Όταν σκεφτόμαστε πιθανούς κινδύνους μέσα στο αυτοκίνητο, ένα πλαστικό μπουκάλι με νερό σίγουρα δεν βρίσκεται στην κορυφή της λίστας.
Κι όμως, υπό τις σωστές (ή καλύτερα, με τις λάθος) συνθήκες, αυτό το φαινομενικά αθώο αντικείμενο μπορεί να προκαλέσει φωτιά στο εσωτερικό ενός οχήματος, λειτουργώντας όπως ένας μεγεθυντικός φακός.
Πώς συμβαίνει αυτό;
Η εξήγηση βρίσκεται στη φυσική του φωτός. Το νερό μέσα στο μπουκάλι, σε συνδυασμό με την καμπυλότητα και τις πτυχώσεις του πλαστικού μπουκαλιού, μπορεί να συγκεντρώσει τις ακτίνες του ήλιου σε ένα συγκεκριμένο σημείο – ακριβώς όπως κάνουν οι μεγεθυντικοί φακοί.
Αν η γωνία πρόσπτωσης του ήλιου είναι η κατάλληλη και το μπουκάλι βρίσκεται σε τέτοια θέση ώστε να επικεντρώνει το φως πάνω σε μια εύφλεκτη επιφάνεια (π.χ. κάθισμα, ταμπλό, ύφασμα), τότε το σημείο αυτό υπερθερμαίνεται τοπικά.
Με θερμοκρασίες που μπορούν να ξεπεράσουν άνετα τους 120°C, δεν είναι αδύνατο να προκληθεί ανάφλεξη – ειδικά σε οχήματα που βρίσκονται εκτεθειμένα για ώρες στον ήλιο.
Το φαινόμενο αυτό δεν είναι αστικός μύθος. Έχει παρατηρηθεί από πυροσβεστικές υπηρεσίες σε διάφορες χώρες, ενώ σε πειράματα έχει καταγραφεί ανάφλεξη χαρτιού ή άλλων υλικών από μπουκάλια νερού που βρέθηκαν σε ιδανική γωνία ως προς τον ήλιο.
Σε βίντεο που έχουν κυκλοφορήσει από υπηρεσίες ασφαλείας (όπως στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο), φαίνεται καθαρά η εστίαση της ακτινοβολίας πάνω σε ένα σημείο, με αποτέλεσμα τοπική καύση ή αλλοίωση του υλικού. Και όλα αυτά σε συνθήκες παρόμοιες με ένα παρκαρισμένο αυτοκίνητο στη μέση του καλοκαιριού.
Πότε υπάρχει κίνδυνος;
Οι πιο επικίνδυνες συνθήκες είναι οι προφανώς οι καλοκαιρινές ημέρες, με έντονη ηλιοφάνεια και δεν αφορά μόνο τα μπουκάλια του νερού: γυαλιά οράσεως μπορούν επίσης να λειτουργήσουν με τον ίδιο τρόπο.
Αν και πρέπει να «ευθυγραμμιστούν» πολλές συνισταμένες για να εκδηλωθεί το φαινόμενο ο κίνδυνος –έστω και στατιστικά μικρός- υπάρχει. Ακόμα και αν δεν εκδηλωθεί φωτιά, αποχρωματισμοί και «καψίματα» σε σημεία του αυτοκινήτου δεν είναι σίγουρα κάτι επιθυμητό.
Για αυτούς τους λόγους, καλό είναι να μην αφήνουμε μπουκάλια με νερό, γυαλιά και γενικά οποιοδήποτε αντικείμενο εκτεθειμένο στον ήλιο στο εσωτερικό του αυτοκινήτου. Καλύψτε τα με κάποια πετσέτα ή φυλάξτε τα στους αποθηκευτικούς χώρους όπου το ηλιακό φως δεν φτάνει.