Την ίδια ώρα, νέες μέθοδοι εκτέλεσης εισάγονται, όπως η πρόσφατη περίπτωση στις ΗΠΑ όπου ένας καταδικασμένος δολοφόνος έγινε ο πρώτος που εκτελέστηκε με αέριο άζωτο. Παράλληλα, στην Ιαπωνία, Ιάπωνας καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ απαγχονισμού για εμπρηστική επίθεση με 36 νεκρούς.
Πόσες χώρες διατηρούν τη θανατική ποινή
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας, 55 χώρες διατηρούν ακόμη τη θανατική ποινή, αν και σε 9 από αυτές ισχύει μόνο για εξαιρετικά σοβαρά εγκλήματα, όπως η πολλαπλή δολοφονία ή τα εγκλήματα πολέμου. Επιπλέον, 23 χώρες έχουν τη θανατική ποινή στους νόμους τους, αλλά δεν την έχουν εφαρμόσει τα τελευταία δέκα χρόνια.
Ο αριθμός εκτελέσεων
Όσον αφορά τον αριθμό των εκτελέσεων, η Διεθνής Αμνηστία είχε καταγράψει τουλάχιστον 883 εκτελέσεις σε 20 χώρες το 2022, αριθμό που αποτελούσε την υψηλότερη καταγεγραμμένη επίδοση από το 2017. Ωστόσο, η πραγματική εικόνα πιθανότατα είναι μεγαλύτερη, καθώς η Κίνα, η οποία θεωρείται η χώρα με τις περισσότερες εκτελέσεις παγκοσμίως, δεν δημοσιοποιεί επίσημα στοιχεία. Εκτιμάται ότι χιλιάδες άνθρωποι εκτελούνται ετησίως στη χώρα.
Το 2022, επιβλήθηκαν συνολικά τουλάχιστον 2.016 νέες θανατικές ποινές σε 52 χώρες, ενώ στο τέλος της χρονιάς εκτιμάται ότι τουλάχιστον 28.282 άτομα βρίσκονταν σε αναμονή εκτέλεσης παγκοσμίως. Πολλοί από αυτούς παραμένουν στην πτέρυγα των μελλοθανάτων για χρόνια ή και δεκαετίες.
Το Ιράν και οι ΗΠΑ
Οι χώρες που εκτέλεσαν τους περισσότερους ανθρώπους μετά την Κίνα το 2022 ήταν το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Το Ιράν, μάλιστα, πραγματοποίησε τουλάχιστον τρεις δημόσιες εκτελέσεις και εκτέλεσε τουλάχιστον πέντε ανηλίκους για εγκλήματα που διέπραξαν όταν ήταν κάτω των 18 ετών.
Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας επισημαίνει 11 χώρες όπου η εκτέλεση ανθρώπων είναι συνεχής πρακτική - μεταξύ των οποίων η Κίνα, το Ιράν, η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία, οι ΗΠΑ, το Ιράκ, το Βιετνάμ και η Υεμένη. Η Βόρεια Κορέα, παρά τη δυσκολία επαλήθευσης, θεωρείται επίσης ότι εφαρμόζει σταθερά τη θανατική ποινή.
Το 2022 ήταν επίσης έτος ρεκόρ για τη Σαουδική Αραβία, που κατέγραψε τον υψηλότερο αριθμό εκτελέσεων σε διάστημα 30 ετών. Παράλληλα, πέντε χώρες – Μπαχρέιν, Κομόρες, Λάος, Νίγηρας και Νότια Κορέα – επέβαλαν τη θανατική ποινή έπειτα από χρόνια αποχής.
Αυξήσεις σημειώθηκαν και στις ΗΠΑ, όπου ο αριθμός των εκτελέσεων ανέβηκε, αν και παραμένει πολύ χαμηλότερος από τα επίπεδα του 1999.
Εκτελέσεις για ναρκωτικά
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί ο αριθμός των εκτελέσεων για αδικήματα που σχετίζονται με ναρκωτικά, καθώς το 2022 καταγράφηκαν συνολικά 325 εκτελέσεις παγκοσμίως για τέτοια εγκλήματα. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών έγινε στο Ιράν (255), ακολουθεί η Σαουδική Αραβία (57) και η Σιγκαπούρη (11). Το 2023, μάλιστα, η Σιγκαπούρη εκτέλεσε την πρώτη γυναίκα μετά από σχεδόν 20 χρόνια, καταδικάζοντάς την για διακίνηση ηρωίνης.
Αντίθετοι με την θανατική ποινή
Αντίθετα, 112 χώρες δεν χρησιμοποιούν πλέον τη θανατική ποινή, αριθμός που έχει αυξηθεί σημαντικά από τις 48 χώρες το 1991. Το 2022, έξι χώρες κατάργησαν τη θανατική ποινή είτε πλήρως είτε μερικώς, ενώ το 2023 η Γκάνα ψήφισε πλήρη κατάργηση της ποινής, και η Μαλαισία περιόρισε την υποχρεωτική εφαρμογή της σε σοβαρά εγκλήματα.
Όσον αφορά τις μεθόδους εκτέλεσης, η Σαουδική Αραβία ξεχωρίζει ως η μοναδική χώρα που εξακολουθεί να εφαρμόζει αποκεφαλισμό. Άλλες συνήθεις μέθοδοι είναι ο απαγχονισμός, η θανατηφόρα ένεση και ο πυροβολισμός.
