Νομικοί μας αναλύουν την σημαντική απόφαση που έβγαλε σήμερα το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας και το κατά πόσο μπορεί κατ' αναλογία να προσαρμοστεί στην ελληνική πραγματικότητα.
Αντισυνταγματικό έκρινε σήμερα το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας, όπως αναφέρει το sputniknews.gr, το πανεθνικό επίπεδο lockdown που επιβλήθηκε για την ανάσχεση διασποράς του κορονοϊού στην Ισπανία, το 2020.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Αντίθετη στην εφαρμογή γενικού lockdown η Ισπανία
Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που επιβλήθηκε στις 14 Μαρτίου του 2020, επέτρεψε στην ισπανική κυβέρνηση να αναστείλει (προσωρινά) τις πολιτικές ελευθερίες, περιορίζοντας τους Ισπανούς στα σπίτια τους, σταματώντας τη λειτουργία των βιομηχανιών κ.ο.κ.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του ισπανικού Δικαστηρίου, η έκτακτη ανάγκη που βίωνε η χώρα «δεν νομιμοποιούσε τη συνταγματική στήριξη των περιορισμών που επιβλήθηκαν. Κι αυτό διότι οι περιορισμοί σηματοδοτούσαν την περιστολή θεμελιωδών δικαιωμάτων».
Το ερώτημα είναι αν η απόφαση δίνει όντως στους πολίτες τη δυνατότητα των προσφυγών με στόχο την επιστροφή των χρημάτων από τα πρόστιμα που κατέβαλαν για παραβίαση των μέτρων.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας διευκρίνισε πάντως πως δεν θα δεχτεί προσφυγές από φυσικά ή νομικά πρόσωπα που θέλουν να μηνύσουν την κυβέρνηση αξιώνοντας αποζημιώσεις για τις απώλειες λόγω lockdown.
«Μόνο αν η δικαστική απόφαση είναι τελεσίδικη και αμετάκλητη δημιουργεί έννομα αποτελέσματα εντός της ισπανικής επικράτειας και πουθενά αλλού» μας εξηγεί ο νομικός, πρώην νομάρχης Φλώρινας Παύλος Αλτίνης, που το 2011 είχε υποβάλει μήνυση κατά του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου για παράβαση καθήκοντος, επειδή δεν κίνησε τη διαδικασία συντηρητικής κατάσχεσης των περιουσιακών στοιχείων του Άκη Τσοχατζόπουλου και σήμερα έχει συστρατευθεί με ομάδα συναδέλφων για τις προσφυγές Ελλήνων πολιτών κατά της υποχρεωτικότητας των self test και την απομάκρυνση (απόλυση κ.ά) από την εργασία τους λόγω του μη εμβολιασμού.
Θεωρώντας ότι το ισπανικό Δίκαιο δεν διαφέρει από το ελληνικό, εφόσον πάντοτε η δικαστική απόφαση τελεσιδικήσει, τότε «το επιβληθεν lockdown είναι παράνομο και οι Ισπανοί πολίτες που έχουν υποστεί κυρώσεις (πρόστιμα) ένεκα αυτού και των μέτρων που το συνόδευσαν μπορούν να διεκδικήσουν αποζημίωση» σύμφωνα με τον κ. Αλτίνη.
Ο νομικός δεν θεωρεί ορθή την προσφυγή μέσω του ΣτΕ, σε ανάλογες περιπτώσεις τόσο στην Ισπανία όσο και στην Ελλάδα για τα πρόστιμα κ.ο.κ..
«Είναι μια πολυδάπανη και χρονοβόρα ιστορία. Ο πολίτης που υπέστη την αρνητική επίδραση του προστίμου θα πρέπει να πάει να αναζητήσει πίσω το πρόστιμό του από τον υπάλληλο που του το επέβαλε» είναι η νομική συμβουλή του κ. Αλτίνη.
«Δηλαδή, θα διεκδικήσει την αποκατάστασή του από τον αστυνομικό που του έγραψε την κλήση, από τον αστυνομικό που του απέρριψε την ένταση. Αυτό για την αρχή. Αν προσφύγεις στα διοικητικά δικαστήρια θα τρέχεις για πάρα πολύ χρόνο».
Επιπλέον, προσθέτει ο νομικός, ο δημόσιος υπάλληλος «δεν είναι ούτε νόμιμο ούτε ηθικό να κόβει κλήσεις, διότι δεν υποχρεούται από τον υπαλληλικό κώδικα να εφαρμόζει αντισυνταγματικές και παράνομες αποφάσεις, όπως εν προκειμένω τα πρόστιμα. Δεν πληρώνεται, να σας το πω απλά, ο δημόσιος υπάλληλος για να εκτελεί εντολές των εκάστοτε κυβερνήσεων αλλά για να εφαρμόζει το Σύνταγμα. Κρίθηκε το lockdown αντισυνταγματικό. Επομένως, αντισυνταγματικές και παράνομες είναι και οι κλήσεις που επιβλήθηκαν ως απόρροιά του».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Εκτόξευση γυναικοκτονιών μετά τον τερματισμό του lockdown
Οποιαδήποτε «μηνυτήρια αναφορά κατά της κυβέρνησης θα πάει στο βρόντο» προσθέτει ο Φλωρινιώτης νομικός, «γιατί οι πολιτικοί έχουν ασυλία. Οι δε λοιμωξιολόγοι και οι ειδικοί της Εθνικής Επιτροπής έχουν το ακαταδίωκτο. Και οι δικαστές του Συμβουλίου της Επικρατείας όμως», συνεχίζει «πέραν του ότι είναι διορισμένοι από την εκτελεστική εξουσία, ενδεχομένως προσβλέπουν στο να αξιοποιηθούν κατόπιν, όπως έγινε με τον Πικραμένο, τη Θάνου και τη Σακελλαροπούλου. Επομένως,» συνοψίζει ο νομικός «η προσφυγή των πολιτών και στην Ελλάδα θα πρέπει να γίνεται στον υπάλληλο που έκοψε την κλήση ή στον διευθυντή μιας δομής που απειλεί να σε απολύσει αν είσαι ανεμβολίαστος. Ξεκινάς με αίτηση ασφαλιστικών μέτρων και καταλήγεις σε αγωγή» συνοψίζει.
«Μη σκόπιμη ή θεμιτή μια σχετική νέα προσφυγή στο ΣτΕ»
«Η απόφαση του ισπανικού δικαστηρίου δείχνει ότι δεν μπορεί να δικαιολογηθεί η πλήρης αναστολή δικαιωμάτων κι ελευθεριών των πολιτών ακόμη και στο όνομα της πανδημίας κι ότι θα πρέπει να υπάρχει μια αναλογική εφαρμογή των μέτρων σε σχέση με το φερόμενο υπέρτερο συμφέρον, εν προκειμένω της δημόσιας υγείας» επισημαίνει ο νομικός Μάρκος Κουντουρούδας, που θεωρεί ότι θα έπρεπε να υπάρχει εξαρχής «ένας παγκόσμιος συντονισμός για την ανάσχεση της πανδημίας, με τις οδηγίες του ΟΗΕ, του ΠΟΥ, ακόμη και μέσω G7 και G20, με τη λήψη κοινών μέτρων».
«Επειδή δεν υπήρξε αυτή τη διεθνής συνεργασία-συντονισμός, αναμενόμενο ήταν να κατέληγε», προσθέτει, «κάθε χώρα σε εξατομικευμένη λήψη μέτρων της ανάσχεσης της επιδημίας».
«Η απόφαση του ισπανικού δικαστηρίου προκρίνει σαφέστατα τον σεβασμό στα δικαιώματα και την ελευθερία του ατόμου» συνεχίζει.
«Καθώς η αντιμετώπιση της πανδημίας τείνει να παγιώσει μια νέα "κανονικότητα", που δεν ξέρεις από πότε μπορεί να εξυπηρετεί και ιδιοτελή συμφέροντα των καθεστώτων ή των κυβερνήσεων κάθε χώρας».
Μετά την απόφαση του ΣτΕ για την προσφυγή των εργαζομένων στην ΕΜΑΚ για την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού που απορρίφθηκε, με το επιχείρημα του δημοσίου συμφέροντος, ο κ. Κουντουράδας δεν θεωρεί σκόπιμη ή θεμιτή μια σχετική νέα προσφυγή.
«Ωστόσο, από εδώ και πέρα οι όποιοι περιορισμοί θα πρέπει να είναι επαρκώς δικαιολογημένοι, διότι επιφέρουν, όπως ήδη είδαμε, δυσκολίες στην καθημερινότητα των πολιτών, επιπλέον μπορεί να είναι προσωρινός ο χαρακτήρας της επιβολής των περιορισμών αλλά οι συνέπειες αυτών των περιορισμών δεν είναι. Το ζήτημα βεβαίως θα είναι αν παγιωθούν οι περιορισμοί επειδή θα δούμε ή θα βλέπουμε νέα κρούσματα» καταλήγει.
