Σε τηλεφωνική επικοινωνία που έλαβε χώρα στις 25 Απριλίου του 2022, οι υπουργοί Εξωτερικών της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν συμφώνησαν για τη δομή της Επιτροπής για την οριοθέτηση και την ασφάλεια των συνόρων. Συζήτησαν, επίσης, ζητήματα σχετικά με την αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών θεμάτων και την προετοιμασία εργασιών για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Στις 27 Απριλίου του 2022, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Μπλίνκεν δήλωσε στη Βουλή των Αντιπροσώπων: «Προσπαθούμε να απωθήσουμε οποιεσδήποτε μονομερείς ενέργειες, ιδιαίτερα από το Αζερμπαϊτζάν, που μόνο θα αναζωπυρώσουν την κατάσταση». Επιπλέον, στις 29 Απριλίου του 2022 ο ίδιος δήλωσε στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων το εξής: «Έχω μιλήσει επανειλημμένα με τον πρωθυπουργό της Αρμενίας κ. Νικόλ Πασινιάν και τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν κ. Ιλχάμ Αλίεφ, προσπαθώντας πρώτα από όλα να διασφαλίσω ότι κανείς δεν θα κάνει βήματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν δυνητικά σε σύγκρουση, αλλά και να προσπαθήσω να προωθήσω και να υποστηρίξω μια μακροπρόθεσμη πολιτική διευθέτηση».
Παρά τα προσωρινά μέτρα που εκδόθηκαν από το Διεθνές Δικαστήριο της Δικαιοσύνης, προέκυψαν νέα στοιχεία σχετικά με τη συνέχιση της καταστροφής της αρμενικής κληρονομιάς στα κατεχόμενα εδάφη του Αρτσάχ: κατόπιν προσωπικής εντολής του Αλίεφ πριν από μήνες, η εκκλησία στο κατεχόμενο Χαντρούτ βεβηλώθηκε, αφαιρέθηκε ο σταυρός, σβήστηκε η αρμενική επιγραφή. Το Υπουργείο Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Αρμενίας καταδίκασε την ενέργεια αυτή και κάλεσε εκ νέου να επισκεφθεί η αποστολή αξιολόγησης της ΟΥΝΕΣΚΟ (UNESCO) το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, χαρακτηρίζοντας την επίσκεψη επείγουσα και αναγκαία.
Ένα βίντεο του χωριού Σγναχ δείχνει ότι το χωριό δεν υπάρχει πια. Το χωριό ισοπεδώθηκε. Το νεκροταφείο, οι σταυρόπετρες, οι εκκλησίες και άλλοι ιεροί τόποι έχουν χαθεί.
Στην ετήσια έκθεσή της η Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης δήλωσε το εξής: «Η πρόσβαση στις πληγείσες από τη σύγκρουση περιοχές παραμένει πολύ περιορισμένη για τους Οργανισμούς που παρέχουν Ανθρωπιστική βοήθεια και παρακολουθούν την κατάσταση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και κάλεσε όλες τις αρμόδιες αρχές να διασφαλίσουν την πρόσβαση σε αυτές τις περιοχές κατά προτεραιότητα».
«Επιπλέον, να διασφαλιστεί ότι όλοι όσοι βρίσκονται ακόμη σε αιχμαλωσία θα έχουν όλες τις εγγυήσεις προστασίας βάσει του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου και του Δικαίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η διευκόλυνση της απελευθέρωσης και της επιστροφής τους παραμένει ζωτικής σημασίας», πρόσθεσε η Επίτροπος.
Σε συνάντησή του με φίλα προσκείμενους προς τη χώρα του ξένους εμπειρογνώμονες που προσκλήθηκαν στο Αζερμπαϊτζάν και πληρώθηκαν από τη Διπλωματική Ακαδημία του Υπουργείου Εξωτερικών του, ο κ. Ιλχάμ Αλίεφ εξέθεσε το όραμά του για την εξομάλυνση των σχέσεων με την Αρμενία, υπογραμμίζοντας ότι η Αρμενία δεν έχει άλλη επιλογή παρά να υπογράψει συνθήκη ειρήνης με το Αζερμπαϊτζάν, με τους όρους του Μπακού.
Στη συνέχεια προσπαθώντας να εξευτελίσει και να ταπεινώσει την Αρμενία, ο κ. Αλίεφ δήλωσε, «Η υπογραφή της πράξης συνθηκολόγησης της Αρμενίας είναι το γεγονός που με έκανε να αισθανθώ πιο περήφανος από οποιαδήποτε άλλη φορά στη ζωή μου», και περαιτέρω υπογράμμισε ότι η Αρμενία δεν έχει άλλη επιλογή από το να υιοθετήσει την ημερήσια διάταξη του Μπακού και να επωφεληθεί από αυτήν.
Σε κοινή συνεδρίαση των κυβερνήσεων της Αρμενίας και του Αρτσάχ, οι αρχηγοί των δύο πλευρών επανέλαβαν τη δέσμευση για την ειρηνευτική ημερήσια διάταξη, καθώς είναι «η ημερήσια διάταξη της ειρήνης, ημερήσια διάταξη για την υπέρβαση της φρίκης του πολέμου, των δυσκολιών που ακολούθησαν μετά τον πόλεμο, είναι μια ημερήσια διάταξη για την εγγύηση της ασφάλειας, των δικαιωμάτων, του μέλλοντος των ανθρώπων».
Συνάντηση του ΥΠΕΞ Αρμενίας με τον Αμερικανό ομόλογό του
Στις 2 Μαΐου, ο υπουργός Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Αρμενίας κ. Αραράτ Μιρζογιάν, κατά την επίσκεψη εργασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, συναντήθηκε με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Άντονι Μπλίνκεν.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο κ. Μιρζογιάν συνεχάρη τον ομόλογό του για την 30η επέτειο από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της Αρμενίας και Ηνωμένων Πολιτειών, εκφράζοντας την ικανοποίησή του για το υφιστάμενο επίπεδο πολιτικού διαλόγου μεταξύ Αρμενίας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Στη συνάντηση τονίσθηκε εκατέρωθεν ότι τα τελευταία χρόνια οι δύο πλευρές έχουν δημιουργήσει μια ισχυρή σχέση συνεργασίας που βασίζεται στις κοινές αξίες της δημοκρατίας, της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου.
Ο κ. Αραράτ Μιρζογιάν αναφέρθηκε ευμενώς στην υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Αρμενία ως προς την ενίσχυση της δημοκρατίας, της βιώσιμης ανάπτυξης και της καταπολέμησης της διαφθοράς. Με τη σειρά του, ο κ. Μπλίνκεν εκτίμησε ιδιαιτέρως τις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζονται στην Αρμενία, υπογραμμίζοντας τη συνεχιζόμενη υποστήριξη της αμερικανικής πλευράς στη διαδικασία αυτή.
Οι δύο πλευρές τόνισαν τη σημασία της επανέναρξης των κοινών εργασιών στο πλαίσιο του Στρατηγικού Διαλόγου Αρμενίας-ΗΠΑ, η τελική Σύνοδος του οποίου πραγματοποιήθηκε στις 3 Μαΐου στην Ουάσιγκτον.
Συζητήθηκαν οι προοπτικές ανάπτυξης της συνεργασίας σε τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Ο υπουργός Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Αρμενίας επεσήμανε την ανάγκη εμβάθυνσης των εμπορικών και οικονομικών δεσμών με τις Ηνωμένες Πολιτείες, υπογραμμίζοντας ότι υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες για τη διερεύνηση της αρμενο-αμερικανικής αλληλοεπίδρασης στους τομείς υψηλής τεχνολογίας, των πληροφοριών, της ενέργειας, της οικονομίας, των τραπεζών, της πολιτικής αεροπορίας, της πράσινης οικονομίας και σε άλλους τομείς.
Ο κ. Αραράτ Μιρζογιάν απέδωσε ιδιαίτερη σημασία στην στάση των ΗΠΑ σχετικά με την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων και τόνισε τη φετινή δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ κ. Τζο Μπάιντεν για την επέτειο της Γενοκτονίας η οποία επιβεβαιώνει την προσήλωση των Ηνωμένων Πολιτειών στις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ανθρωπισμού.
Τα μέρη έθιξαν, επίσης, θέματα που αφορούν στη διεθνή και περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα. Η αρμενική πλευρά παρουσίασε την κατάσταση στην περιοχή του νοτίου Καυκάσου και τη θέση της Αρμενίας σχετικά με τις διαδικασίες που στοχεύουν στην εγκαθίδρυση της περιφερειακής ειρήνης και σταθερότητας. Οι συνομιλητές αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με την έναρξη διαπραγματεύσεων μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν για μια συνολική ειρηνευτική συμφωνία. Ο υπουργός Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Αρμενίας υπογράμμισε τη σημασία των προσπαθειών διαμεσολάβησης των ΗΠΑ για την ειρηνική διευθέτηση της διένεξης του Ναγκόρνο Καραμπάχ ως συμπροεδρεύουσας χώρας της Ομάδας Μινσκ του ΟΑΣΕ.
Ο κ. Αραράτ Μιρζογιάν ενημέρωσε τον κ. Άντονι Μπλίνκεν για τις ενέργειες του Αζερμπαϊτζάν που αποσκοπούν στη δημιουργία ανθρωπιστικής κρίσης στο Αρτσάχ. Στο πλαίσιο των ανθρωπιστικών ζητημάτων που προκάλεσε ο πόλεμος των 44 ημερών που εξαπέλυσε το Αζερμπαϊτζάν κατά του Ναγκόρνο Καραμπάχ, οι δύο πλευρές τόνισαν την ανάγκη επαναπατρισμού Αρμενίων αιχμαλώτων πολέμου, ομήρων και άλλων ατόμων που βρίσκονται υπό κράτηση, καθώς και την ανάγκη της διατήρησης της αρμενικής πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς στα εδάφη του Αρτσάχ που περιήλθαν υπό τον έλεγχο του Αζερμπαϊτζάν.
Οι συνομιλητές αναφέρθηκαν, επιπλέον, στην υλοποίηση των συμφωνιών για τη σύσταση Επιτροπής για την οριοθέτηση και την ασφάλεια των συνόρων.
Ο υπουργός Μιρζογιάν ενημέρωσε επίσης τον συνομιλητή του για τις εξελίξεις στη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Αρμενίας και Τουρκίας. Ο υπουργός Μπλίνκεν επεσήμανε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν πλήρως την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ της Αρμενίας και της Τουρκίας και αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στις εποικοδομητικές προσπάθειες της Αρμενίας σε αυτή τη διαδικασία.
Στο τέλος της συνάντησης οι κ. Μιρζογιάν και Μπλίνκεν υπέγραψαν Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ της Αρμενίας και των Ηνωμένων Πολιτειών για την Πολιτική Πυρηνική Συνεργασία.
Τρίτη κατά σειρά συνάντηση μεταξύ των ειδικών εκπροσώπων Αρμενίας-Τουρκίας
Στις 3 Μαΐου, στη Βιέννη, πραγματοποιήθηκε η τρίτη κατά σειρά συνάντηση μεταξύ των Ειδικών Εκπροσώπων για τη διαδικασία εξομάλυνσης Αρμενίας-Τουρκίας: του αντιπρόεδρου της Εθνοσυνέλευσης της Δημοκρατίας της Αρμενίας κ. Ρουμπέν Ρουμπινιάν και του πρέσβη Σερντάρ Κιλίτς.
Οι Ειδικοί Εκπρόσωποι επιβεβαίωσαν τον στόχο: επίτευξη πλήρους διευθέτησης των σχέσεων μεταξύ των χωρών τους μέσω αυτής της διαδικασίας. Από την άποψη αυτή, είχαν μια ειλικρινή και αποτελεσματική ανταλλαγή απόψεων και συζήτησαν πιθανά βήματα που θα μπορούσαν να ληφθούν για να σημειωθεί απτή πρόοδος προς αυτή την κατεύθυνση.
Επαναβεβαίωσαν τη συμφωνία τους να συνεχιστεί η διαδικασία χωρίς προϋποθέσεις.
