Το Ανοιχτό Μουσείο Δισπηλιού σας προσφέρει μια συναρπαστική εμπειρία, μεταφέροντάς σας πίσω στο χρόνο για να γνωρίσετε το νεολιθικό χωριό κοντά στη λίμνη της Καστοριάς, πριν περίπου 7.500 χρόνια. Ο στόχος του μουσείου είναι να προσφέρει μια ζωντανή αναπαράσταση της καθημερινής ζωής της νεολιθικής εποχής, βασιζόμενη στις αρχαιολογικές έρευνες.
Δημιουργήθηκε το 1997-99 ως συμπλήρωμα των ανασκαφών του παρακείμενου Νεολιθικού Οικισμού που διενεργεί το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από το 1992 μέχρι σήμερα.
Η ιδέα για ένα Ανοικτό Μουσείο ήταν του Γ. Χ. Χουρμουζιάδη, Καθηγητή του ΑΠΘ, και διευθυντή της ανασκαφής μέχρι το θάνατό του το 2013.Εμπνέεται από την ανασκαφή του Δισπηλιού, αλλά χρησιμοποιεί και στοιχεία του νεολιθικού πολιτισμού της περιοχής ώστε να παρουσιάσει μια πληρέστερη σύνθεση.
Το νεολιθικο χωριό δεν αναπαριστά μόνο όσα αποκαλύφθηκαν στην παρακείμενη ανασκαφή, αλλά προβάλλει μια συνολική εικόνα του νεολιθικού οικισμού δίπλα στη λίμνη.
Τα εκθέματα είναι αντίγραφα των νεολιθικών ευρημάτων της ανασκαφής Δισπηλιού και εκτίθενται σε ενότητες που παρουσιάζουν συγκεκριμένες δραστηριότητες (π.χ. μαγείρεμα, αποθήκευση) ώστε να είναι εύκολο για τον επισκέπτη να αντιληφθεί άμεσα το ρόλο και τη λειτουργία τους.
