Σε κατ’ οίκον περιορισμό τέθηκαν οι κληρονόμοι ενός πίνακα του 18ου αιώνα, ο οποίος κλάπηκε από τους Ναζί από έναν Εβραίο συλλέκτη στην Ολλανδία κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και επανεμφανίστηκε πριν από λίγες ημέρες στην Αργεντινή.
Η αστυνομία της χώρας συνεχίζει τις έρευνες για τον εντοπισμό του έργου, το οποίο παραμένει άφαντο.
Η κόρη του Φρίντριχ Κάτγκιεν, αξιωματικού των SS που εγκαταστάθηκε στη Νότια Αμερική μετά τον Β΄ ΠΠ και πέθανε το 1978, καθώς και ο σύζυγός της, θα παραμείνουν σε κατ’ οίκον περιορισμό για 72 ώρες, όσο συνεχίζονται οι έρευνες, ανακοίνωσε η ομοσπονδιακή εισαγγελία. «Μέχρι τώρα, ο πίνακας δεν έχει βρεθεί και δεν έχει παραδοθεί στις αρχές» αν και έγιναν έρευνες σε διάφορα σπίτια που συνδέονται με την οικογένεια Κάτγκιεν, πρόσθεσε.
Το ζεύγος, που σύμφωνα με τα τοπικά μέσα ενημέρωσης κατηγορείται για συγκάλυψη και παρεμπόδιση έρευνας, θα οδηγηθεί ενώπιον δικαστηρίου σε μεταγενέστερη ημερομηνία, πρόσθεσε η εισαγγελία, χωρίς άλλες διευκρινίσεις. Ο δικηγόρος τους διαβεβαίωνε ότι η κληρονόμος Πατρίσια Κάτγκιεν και ο σύζυγός της είναι στη διάθεση της δικαιοσύνης αλλά αμφισβητεί την κατηγορία της «συγκάλυψης παραγεγραμμένου αδικήματος» και τη δικαιοδοσία των δικαστηρίων να αποφασίσουν για την τύχη του πίνακα. Σύμφωνα με μία πηγή, την οποία επικαλείται το πρακτορείο Reuters, αναμένεται να κατηγορηθούν για «απόκρυψη κλοπής στο πλαίσιο γενοκτονίας».
Από λάφυρο των Ναζί σε σπίτι στο Μπουένος Άιρες
Η υπόθεση αποκαλύφθηκε στα τέλη Αυγούστου, όταν το «Πορτρέτο Κυρίας», του Ιταλού Τζουζέπε Γκισλάντι (1655-1743) εντοπίστηκε από την ολλανδική εφημερίδα AD σε φωτογραφία που ανάρτησε στο διαδίκτυο ένα κτηματομεσιτικό γραφείο και αφορούσε ένα ακίνητο στο Μαρ δελ Πλάτα, ένα θέρετρο σε απόσταση 400 χιλιομέτρων νοτίως του Μπουένος Άιρες.
Η αυθεντικότητα του πίνακα δεν είναι δυνατόν να εξακριβωθεί όσο παραμένει άφαντος. Μέχρι τον Β΄ ΠΠ ανήκε στον Ολλανδό συλλέκτη Ζακ Γκούντστικερ, η συλλογή του οποίου λεηλατήθηκε από τους Ναζί. Ο πίνακας εικονίζει την Κοντέσα Κολεόνι και είναι ένας από τους περίπου 1.000 που είχε στην κατοχή του ο Γκούντστικερ, ο οποίος πέθανε το 1940.
Η ομοσπονδιακή εισαγγελία ανέφερε πάντως ότι, στο πλαίσιο των διαφόρων ερευνών που έγιναν στα σπίτια των Κάτγκιεν και συγγενών τους, κατασχέθηκαν δύο άλλοι πίνακες που, σύμφωνα με τους ειδικούς, ενδέχεται να χρονολογούνται από το 1800, καθώς επίσης και διάφορα σχέδια και γκραβούρες. Τα έργα αυτά «θα αναλυθούν για να εξακριβωθεί η πιθανή σχέση τους με πίνακες που κλάπηκαν κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο», σημείωσε.
Ο Κάτγκιεν ήταν υψηλόβαθμος αξιωματούχος στην κυβέρνηση του Αδόλφου Χίτλερ και εγκαταστάθηκε στην Αργεντινή μετά τον Β΄ ΠΠ.
Η σημερινή έρευνα για τον πίνακα
Σχεδόν μισό αιώνα μετά τον θάνατό του, το όνομα του Κάντγκιεν επιστρέφει στην επικαιρότητα μέσα από την υπόθεση του Το έργο ανήκει στη λίστα των κλαπέντων της συλλογής Γκάουντστικερ, η οποία παραμένει ανοιχτή υπόθεση επαναπατρισμού για τους απογόνους του.
Η μοναδική κληρονόμος, Μαρέι φον Σάερ, δηλώνει αποφασισμένη: «Η αναζήτησή μου ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και δεν θα σταματήσω. Θέλουμε να επιστρέψουμε κάθε έργο που κλάπηκε και να αποκαταστήσουμε την κληρονομιά της οικογένειας».
Η αγγελία πώλησης του σπιτιού της κόρης του Κάντγκιεν αποκάλυψε ότι το έργο παρέμενε μέχρι πρόσφατα στην οικογένεια. Η εξαφάνισή του «Πορτρέτου Κυρίας» λίγες ημέρες πριν από την έρευνα αφήνει ανοιχτά ερωτήματα για το ποιος το κατέχει σήμερα και αν θα επιστραφεί ποτέ στους νόμιμους κληρονόμους.
Σκιά που φτάνει μέχρι σήμερα
Η υπόθεση αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο πολλοί ναζιστές εγκληματίες κατάφεραν να ξεφύγουν από τη δικαιοσύνη, βρίσκοντας καταφύγιο στη Λατινική Αμερική. Η περίπτωση του Κάντγκιεν είναι χαρακτηριστική: ένας άνθρωπος που συμμετείχε στη λεηλασία περιουσιών θυμάτων του Ολοκαυτώματος, έζησε μια πλούσια ζωή στην Αργεντινή και πέθανε ανενόχλητος.
Σήμερα, η εξαφάνιση ενός πίνακα από το σαλόνι της κόρης του θυμίζει ότι η Ιστορία δεν έχει ακόμα κλείσει τους λογαριασμούς της. Η έρευνα συνεχίζεται και η διεκδίκηση των έργων τέχνης που λεηλατήθηκαν παραμένει ανοιχτή, επαναφέροντας στο προσκήνιο τις σκοτεινές διαδρομές του ναζιστικού παρελθόντος.
