δέκα τραγικά περιστατικά που σημάδεψαν σχολεία και πανεπιστήμια στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν είναι απλά αριθμοί ή ημερομηνίες. Είναι αληθινές ιστορίες, αληθινοί άνθρωποι. Και κάθε φορά, η ίδια ερώτηση: πώς φτάσαμε ως εδώ; Και πότε θα σταματήσει;
1: West Nickel Mines School (2006)
Ας ξεκινήσουμε με μια από τις πιο ανατριχιαστικές επιθέσεις που έγιναν ποτέ σε σχολείο. Ήταν 2 Οκτωβρίου 2006, όταν ο Charles Carl Roberts IV μπήκε σε ένα μικρό σχολείο στο Nickel Mines της Πενσυλβάνια. Και τι έκανε; Διέταξε όλα τα αγόρια και τους ενήλικες να βγουν έξω. Έμειναν μέσα μόνο 11 κορίτσια, τα οποία τα έδεσε και τα έβαλε στη σειρά μπροστά από τον μαυροπίνακα. Και τότε... κλείδωσε τις πόρτες και ξεκίνησε η φρίκη. Πυροβόλησε πέντε από τα κορίτσια πριν στρέψει το όπλο στον εαυτό του. Γιατί; Ποιος ξέρει… Πώς φτάνει κάποιος εκεί; Τραγικό, απλά τραγικό.
2: Virginia Tech (2007)
Πάμε τώρα ένα χρόνο μετά... Απρίλιος του 2007. Βρισκόμαστε στο Virginia Tech, ένα μεγάλο πανεπιστήμιο στη Βιρτζίνια. Ξαφνικά, ένας φοιτητής, ο Seung-Hui Cho, ξεκινάει μια φονική πορεία που κανείς δεν περίμενε. Πρώτα σκοτώνει έναν συμφοιτητή και έναν υπεύθυνο εστίας. Και μετά; Παίρνει μαζί του δύο πιστόλια, άπειρες σφαίρες και πηγαίνει σε ένα διδακτήριο. Εκεί, αλυσοδένει τις πόρτες και αρχίζει να πυροβολεί αδιακρίτως. Συνολικά, σκοτώθηκαν 32 άνθρωποι πριν αυτοκτονήσει. Ήταν τότε το πιο φονικό μακελειό σε πανεπιστήμιο στην ιστορία των ΗΠΑ. Πώς μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο σε χώρο μάθησης; Ειλικρινά, μιλάμε για εφιάλτη.
3: Sandy Hook Elementary (2012)
Αν υπάρχει ένα περιστατικό που συγκλόνισε ολόκληρη την Αμερική – και όχι μόνο – αυτό είναι το Sandy Hook. Ήταν 14 Δεκεμβρίου 2012 όταν ο Adam Lanza μπήκε στο δημοτικό σχολείο Sandy Hook στο Κονέκτικατ και διέπραξε το αδιανόητο: εκτέλεσε 20 παιδάκια, μαθητές της πρώτης τάξης, μαζί με έξι μέλη του προσωπικού. Στη συνέχεια, αυτοκτόνησε. Το πιο τρομακτικό; Ο Lanza είχε φοιτήσει στο ίδιο σχολείο όταν ήταν παιδί. Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί μια τέτοια επιστροφή; Μετά το μακελειό, ο τότε πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα ζήτησε αυστηρότερους νόμους για την οπλοκατοχή. Κι εμείς; Εμείς απλώς αναρωτιόμαστε… πώς γίνεται να χάνονται τόσες παιδικές ψυχές τόσο άδικα;
4: Oikos University (2012)
Την ίδια χρονιά, λίγους μήνες νωρίτερα, συνέβη ένα ακόμα αιματηρό περιστατικό, αυτή τη φορά στο Οάκλαντ της Καλιφόρνια. Στις 2 Απριλίου 2012, ο One Goh εισέβαλε στο Oikos University και άνοιξε πυρ, σκοτώνοντας επτά ανθρώπους — φοιτητές και ένα μέλος του προσωπικού. Άλλοι τρεις τραυματίστηκαν. Ο Goh, όπως αναφέρθηκε αργότερα, έπασχε από παρανοϊκή σχιζοφρένεια. Πίστευε ότι η διοίκηση του πανεπιστημίου νοσηλευτικής συνωμοτούσε εναντίον του. Και ξέρετε γιατί μπήκε εκεί; Είπε πως πήγε για να ζητήσει επιστροφή χρημάτων. Ποιος λογικός άνθρωπος παίρνει ένα όπλο γι’ αυτόν τον λόγο; Μια ακόμη περίπτωση όπου η ψυχική υγεία αγνοήθηκε… με θανατηφόρες συνέπειες.
5: Umpqua Community College (2015)
Πάμε τώρα στο Όρεγκον, στο Umpqua Community College. Ήταν 1η Οκτωβρίου 2015, όταν ένας 26χρονος εισέβαλε σε μια αίθουσα διδασκαλίας στο Snyder Hall. Χωρίς προειδοποίηση, άνοιξε πυρ. Εννέα άνθρωποι σκοτώθηκαν, άλλοι εννέα τραυματίστηκαν. Ήταν η πιο φονική επίθεση που είχε δει ποτέ η πολιτεία. Οι αρχές έφτασαν γρήγορα και αντάλλαξαν πυρά με τον δράστη, τον Christopher Harper-Mercer. Λίγα λεπτά αργότερα, εκείνος έστρεψε το όπλο στον εαυτό του. Και το ερώτημα παραμένει: πώς φτάνουμε στο σημείο όπου κάποιος παίρνει όπλο και σκοτώνει συμμαθητές του; Τι δεν βλέπουμε; Και το πιο σημαντικό… τι δεν κάνουμε;
6: Marjory Stoneman Douglas High School (2018)
Ας πάμε τώρα στο Πάρκλαντ της Φλόριντα. Ήταν 14 Φεβρουαρίου 2018 — ναι, ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου — όταν ο Νίκολας Κρουζ, πρώην μαθητής, μπήκε οπλισμένος στο λύκειο Marjory Stoneman Douglas και άρχισε να πυροβολεί αδιακρίτως. Σκότωσε 17 άτομα και τραυμάτισε άλλους 17. Μετά την επίθεση, προσπάθησε να το σκάσει αλλά συνελήφθη χωρίς αντίσταση. Η τραγωδία συγκλόνισε τη χώρα και ο τότε κυβερνήτης, Ρικ Σκοτ, υπέγραψε νόμο που αύξησε το όριο ηλικίας για αγορά όπλων στα 21 και επέβαλε υποχρεωτική αναμονή τριών ημερών. Αλλά, αλήθεια, πόσοι νόμοι χρειάζονται για να προστατευθούν οι μαθητές μέσα στο ίδιο τους το σχολείο;
7: Santa Fe High School (2018)
Λίγους μήνες μετά την τραγωδία στο Πάρκλαντ, ήρθε μια ακόμα εφιαλτική επίθεση — αυτή τη φορά στο Τέξας. Ήταν 18 Μαΐου 2018, όταν ο 17χρονος Δημήτριος Παγουρτζής μπήκε στο λύκειο Santa Fe και άρχισε να πυροβολεί συμμαθητές και καθηγητές. Εκτός από καραμπίνα και πιστόλι, είχε πάνω του και αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς — σωλήνες, μολότοφ, ακόμα και βόμβες τύπου pressure cooker, όπως εκείνες στον Μαραθώνιο της Βοστώνης. Δέκα άνθρωποι δεν γύρισαν ποτέ στα σπίτια τους. Ήταν η πιο θανατηφόρα σχολική επίθεση από το Πάρκλαντ, και λειτούργησε σαν νέο καμπανάκι. Πόσα ακόμη “καμπανάκια” χρειάζονται για να αλλάξει κάτι πραγματικά;
8: Robb Elementary School (2022)
Φτάνουμε τώρα στο πιο πρόσφατο και ίσως πιο σπαρακτικό περιστατικό αυτής της λίστας: Robb Elementary School, Ουβάλντε, Τέξας. 24 Μαΐου 2022. Ένας 18χρονος εισβάλλει σε δημοτικό σχολείο και αρχίζει να πυροβολεί παιδιά και δασκάλους. Ο απολογισμός; 21 νεκροί — 19 μικρά παιδιά και 2 εκπαιδευτικοί. Πολλοί άλλοι τραυματίστηκαν. Ο δράστης σκοτώθηκε από την αστυνομία, σύμφωνα με τον κυβερνήτη Γκρεγκ Άμποτ, αν και οι λεπτομέρειες ήταν ακόμα υπό διερεύνηση. Ήταν η πιο φονική επίθεση σε δημοτικό σχολείο από το Sandy Hook. Και όλοι αναρωτηθήκαμε το ίδιο πράγμα: πώς γίνεται να ζούμε ακόμα τέτοιες εικόνες, τόσα χρόνια και τόσοι νεκροί μετά;
9: Red Lake High School (2005)
Ας γυρίσουμε λίγο πιο πίσω, στον Μάρτιο του 2005, στη Μινεσότα. Στο λύκειο Red Lake, ένας 16χρονος μαθητής, ο Jeffrey Weise, ξεκίνησε μια αδιανόητη αλυσίδα βίας. Πρώτα, πυροβόλησε τον παππού του — αστυνομικό της περιοχής — και τη σύντροφό του. Στη συνέχεια, πήρε το όπλο του παππού και πήγε στο σχολείο του. Εκεί, σκότωσε 7 ανθρώπους — 5 μαθητές, έναν δάσκαλο και έναν φύλακα. Άλλοι 5 τραυματίστηκαν. Στο τέλος, αυτοκτόνησε μέσα στην αίθουσα υπολογιστών. Όλα αυτά… από έναν 16χρονο. Πόσο εύκολα μπορεί να καταρρεύσει η πραγματικότητα μιας κοινότητας μέσα σε λίγα λεπτά;
10: Northern Illinois University (2008)
Και τώρα πάμε στο Φεβρουάριο του 2008, στο πανεπιστήμιο Northern Illinois. Ο 27χρονος Steven Kazmierczak, πρώην φοιτητής του ιδρύματος, μπήκε σε μια γεμάτη αίθουσα διαλέξεων. Κρατούσε μια καραμπίνα και δύο πιστόλια. Χωρίς να πει λέξη, άνοιξε πυρ μπροστά σε δεκάδες ανυποψίαστους φοιτητές. Πέντε νέοι άνθρωποι σκοτώθηκαν, ενώ 17 τραυματίστηκαν πριν ο δράστης στρέψει το όπλο στον εαυτό του. Και ρωτάμε: πώς γίνεται ένας πρώην φοιτητής, χωρίς κανένα “κόκκινο σημείο”, να σχεδιάζει και να εκτελεί κάτι τέτοιο; Πόσο καλά γνωρίζουμε τελικά ποιος κάθεται δίπλα μας στην αίθουσα;
Όσα ακούσατε δεν είναι απλά τραγωδίες του παρελθόντος. Είναι προειδοποιήσεις που επαναλαμβάνονται. Ο χρόνος περνά, αλλά τα θύματα αυξανονται. Μαθητές, καθηγητές, οικογένειες… Σήμερα, θυμόμαστε. Αύριο; Ίσως δράσουμε. Γιατί το "ποτέ ξανά", δεν πρέπει να είναι απλώς μια φράση.