Ο πρώην πρόεδρος της Ουρουγουάης Jose Mujica συμμετέχει σε συγκέντρωση του συνασπισμού Frente Amplio στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης, Τετάρτη 26 Ιουνίου 2024
Ο Χοσέ Μουχίκα, πρώην πρόεδρος της Ουρουγουάης που κυβέρνησε τη χώρα μεταξύ 2010 και 2015, πέθανε σε ηλικία 89 ετών.
Η είδηση κυκλοφόρησε από τον σημερινό πρόεδρο της χώρας, Γιαμαντού Όρσι, στο κοινωνικό δίκτυο X (πρώην Twitter)
Ο «φτωχότερος πρόεδρος του κόσμου», όπως τον αποκαλούσαν, επειδή έδωσε σχεδόν όλον τον μισθό που λάμβανε ως αρχηγός του κράτους σε ένα πρόγραμμα κοινωνικής κατοικίας, συνέχιζε να ζει στο μικρό αγρόκτημά του, έχοντας στο πλευρό του τη σύζυγό του και τον σκύλο του, τη Μανουέλα και οδηγούσε ένα παλιό Volkswagen Beetle, ενώ ήταν στην εξουσία από το 2010 έως το 2015.
Ο πρόεδρος της Χιλής Gabriel Boric, δεξιά, επισκέπτεται τον πρώην πρόεδρο της Ουρουγουάης Jose Mujica στο αγρόκτημα του Mujica στα περίχωρα του Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης, Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου 2025
AP Photo/Matilde Campodonico
Ο Μουχίκα ήταν μέλος των ανταρτών MLN-Tupamaros που διεξήγαγαν εξέγερση κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 και του 1970.
Αν και δημοφιλής, πολλοί Ουρουγουανοί κατηγόρησαν την ομάδα για την πρόκληση του στρατιωτικού πραξικοπήματος του 1973 που εγκαινίασε μια δικτατορία που διήρκεσε μέχρι το 1985.
Ο Μουχίκα πέρασε 12 χρόνια στη φυλακή κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, μεγάλο μέρος της οποίας σε απομόνωση.
Απόγονος Βάσκων και Ιταλών μεταναστών, γεννήθηκε στο Μοντεβιδέο στις 20 Μαΐου 1935 σύμφωνα με το έγγραφο της ταυτότητάς του, αν και ισχυρίστηκε ότι ήταν ένα χρόνο μεγαλύτερος.
Ανατράφηκε κυρίως από τη μητέρα του, την οποία περιέγραψε ως «μια πολύ σκληρή κυρία», μετά τον πρόωρο θάνατο του πατέρα του, και καλλιεργούσε λουλούδια για να τα πουλάει σε πανηγύρια για να βγάζει χρήματα.
Η γεωργία ήταν η πρώτη του αγάπη, αν και ήταν παθιασμένος με την πολιτική.
Ξεκίνησε ως μέλος του συντηρητικού Εθνικού Κόμματος, αλλά στα μέσα της δεκαετίας του 1960 προσχώρησε στο MLN-Tupamaros, μια ομάδα αντάρτικου πόλης εμπνευσμένη από την κουβανική επανάσταση, η οποία επεδίωκε την ανατροπή του κράτους και τη σοσιαλιστική αλλαγή.
Η ομάδα διεξήγαγε «απαλλοτριώσεις» τύπου Ρομπέν των Δασών, σύμφωνα με τα λόγια του ίδιου του Μουχίκα, όπως ληστεία τραπεζών για να τα δώσει στους φτωχούς, πριν κλιμακωθεί σε απαγωγές, βομβιστικές επιθέσεις και δολοφονίες.
Ο Μουχίκα υπέστη πολλά τραύματα από σφαίρες, συνελήφθη τέσσερις φορές και απέδρασε δύο φορές από τη φυλακή – μεταξύ άλλων, στην τολμηρή απόδραση δεκάδων κρατουμένων το 1971 από τη φυλακή Punta Carretas του Μοντεβιδέο, που σήμερα είναι ένα κομψό εμπορικό κέντρο.
Συνελήφθη το 1972 και εξέτισε 13 χρόνια στη φυλακή, τα περισσότερα από αυτά σε απομόνωση, σε μια εποχή που η Ουρουγουάη βρισκόταν υπό στρατιωτική δικτατορία.
Το 1985 του δόθηκε χάρη και σιγά σιγά μπήκε στην πολιτική, πρώτα ως βουλευτής και στη συνέχεια ως γερουσιαστής.
Διετέλεσε υπουργός κτηνοτροφίας, γεωργίας και αλιείας στην πρώτη αριστερή κυβέρνηση της Ουρουγουάης για τρία χρόνια, πριν θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία το 2009.
Αν και αγαπήθηκε από πολλούς για τις προσπάθειές του ως πρόεδρος να αντιμετωπίσει τη φτώχεια και να μετατρέψει την Ουρουγουάη σε μία από τις πιο σταθερές δημοκρατίες του κόσμου, οι επικριτές του τον κατηγόρησαν για την αποτυχία του να εφαρμόσει την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και να περιορίσει τις κρατικές δαπάνες.
Ήταν γνωστός για τις ειλικρινείς, ενίοτε όχι και τόσο διπλωματικές, παρατηρήσεις του.
Μια φορά τον έπιασε το μικρόφωνο να λέει: “Αυτή η γριά μάγισσα είναι χειρότερη από τον μονόφθαλμο”.
Ήταν μια αναφορά στην πρώην πρόεδρο της Αργεντινής Κριστίνα Κίρχνερ και στον εκλιπόντα σύζυγό της και πρώην πρόεδρο Νέστορ Κίρχνερ, ο οποίος είχε ένα τεμπέλικο μάτι.
Αφού υπηρέτησε μία μόνο θητεία ως πρόεδρος, επανεξελέγη στη Γερουσία, αλλά αποσύρθηκε από την ενεργό πολιτική το 2020, λόγω των κινδύνων που εγκυμονούσε ο Covid-19 για το εξασθενημένο ανοσοποιητικό του σύστημα.
Παρέμεινε μια σημαντική πολιτική προσωπικότητα, με το αγρόκτημά του στα περίχωρα του Μοντεβιδέο να το επισκέπτονται μια σειρά από τοπικούς και διεθνείς ηγέτες.
