Ολοένα και περισσότερο πυκνώνουν οι φήμες για άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης εντός του 2026, κάτι που με σχετικό άρθρο μας είχαμε επισημάνει ένα μήνα νωρίτερα.
Η πίεση Τράμπ προς τον Ερντογάν για άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης
Υπενθυμίζουμε ότι το άνοιγμα της θεολογικής Σχολής της Χάλκης, στο ομώνυμο νησί κοντά στην Κωνσταντινούπολη, ήταν μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν μεταξύ του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνάντησης των δύο ηγετών στον Λευκό Οίκο.
Ο Τραμπ έθεσε το ζήτημα στις συνομιλίες με τον Ερντογάν, λέγοντας ότι η Ελληνορθόδοξη Εκκλησία είχε θέσει το ζήτημα όταν ο Βαρθολομαίος επισκέφθηκε τον Πρόεδρο των ΗΠΑ μια εβδομάδα νωρίτερα, από αυτή του Τούρκου Προέδρου.
«Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ότι μας αναλογεί σχετικά με το σχολείο Χεϊμπελιάδα», είχε πεί ο Ερντογάν στον Τραμπ στη συνάντησή τους. «Θα έχω την ευκαιρία να συζητήσω αυτό το θέμα με τον (Πατριάρχη) Βαρθολομαίο κατά την επιστροφή μου».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Καθηγητής Μάζης: Το παζάρι ΗΠΑ-Ρωσίας δεν σταματά στην Ουκρανία-Ο Πούτιν θα δώσει την ...
Η σημασία της Σχολής για την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό
Η Θεολογική Σχολή που άνοιξε το1844, διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην Ορθόδοξη Εκκλησία ως η κύρια θεολογική σχολή του πατριαρχείου.
Έχει εκπαιδεύσει γενιές Ορθόδοξων κληρικών, συμπεριλαμβανομένου του νυν πατριάρχη, Βαρθολομαίου.
Η Σχολή έκλεισε το 1971 μετά από απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου ότι τα ιδιωτικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης πρέπει να συνδέονται με κρατικά πανεπιστήμια, μια απαίτηση που απορρίφθηκε από το Πατριαρχείο.
Πέρυσι, ο Υπουργός Παιδείας Γιουσούφ Τεκίν επιθεώρησε την Σχολή και υπέβαλε προτάσεις σχετικά με την αποκατάστασή του.
Παρόλο που το κτίριο φιλοξενεί εκθέσεις και συνέδρια από το 1971, παραμένει κλειστό για εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
Ωστόσο, είναι προσβάσιμο σε επισκέπτες από την Κωνσταντινούπολη και υπάρχει μια συνεχής διεθνής εκστρατεία που υποστηρίζει την επαναλειτουργία του.
Η Σχολή παρείχε αυστηρή εκπαίδευση στη θεολογία, τη φιλοσοφία και τις τέχνες, καλλιεργώντας μια γενιά μορφωμένων κληρικών ικανών να ηγηθούν της ορθόδοξης κοινότητας τόσο πνευματικά όσο και διανοητικά.
Η Χάλκη γρήγορα απέκτησε τη φήμη του κορυφαίου ιδρύματος ορθόδοξης θεολογικής εκπαίδευσης, προσελκύοντας φοιτητές από την Ελλάδα, τα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή και μέρη της Ανατολικής Ευρώπης.
Το πρόγραμμα σπουδών περιελάμβανε ορθόδοξο δόγμα, βιβλικές σπουδές, λειτουργική και ποιμαντική φροντίδα, προετοιμάζοντας αποφοίτους για ηγετικούς ρόλους εντός της εκκλησίας.
Πως το τουρκικό κράτος "βλέπει" την Θεολογική Σχολή της Χάλκης;
Εάν η Τουρκία προχωρήσει με τα σχέδια για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης τον Ιούλιο του 2026, αυτό θα κάνει περισσότερα από το να αναβιώσει ένα σχολείο που είναι κλειστό από το 1971, αλλά θα σηματοδοτήσει μια νέα φάση στην εξελισσόμενη σχέση της Τουρκίας με το παρελθόν της, τις μειονότητές της και τις γεωπολιτικές της φιλοδοξίες, σημειώνει Διεθνές ΜΜΕ, επισημαίνοντας:
"Για δεκαετίες, το κλείσιμο της θεολογικής σχολής αποτελεί σύμβολο ανεπίλυτων εντάσεων, μεταξύ του κοσμικού εθνικισμού και του θρησκευτικού πλουραλισμού, μεταξύ της εγχώριας κυριαρχίας και των διεθνών προσδοκιών, και μεταξύ της κληρονομιάς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της ταυτότητας της σύγχρονης Τουρκικής Δημοκρατίας.
Η επαναλειτουργία της Χάλκης δεν θα έλυνε άμεσα αυτές τις αντιφάσεις, αλλά θα αναγνώριζε ότι μια χώρα που είναι σίγουρη για τα θεμέλιά της δεν φοβάται την ποικιλομορφία.
Οι επικριτές ανησυχούν ότι η αποκατάσταση της θεολογικής σχολής ενισχύει τη διεθνή θέση του Οικουμενικού Πατριαρχείου ή ανοίγει την πόρτα σε εξωτερική επιρροή.
Ωστόσο, τα σύγχρονα κράτη δεν αποδυναμώνονται από τη θρησκευτική ελευθερία , αλλά από την απουσία της.
Ένα έθνος που επιδιώκει περιφερειακή επιρροή δεν μπορεί να φαίνεται ανασφαλές για την ύπαρξη μιας θεολογικής σχολής εντός των συνόρων του.
Τα κέρδη της Τουρκίας από το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης
Πρώτον, το άνοιγμα της Χάλκης θα ενίσχυε την αξιοπιστία της Τουρκίας έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών σε μια εποχή που τα κριτήρια του κράτους δικαίου παραμένουν κρίσιμα για τις διμερείς σχέσεις.
Δεύτερον, θα καθιστούσε την σύγχρονη Τουρκία μια μοναδική πολιτιστική γέφυρα, όχι μόνο μεταξύ του Ισλάμ και του Χριστιανισμού, αλλά και εντός του παγκόσμιου Ορθόδοξου κόσμου, όπου η Άγκυρα ιστορικά ασκούσε λανθάνουσα επιρροή.
Τρίτον, θα μπορούσε να μετατρέψει την Σχολή σε κέντρο ακαδημαϊκών και πολιτιστικών ανταλλαγών, ενισχύοντας τον τοπικό τουρισμό και το πνευματικό κεφάλαιο.
Τελικά, η Θεολογική Σχολή της Χάλκης δεν αφορά το παρελθόν αλλά αφορά το μέλλον. Η Τουρκία πρέπει να επιλέξει αν θέλει να είναι ένα έθνος που φοβάται την πλουραλιστική κληρονομιά της ή ένα που την αξιοποιεί."
