Λευκωσία και Ιερουσαλήμ κινούνται προς μια νέα φάση συνεργασίας στον τομέα της άμυνας. Από τη διμερή συνάντηση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, με τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου, προκύπτει σαφής πρόθεση για περαιτέρω ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας. Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρέθηκε η προμήθεια νέων οπλικών συστημάτων από το Ισραήλ, με στόχο την κάλυψη επιχειρησιακών αναγκών της Εθνικής Φρουράς.
Τρία οπλικά συστήματα στο τραπέζι
Σύμφωνα με πηγές που είχαν γνώση της συνάντησης, οι δύο ηγέτες συζήτησαν τρία συγκεκριμένα οπλικά συστήματα που ενδιαφέρουν την Εθνική Φρουρά, χωρίς ωστόσο να αποκαλυφθούν λεπτομέρειες. Η συζήτηση αυτή άνοιξε τον δρόμο για περαιτέρω διαβουλεύσεις, με στόχο την επίτευξη συμφωνίας. Από ισραηλινής πλευράς, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, υπάρχει θετική διάθεση για σύναψη συμφωνιών στον αμυντικό τομέα και για στήριξη της Κύπρου στην απόκτηση σύγχρονων οπλικών συστημάτων, απαραίτητων για την επιχειρησιακή αναβάθμιση της Εθνικής Φρουράς.
Κοινές ασκήσεις και βιομηχανικές συνέργειες
Κατά τις συνομιλίες συζητήθηκε επίσης η διεύρυνση των κοινών στρατιωτικών ασκήσεων μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ, καθώς και το ενδεχόμενο σύστασης κοινοπραξιών μεταξύ ισραηλινών και κυπριακών εταιρειών. Στόχος είναι η πρόσβαση σε ευρωπαϊκά κονδύλια στο πλαίσιο του χρηματοδοτικού προγράμματος SAFE.
Δηλώσεις Χριστοδουλίδη από το ΚΕΝ Λάρνακας
Σε δηλώσεις του κατά την επίσκεψή του στο ΚΕΝ Λάρνακας, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι τα ζητήματα άμυνας και ασφάλειας βρέθηκαν ψηλά στην ατζέντα της συνάντησης. Όπως είπε, αποφασίστηκε η ενίσχυση των κοινών ασκήσεων, τόσο σε τριμερές όσο και σε διμερές επίπεδο.
Ο Πρόεδρος υπογράμμισε ότι «η ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος μέσω εξοπλισμών αποτελεί βασική μας προτεραιότητα», σημειώνοντας παράλληλα την προσπάθεια αξιοποίησης των σχεδόν 1,2 δισ. ευρώ που διατίθενται μέσω του ευρωπαϊκού εργαλείου SAFE.
Κοινές παραγωγές στην αμυντική βιομηχανία
Όπως ανέφερε, συμφωνήθηκε επίσης η δημιουργία συνεργειών μεταξύ ισραηλινών και κυπριακών εταιρειών αμυντικής βιομηχανίας, με στόχο την ανάπτυξη κοινών παραγωγών, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της ανερχόμενης κυπριακής αμυντικής βιομηχανίας.
Κλείνουν οι εκκρεμότητες στο Αφροδίτη – Ισάι
Στο ενεργειακό σκέλος, οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι πρέπει να ολοκληρωθούν άμεσα οι εκκρεμότητες για τη διαχείριση του κοιτάσματος Αφροδίτη – Ισάι. Σύμφωνα με πληροφορίες, εκφράστηκε πρόθεση το ζήτημα να επιλυθεί έως το τέλος Ιανουαρίου, ενώ σημειώθηκε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία απέστειλε την προηγούμενη εβδομάδα το τελικό της σχόλιο.
Το έργο GSI και ο διάδρομος IMEC
Εκτενής ήταν και η συζήτηση για το έργο GSI, με τις ίδιες πηγές να αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να ξεκινήσει από το τμήμα Κύπρος – Ισραήλ, το οποίο θεωρείται μικρότερο, ταχύτερο στην κατασκευή και με χαμηλότερο κόστος.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός αναμένεται να θέσει το θέμα στον Αμερικανό Πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, κατά την επίσκεψή του στον Λευκό Οίκο στις 29 Δεκεμβρίου, καθώς και τη σύνδεσή του με τον Οικονομικό Διάδρομο Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης (IMEC), μέσω του δικτύου Κύπρος – Ισραήλ – Ιορδανία – Σαουδική Αραβία – Ινδία. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης εισηγήθηκε και την ένταξη του Λιβάνου στο δίκτυο.
Περιφερειακές εξελίξεις και ανησυχίες για την Τουρκία
Οι συνομιλίες περιλάμβαναν εκτενή ανταλλαγή απόψεων για τον Λίβανο, τη Συρία και το Ιράν. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο κ. Νετανιάχου εξέφρασε έντονη ανησυχία για τον ρόλο και τις παρεμβάσεις της Τουρκίας στην περιοχή, μεταξύ άλλων μέσω της στήριξης ομάδων όπως οι Μουσουλμάνοι Αδελφοί, κάτι που –όπως επισημάνθηκε– προκαλεί προβληματισμό και σε χώρες όπως η Αίγυπτος, η Ιορδανία και ο Λίβανος.
Η αναφορά του Ισραηλινού Πρωθυπουργού, μετά την Τριμερή Σύνοδο, σε «όσους φαντάζονται ότι μπορούν να αποκαταστήσουν την αυτοκρατορία τους», ερμηνεύεται από Λευκωσία και Κάιρο ως έμμεση αναφορά στην Τουρκία, ιδίως υπό το πρίσμα των ενεργειών της σε Λίβανο και Συρία.
Στήριξη από την Κυπριακή Προεδρία της Ε.Ε.
Τέλος, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο κ. Νετανιάχου ζήτησε στήριξη από την Κυπριακή Προεδρία της Ε.Ε. για τη βελτίωση της εικόνας του Ισραήλ στην Ευρώπη, εκφράζοντας παράλληλα την επιθυμία της χώρας του να συμμετάσχει στο ευρωπαϊκό κέντρο πυρασφάλειας, το οποίο θα έχει έδρα την Κύπρο.
