Η τουρκική ηγεσία περνά δύσκολες ώρες. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκεται αντιμέτωπος με διεθνείς πιέσεις, εσωτερικές αμφισβητήσεις και γεωπολιτικά πισωγυρίσματα που απειλούν να εκτροχιάσουν τα στρατηγικά του σχέδια. Και όλα αυτά, ενώ πλησιάζει η πολυαναμενόμενη συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Chevron: Το χτύπημα στη «Γαλάζια Πατρίδα»
Η είδηση ότι η αμερικανική ενεργειακή κολοσσίαια Chevron συμμετέχει επίσημα στον διαγωνισμό για τα θαλάσσια οικόπεδα νότια της Κρήτης, ήρθε σαν ψυχρολουσία για την Άγκυρα. Η εξέλιξη αυτή αμφισβητεί ευθέως τη θεωρία της «Γαλάζιας Πατρίδας» και περιορίζει τις τουρκικές βλέψεις για κυριαρχία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, η Τουρκία βλέπει τις διπλωματικές της κινήσεις να σκοντάφτουν. Η σφοδρή επίθεση του Ισραήλ στη Ντόχα του Κατάρ έχει προκαλέσει ανησυχία στην κυβέρνηση Ερντογάν, καθώς φοβάται ότι η στήριξη που παρέχει στη Χαμάς μπορεί να την φέρει στο στόχαστρο. Την ίδια στιγμή, οι συντονισμένες πρωτοβουλίες του Ισραήλ στη Συρία, με την ενεργή στήριξη των ΗΠΑ, περιορίζουν την τουρκική επιρροή και αναζωπυρώνουν το Κουρδικό, ένα ζήτημα που η Άγκυρα δεν έχει καταφέρει να διαχειριστεί αποτελεσματικά.
Διπλωματικός μαραθώνιος και ένταση στο Αιγαίο
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου ετοιμάζεται να επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο στις 29 Σεπτεμβρίου, ενώ ο Ερντογάν θα βρεθεί στην Ουάσιγκτον λίγες μέρες νωρίτερα, στις 25 του μήνα, στην πρώτη του επίσκεψη επί προεδρίας Τραμπ. Παρά τους υψηλούς τόνους, η Άγκυρα αποφεύγει να συγκρουστεί ευθέως με το Ισραήλ και επιλέγει να εκτονώσει την ένταση στο Αιγαίο.
Έτσι, λίγο πριν τη συνάντηση με τον Μητσοτάκη, η Τουρκία προχώρησε σε πρωτοφανή πρόκληση, εκδίδοντας NAVTEX για σεισμικές έρευνες του «Piri Reis» σε περιοχές που επικαλύπτουν ελληνική υφαλοκρηπίδα και χωρικά ύδατα.
Η ελληνική απάντηση: Άμεση και αποφασιστική
Η αντίδραση της Αθήνας ήταν άμεση και δυναμική. Εκδόθηκε αντι-NAVTEX, ενώ με εντολή του αρχηγού ΓΕΕΘΑ, και τα τρία Όπλα των Ενόπλων Δυνάμεων κινητοποιήθηκαν σε ευρείας κλίμακας άσκηση από τον Έβρο έως την Κρήτη, με σχεδόν ολόκληρο τον στόλο να βγαίνει στο Αιγαίο.
Η Άγκυρα, αιφνιδιασμένη, επανήλθε με νέα NAVTEX, επαναφέροντας το πάγιο αίτημα περί αποστρατιωτικοποίησης ελληνικών νησιών, παρουσιάζοντας μια μακρά λίστα που περιλαμβάνει από τη Λέσβο και τη Χίο μέχρι τη Ρόδο, την Κάρπαθο, την Κω και το Καστελόριζο.
Ωστόσο, το «Piri Reis» παραμένει αγκυροβολημένο στον ναύσταθμο της Σμύρνης, γεγονός που ενισχύει την εκτίμηση ότι πρόκειται για επικοινωνιακή επίδειξη ισχύος και όχι για πραγματική απειλή.
Μητσοτάκης: Ψυχραιμία αλλά όχι εφησυχασμός
Σε πρόσφατη τηλεοπτική του συνέντευξη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι δεν βλέπει άμεση απειλή θερμού επεισοδίου, αλλά προειδοποίησε ότι δεν επιτρέπεται εφησυχασμός. Υπενθύμισε την ενίσχυση του ελληνικού στόλου με τέσσερις γαλλικές φρεγάτες Belharra, ενώ τόνισε πως η Ελλάδα δεν πρόκειται να συζητήσει ζητήματα κυριαρχίας, αποστρατιωτικοποίησης ή «γκρίζων ζωνών».
Η συνάντηση της Τρίτης και τα «καυτά» θέματα
Μέσα σε αυτό το φορτισμένο κλίμα, την Τρίτη θα πραγματοποιηθεί η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, με τη συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών και των διπλωματικών συμβούλων. Στην ατζέντα ξεχωρίζει η αίτηση της Τουρκίας για ένταξη στον μηχανισμό SAFE, την οποία η ελληνική πλευρά έχει προειδοποιήσει ότι θα μπλοκάρει αν δεν αρθεί το casus belli.
Εξίσου σημαντικό είναι και το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου, ένα έργο στρατηγικής σημασίας που η Τουρκία προσπαθεί εδώ και καιρό να εμποδίσει.
