Τη στιγμή που η Άγκυρα συνεχίζει το «χορό» των εμπρηστικών δηλώσεων και των προκλήσεων κατά της Αθήνας, προετοιμάζεται η νέα συνάντηση των δύο ηγετών του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο πρωθυπουργός και ο Πρόεδρος της Τουρκίας αναμένεται να συναντηθούν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη μεταξύ 22- 26 Σεπτεμβρίου.
Το προηγούμενο τετ-α-τετ είχε σημειωθεί τον Ιούνιο στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε μία σύντομη συνομιλία με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο των εργασιών.
Τότε, οι δύο ηγέτες έθεσαν επί τάπητος τα θέματα που βρίσκονταν στο προσκήνιο, όπως οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
Προς το παρόν, δεν έχει οριστικοποιηθεί το πότε θα συναντηθούν οι δύο ηγέτες, ούτε όμως έχει προκύψει συγκεκριμένη ημερομηνία όσον αφορά στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας.
Να σημειωθεί ότι ο πρωθυπουργός έχει υπογραμμίσει πως «αν δεν φύγει το casus belli από το τραπέζι, αν δεν σταµατήσει η Τουρκία να προωθεί την ανυπόστατη θεωρία των γκρίζων ζωνών, δεν θα µπει στο πρόγραµµα των φθηνών δανείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Ωστόσο, τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο η Άγκυρα κλιμακώνει την προκλητική της ρητορική. Από την πλευρά της, η Αθήνα προσβλέπει σε έναν δομημένο διάλογο ελπίζοντας κάποια στιγμή να ανοίξει το κεφάλαιο «Οριοθέτηση ΑΟΖ».
Προσώρας δεν έχει καταστεί δυνατό, καθώς οι δύο χώρες διαφωνούν σε ό,τι αφορά το εύρος της συζήτησης. «Η Ελλάδα εμμένει απαρέγκλιτα στις δικές της θέσεις, οι οποίες ερείδονται στο Διεθνές Δίκαιο» ανέφερε ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, Γιώργος Γεραπετρίτης.
Οι διαφορές εξακολουθούν να υφίστανται, όμως στόχος της ελληνικής πλευράς είναι να αποσυμπιέζονται εντάσεις και να μην καθίστανται κρίσεις.
Επέστρεψαν οι παραβιάσεις στο Αιγαίο
Η Τουρκία το τελευταίο διάστημα έχει επιστρέψει στο δρόμο των προκλήσεων, ταράζοντας τα «ήρεμα νερά» στο Αιγαίο.
Για πρώτη φορά ύστερα από 30 μήνες, δύο τουρκικά οπλισμένα μαχητικά F-16 και 2 κατασκοπευτικά – αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας ATR-72 προχώρησαν σε συνολικά 4 παραβάσεις FIR Αθηνών, στο νοτιοανατολικό Αιγαίο, ανατολικά της Ρόδου.
Σύμφωνα με το ΓΕΕΘΑ, «Τα ανωτέρω Α/Φ αναγνωρίστηκαν σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες, κατά πάγια πρακτική». Η παραβίαση εναερίου χώρου αφορά την άνευ αδείας πτήση αεροσκάφους άλλου κράτους σε ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο. Παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας λαμβάνει κατεξοχήν χώρα όταν αεροσκάφος εισέρχεται στο FIR Αθηνών χωρίς να έχει καταθέσει σχέδιο πτήσεως, ήτοι κατά παράβαση των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας.
Από την Αθήνα παρακολουθούν με ιδιαίτερη προσοχή τις τουρκικές κινήσεις, ενώ είναι σε εγρήγορση για κάθε πιθανό σενάριο.
«Η Ελλάδα δεν ετεροκαθορίζεται»
Σαφές μήνυμα στην Άγκυρα ότι η Αθήνα υπερασπίζεται τα κυριαρχικά της δικαιώματα έστειλε ο Υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, διαμηνύοντας πως αν υπάρξει παρεμπόδιση στο έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου θα ακολουθήσουν συνέπειες. Παράλληλα, κατέστησε σαφές ότι είναι ξεκάθαρες οι «κόκκινες γραμμές» της χώρας, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα δεν ετεροκαθορίζεται.
Οι επαναλαμβανόμενες απειλές των τελευταίων ημερών από την τουρκική ηγεσία δε συνάδει με τη διακήρυξη των Αθηνών, περί σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας, που υπεγράφη τον Δεκέμβριο του 2023.
Εμπρηστική ρητορική
Με αφορμή την επέτειο της Ημέρας Νίκης και των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προχώρησε σε νέες προκλητικές δηλώσεις.
«Θα εργαστούμε ασταμάτητα για να κάνουμε τον αιώνα αυτό αιώνα της Τουρκίας» δήλωσε χαρακτηριστικά υπογραμμίζοντας πως «η νίκη της 30ής Αυγούστου, με την οποία κατατροπώσαμε τις στρατιές κατοχής και ματαιώσαμε τις ιμπεριαλιστικές φιλοδοξίες, μαζί και με την επιθυμία μας για ανεξαρτησία, αποτέλεσε μια διαχρονική σφραγίδα που επισφράγισε την αιώνια παρουσία μας σε αυτά τα εδάφη».
Υπενθυμίζεται πως είχαν προηγηθεί οι δηλώσεις του Υπουργού Άμυνας της γείτονος, Γιασάρ Γκιουλέρ περί «Γαλάζιας Πατρίδας» αλλά και του επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας Χακάν Φιντάν, ο οποίος απείλησε την Ελλάδα «να μην ανοίγει την πόρτα σε κρίσεις που ίσως έχουν γεωστρατηγικό κόστος».
Χθες, τη σκυτάλη των προκλήσεων πήρε ο εκπρόσωπος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, Ομέρ Τσελίκ, ο οποίος αφού υπερθεμάτισε για την ισχύ της Τουρκίας τονίζοντας πώς « αποτελεί εγγύηση ειρήνης», πρόσθεσε ότι «κανείς δεν πρέπει να επιδιώκει λανθασμένες ενέργειες στο Αιγαίο, στη Μεσόγειο ή αλλού».
Και ενώ ανέφερε οι διαφορές πρέπει να επιλύονται μέσω της διπλωματίας, υποστήριξε ότι «αυτά τα ζητήματα δεν πρέπει να αφήνονται στο πεδίο της συζήτησης» .