Σήμερα, Πέμπτη 6 Νοεμβρίου 2025, σύμφωνα με το εορτολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, τιμάται η μνήμη του Οσίου Λεονάρδου, του Οσίου Λουκά και του Αγίου Παύλου του Α΄ του Ομολογητή, Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως.
Η ημέρα δεν συνδέεται με κάποια ιδιαίτερα γνωστή ονομαστική εορτή, ωστόσο η Εκκλησία μας αποδίδει τιμή σε σημαντικές μορφές της Χριστιανοσύνης που αφιέρωσαν τη ζωή τους στην πίστη και στη διακονία του λαού του Θεού.
Άγιος Παύλος Α΄ ο Ομολογητής και Ιερομάρτυρας
Ο Άγιος Παύλος Α΄ γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ. και υπήρξε γραμματέας του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Αλεξάνδρου.
Μετά την κοίμηση του Πατριάρχη Αλεξάνδρου το 337 μ.Χ., ο Παύλος εξελέγη Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, γεγονός που προκάλεσε την οργή του αυτοκράτορα Κωνστάντιου, ο οποίος υποστήριζε την αίρεση των Αρειανών. Ο Κωνστάντιος καθαίρεσε τον Άγιο Παύλο και τοποθέτησε στη θέση του τον αρειανό Ευσέβιο Νικομηδείας.
Ο Άγιος αναγκάστηκε να φύγει στη Ρώμη, όπου συνάντησε τον Μέγα Αθανάσιο, επίσης εξόριστο από τους Αρειανούς. Με την παρέμβαση του αυτοκράτορα Κώνστα, ο Παύλος επέστρεψε προσωρινά στον θρόνο του. Όμως, μετά τον θάνατο του Κώνστα, ο Κωνστάντιος τον εξόρισε στην Κουκουσό της Αρμενίας, όπου μαρτύρησε από τα χέρια των Αρειανών — οι οποίοι τον έπνιξαν με το ίδιο του το ωμοφόριο, την ώρα που τελούσε τη Θεία Λειτουργία.
Το άφθαρτο λείψανό του μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 385 μ.Χ., επί Μεγάλου Θεοδοσίου, και τοποθετήθηκε αρχικά στον Ναό της Αγίας Ειρήνης, και αργότερα σε ναό που κτίστηκε προς τιμήν του. Αιώνες αργότερα, το 1226 μ.Χ., το λείψανο μεταφέρθηκε στη Βενετία, όπου φυλάχθηκε στη Μονή του Αγίου Λορέντζου, μαζί με τα λείψανα του Οσίου Βαρβάρου και της Αγίας Κανδίδης.
Το 1493 μ.Χ. το ιερό λείψανο ανακαλύφθηκε εκ νέου, ενώ η αναγνώρισή του το 1686 από τον Βολλανδιστή C. Jannik επιβεβαίωσε την ακεραιότητά του.
Απολυτίκιον (Ήχος γ΄ – Αυτόμελον)
Θείας πίστεως ὁμολογία, ἄλλον Παῦλόν σε τῇ Ἐκκλησίᾳ,
ζηλωτὴν ἐν ἱερεῦσιν ἀνέδειξε, συνεκβοᾷ σοι καὶ Ἄβελ πρὸς Κύριον,
καὶ Ζαχαρίου τὸ αἷμα τὸ δίκαιον.
Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
