Για πρώτη φορά σήμερα Παρασκευή, συναντήθηκαν οι επικεφαλής των κομμάτων στην Ολλανδία ύστερα από τη νίκη του ακροδεξιού Γκερτ Βίλντερς στις βουλευτικές εκλογές της Τετάρτης, σε μια προσπάθεια να αρχίσουν την χρονοβόρα και δύσκολη διαδικασία του σχηματισμού κυβέρνησης συνασπισμού.
Παρά τις προβλέψεις των δημοσκοπήσεων, το Κόμμα Ελευθερίας (PVV) του Βίλντερς κέρδισε 37 από τις 150 έδρες της Βουλής, αφήνοντας πίσω του με απόσταση τη συμμαχία Πρασίνων-Εργατικών του Φρανς Τίμερμανς που εκλέγει 25 βουλευτές και το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία (VVD) του απερχόμενου πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε.
Αυτό σημαίνει ότι ο πολέμιος της ΕΕ και ακροδεξιός πολιτικός θα είναι ο πρώτος που θα καταβάλει προσπάθειες για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού, κάτι το οποίο μπορεί να αποδειχθεί δύσκολο εγχείρημα.
Οι όροι από τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα
Σύμφωνα με το protothema.gr, ο Βίλντερς δεν μπορεί να κυβερνήσει μόνος του και θα χρειαστεί να πείσει τουλάχιστον δύο με τρία κόμματα να συνασπιστούν μαζί του, με το VVD και το κεντρώο νέο κόμμα Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο (NSC) να διαφαίνονται ως οι πιθανότεροι υποψήφιοι.
Τα δύο σε μεγάλο βαθμό φιλοευρωπαϊκά κόμματα έχουν δηλώσει σαφώς ότι θεωρούν αδιαπραγμάτευτη την παραμονή της χώρας στην ΕΕ, όπως και τον σεβασμό στην ανεξιθρησκία και το κράτος δικαίου, για να ενταχθούν σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό, ο οποίος θα ήταν ο πρώτος υπό ακροδεξιό κόμμα στην Ολλανδία.
Προσερχόμενοι για την συνάντηση, η επικεφαλής του VVD Ντιλάν Γεσιλγκιόζ δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι το κόμμα της δεν θα ενταχθεί σε ένα νέο ακροδεξιό υπουργικό συμβούλιο, αλλά ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο στήριξής του εκτός κυβέρνησης. «Θα καθιστούσαμε δυνατό ένα κεντροδεξιό υπουργικό συμβούλιο», δήλωσε και πρόσθεσε ότι «θα υποστηρίξουμε εποικοδομητικές προτάσεις».
Εν τω μεταξύ, η Ζίγκριντ Κάαγκ, νυν υπουργός Οικονομικών και επικεφαλής του φιλελεύθερου κόμματος D66, ζήτησε από τους ψηφοφόρους να είναι προσεκτικοί απέναντι στον Βίλντερς και την λιγότερο ακραία εικόνα που προβάλλει. «Μπορεί να προσποιηθεί τη Μητέρα Τερέζα», λέει, αλλά έχει στο παθητικό του 20 χρόνια κατηγοριών και δαιμονοποίησης κατά των μεταναστών.
Εκτός του VVD και λίγων μελών του κόμματος του Βίλντερς, κανένας άλλος από τους προτιμώμενούς του εταίρους σε μια κυβέρνηση συνασπισμού δεν διαθέτει κυβερνητική εμπειρία.
«Απ'ό,τι βλέπω, τολμώ να πω ότι δεν θα είναι ο πιο εύκολος σχηματισμός συνασπισμού που είχαμε ποτέ», δήλωσε ο ηγέτης του NSC Πίτερ Όμτζιγκ, προσθέτοντας ότι οι δηλώσεις που έκανε τη νύχτα των εκλογών παρερμηνεύθηκαν ως εγγύηση ότι προτίθεται να ενταχθεί σε συνασπισμό υπό τον Βίλντερς.
Οι ηγέτες των κομμάτων θα διορίσουν έναν «ανιχνευτή» που θα καταγράψει τα περιθώρια που υπάρχουν για συνομιλίες για τον σχηματισμό ενός κυβερνητικού συνασπισμού, όπως και τις προτιμήσεις των εμπλεκομένων για μια συνεργασία.
Μακρά η διαδικασία σχηματισμού κυβέρνησης
Οι Ολλανδοί δεν είναι η πρώτη φορά που βρίσκονται αντιμέτωποι με μακρές επαφές για την σύσταση κυβερνητικού συνασπισμού. Την τελευταία φορά χρειάστηκαν 299 ημέρες, ένας αριθμός ρεκόρ.
Αν οι απόπειρες του Βίλντερς εν τέλει αποτύχουν, άλλα κόμματα μπορούν να σχηματίσουν έναν πιο κεντρώο συνασπισμό χωρίς τη συμμετοχή του. Η διεξαγωγή νέων εκλογών αποτελεί την τελευταία επιλογή αν δεν μπορέσει να επιτευχθεί συμφωνία για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.
Μεταξύ των μικρότερων κομμάτων, το Κίνημα Αγροτών-Πολιτών (Boer Burger Beweging – BBB) ανακοίνωσε ότι αυτό προτίθεται να μετάσχει σε κυβέρνηση συνασπισμού με τον Βίλντερς. Η επικεφαλής του Καρολίν φαν ντερ Πλας προσήλθε μάλιστα στις συνομιλίες με ένα πράσινο τρακτέρ.
Την Πέμπτη δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι περιμένει πως ο Βίλντερς θα εγκαταλείψει τα πιο αμφιλεγόμενα μέρη της κομματικής του πλατφόρμας προκειμένου να λάβει υποστήριξη. «Ο Βίλντερς έχει υποσχεθεί ότι θα είναι πιο ήπιος, τώρα θα πρέπει να το δείξει», σημείωσε η Φαν ντερ Πλας.
Οι επτά έδρες του BBB στην Κάτω Βουλή του κοινοβουλίου δεν θα ήταν απαραίτητες για την εξασφάλιση πλειοψηφίας στο σώμα αυτό, ωστόσο το BBB κατέχει μεγάλο αριθμό εδρών στην Γερουσία, η οποία έχει την εξουσία να εμποδίζει την ψήφιση νόμων.
