Η Αγία Τατιανή καταγόταν από τη Ρώμη και έζησε κατά την εποχή του αυτοκράτορα Αλεξάνδρου του Σεβήρου (222 – 235 μ.Χ.). Σεβαστή από την Ορθόδοξη και την Καθολική εκκλησία.
Κοσμικός βίος
Η Αγία Τατιάνή γεννήθηκε στην αρχαία Ρώμη από ευγενείς γονείς. Ο πατέρας της, ο οποίος ήταν ύπατος τρεις φορές, ήταν κρυφός χριστιανός. Ανέθρεψε την κόρη του, Αγία Τατιανή, με ευλάβεια και της δίδαξε τις Θείες Γραφές. Όταν η Αγία Τατιάνα ενηλικιώθηκε, επιθυμούσε να περάσει τη ζωή της στην παρθενία και την αγνότητα. Ήταν νύφη του Χριστού. Η επισημότητα της καταγωγής της και ο ένθεος ζήλος με τον οποίο εκτελούσε τα διακονικά της καθήκοντα, έδωσαν στην Τατιανή περιφανή θέση μεταξύ των Χριστιανών.
Μοναστικός βίος
Σύμφωνα με το Συναξάρι της η Αγία Τατιανή είχε το εκκλησιαστικό αξίωμα της διακόνισσας και στην υμνολογία παρίσταται ως μαθήτρια των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Επιδόθηκε με όλες τις φυσικές δυνάμεις και τα πνευματικά της χαρίσματα στη διακονία των συνανθρώπων και κυρίως των αναξιοπαθούντων, έργο της ήταν πρωτίστως τα έργα αγάπης και φιλανθρωπίας. Γι’ αυτό και περιποιόταν τους ασθενείς, εφοδίαζε με τρόφιμα τους ενδεείς και τους πεινασμένους, επισκεπτόταν τους φυλακισμένους και καθοδηγούσε τις γυναίκες στον δρόμο της εναρέτου πολιτείας και της εν Χριστῴ ζωής και σωτηρίας. Βοηθούσε τους ιερείς στις βαπτίσεις των γυναικών, αλλά και τηρούσε την τάξη στις γυναίκες κατά την τέλεση των ιερών ακολουθιών της Εκκλησίας.
Τα πάθη της Αγίας Τατιανής
Σύμφωνα με τον Άγιο Δημήτριο του Ροστώφ, το έργο της Αγίας Τατιανής προκάλεσε το μίσος των ειδωόλατρών της Ρώμης. Κατά την περίοδο του αυτοκράτορα Αλέξανδρου Σεβήρου και όταν κηρύχθηκε διωγμός εναντίον των χριστιανών οι φανατικοί ειδωλολάτρης κατήγγειλαν την Τατιανή ως χριστιανή στις ρωμαϊκές αρχές. Η Τατιανή συνελήφθη για την πίστη της και οδηγήθηκε ενώπιον των αρχών όπου κατά τη διάρκεια της ανάκρισης ομολόγησε την πίστη της στον Ιησού Χριστό. Έγιναν πολλές προσπάθειες για να τη μεταπείσουν, είτε με υποσχέσεις είτε με δώρα είτε με απειλές, παρ’ όλα αυτά όμως δεν κατόρθωσαν να την πείσουν να αρνηθεί τη χριστιανική της πίστη. Μετά από εντολή του ίδιου του αυτοκράτορα οδηγήθηκε στον ειδωλολατρικό ναό του Απόλλωνα με σκοπό να προσφέρει θυσία στα άψυχα είδωλα. Εκεί προσευχήθηκε τόσο έντονα που όλα τα αγάλματα κατέπεσαν και συνετρίβησαν. Έπειτα ο αυτοκράτορας έδωσε εντολή για φρικτά βασανιστήρια, αρχικά την χτύπησαν ανελέητα στο πρόσωπο ενώ με σιδερένια νύχια της έσχισαν τα βλέφαρα και τα μάγουλα. Η αλύγιστη πίστη της και η προσευχή για τη σωτηρία των βασανιστών της έκαναν κάποιους από τους στρατιώτες να πιστέψουν στο όνομα του Κυρίου και να της ζητήσουν να τους συγχωρέσει. Αυτό όμως εξόργισε τον αυτοκράτορα οπότε οι στρατιώτες βασανίστηκαν και αποκεφαλίστηκαν.
Έπειτα τα βασανιστήρια της Τατιανής συνεχίστηκαν με αμείωτη ένταση αφού πρώτα την γύμνωσαν, τη χτύπησαν με σιδερένια ραβδιά, την κρέμασαν και κατέσχισαν το σώμα της με σιδερένια αγκίστρια και την έκλεισαν στη φυλακή. Επειδή όμως τίποτα από όλα αυτά δεν την έκανε να αλλάξει την πίστη της, την έριξαν μέσα σε πυρακτωμένο καμίνι αλλά η Τατιανή διαφυλάχθηκε σώα και αβλαβής έπειτα την έριξαν σε πεινασμένα θηρία τα οποία δεν της επιτέθηκαν καθόλου. Βλέποντας όλα αυτά ο αυτοκράτορας θεώρησε πως η δύναμη της Τατιανής δεν προέρχεται από την πίστη της αλλά από μαγεία, οπότε διέταξε να της ξυρίσουν το κεφάλι καθώς πίστευε πως τα μαλλιά της της δίνουν δύναμη. Όταν μετά από τρεις μέρες οι ιερείς πήγαν στον Ναό του Δία όπου την είχαν αφήσει, την βρήκαν χαρούμενη και το είδωλο του Δία σπασμένο. Τότε ο αυτοκράτορας κατάλαβε πως παρά τα φρικτά βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκε δεν κατάφερε να λυγίσει την ακλόνητη χριστιανική πίστη της μάρτυρος και έτσι διέταξε να την αποκεφαλίσουν.
Κοίμηση
Μετά από βασανιστήρια, καταδικάστηκε σε θάνατο και αποκεφαλίστηκε με σπαθί. Το μαρτύριο της Τατιάνας συνέβη στις 12 Ιανουαρίου 226, στην Ρώμη.
Λείψανα
Η Κάρα της Αγίας βρίσκεται στην Ιερά Μονή Κούρτεια Άρτζες Ρουμανίας.
