Η σημερινή ημέρα, Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου, είναι ιδιαίτερα σημαντική σύμφωνα με το εορτολόγιο, καθώς η Εκκλησία τιμά τη μνήμη τριών μεγάλων μορφών: της Αγίας Βαρβάρας της Μεγαλομάρτυρος, του Οσίου Ιωάννου του Δαμασκηνού και του Ιερομάρτυρος Σεραφείμ, επισκόπου Φαναρίου και Νεοχωρίου.
Γιορτάζουν σήμερα τα ονόματα:
Βαρβάρα, Ρούλα, Ρίτσα, Βαρβαρώ, Βαρβαρούλα, Βαρβαρίτσα, καθώς και
Σεραφείμ και τα παράγωγά του.
Η Αγία Βαρβάρα, μία από τις πιο τιμώμενες Μικρασιάτισσες αγίες, έζησε τον 3ο αιώνα στη Νικομήδεια της Μικράς Ασίας. Σύμφωνα με τον συναξαριστή, ο πατέρας της, Διόσκορος, γνωστός για τον φανατικό ειδωλολατρικό ζήλο του, την κρατούσε κλεισμένη σε πύργο, επιδιώκοντας να την προστατεύσει από μνηστήρες. Παρά τους περιορισμούς, η Βαρβάρα ασπάστηκε μυστικά τον Χριστιανισμό.
Το πιο χαρακτηριστικό σημείο της ζωής της ήταν η προσθήκη ενός τρίτου παραθύρου στο λουτρό που της κατασκεύαζε ο πατέρας της, θέλοντας να τιμήσει την Αγία Τριάδα. Η κίνησή της προκάλεσε την οργή του Διόσκορου, ο οποίος την παρέδωσε στον Έπαρχο για να τιμωρηθεί κατά τους διωγμούς των Χριστιανών. Παρά τα μαρτύρια και τις πιέσεις να αποκηρύξει την πίστη της, παρέμεινε ακλόνητη. Καταδικάστηκε σε αποκεφαλισμό, τον οποίο – σύμφωνα με τις πηγές – εκτέλεσε ο ίδιος ο πατέρας της. Αμέσως μετά, χτυπήθηκε από κεραυνό, γεγονός που συνδέθηκε στη λαϊκή παράδοση με θεία δίκη.
Γι’ αυτόν τον λόγο η Αγία Βαρβάρα θεωρείται προστάτιδα του Πυροβολικού, των ανθρακωρύχων, των εργαζομένων σε ορυχεία και λατομεία, αλλά και όσων κινδυνεύουν από φωτιά ή κεραυνό. Πολιούχος της Δράμας και του Ρεθύμνου, τιμάται σε όλη την Ελλάδα με ιδιαίτερη ευλάβεια.
Στις αγιογραφίες εικονίζεται με άγιο ποτήριο, κλαδί φοίνικα ή σταυρό μαρτυρίου και συχνά μπροστά στον πύργο με τα τρία παράθυρα, σύμβολο της πίστης της.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ'.
Βαρβάραν τὴν Ἁγίαν τιμήσωμεν· ἐχθροῦ γὰρ τὰς παγίδας συνέτριψε, καὶ ὡς στρουθίον ἐῤῥύσθη ἐξ αὐτῶν, βοηθείᾳ καὶ ὅπλῳ τοῦ Σταυροῦ ἡ πάνσεμνος.
