Για το χθεσινό περιστατικό μεταξύ του Χαλίφα Χαφτάρ στο αεροδρόμιο της Βεγγάζης που είχε ως αποτέλεσμα να μην γίνει ποτέ η επίσκεψη του Ευρωπαίου Επιτρόπου Μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ μαζί με τον Έλληνα υπουργό Μετανάστευσης, Θάνο Πλεύρη, και τους υπουργούς Εσωτερικών Ιταλίας και Μάλτας, μίλησε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης.
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διοργάνωσε το χθεσινό ταξίδι στις δυο πλευρές της Λιβύης, ολοκληρώθηκε κανονικά στη δυτική Λιβύη με τον πρωθυπουργό Μπέιμπα, στη συνέχεια υπήρξε η μετάβαση στην ανατολική Λιβύη. Υπήρξε μια οργανωτική δυστοκία που οδήγησε και σε αδυναμία τήρησης των διπλωματικών πρωτοκόλλων», ανέφερε αρχικά ο υπουργός, ενώ απαντώντας για το αν ενόχλησε τον Χαφτάρ που η ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία επισκέφτηκε πρώτα την Τρίπολη, σημείωσε:
«Αντιλαμβάνομαι ότι δεν είναι αυτό το ζήτημα, έχει να κάνει με το οργανωτικό πρωτόκολλο. Αυτήν τη στιγμή είναι πολύ πρώιμο να μιλήσουμε για λάθη, δεν θα το έκανα ποτέ. Δεν είναι κάτι που οργανώθηκε από την Ελλάδα, αλλά είναι μια απόπειρα που οργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή».
«Παραγωγική η συζήτησή μου με τον Χαφτάρ και τους γιους του»
Αναφερθείς στην κριτική από τα κόμματα της Αντιπολίτευσης επί του θέματος, ο κ. Γεραπετρίτης έκανε λόγο για «απλοϊκότητα» με την οποία αυτά αντιλαμβάνονται τα γεωπολιτικά θέματα, χαρακτηρίζοντάς την πάρα πολύ ανησυχητική. «Μου δημιουργεί και εμένα πολύ μεγάλη ένταση όταν υπάρχει μια επίσκεψη που διοργανώνεται από την ΕΕ που κατέληξε όπως κατέληξε, και αυτό να χρεώνεται στην Ελλάδα, αντιλαμβανόμαστε ότι είτε υπάρχει βαθύτατη άγνοια των φαινομένων, είτε υπάρχει ένας αντιπολιτευτικός οίστρος ο οποίος ωφέλιμος για τη χώρα δεν είναι».
«Η Ελλάδα οφείλει να συζητά με τη Λιβύη, διότι είναι ο άμεσος γείτονάς της. Αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι στη Λιβύη επικρατεί σήμερα μια κατάσταση, η οποία δεν είναι εξαιρετικά ευοίωνη. Τούτο διότι έχουμε στην πραγματικότητα δυο εξουσίες που ασκούνται. Έχουμε τη χώρα να περιβάλλεται από πολέμους, αρκεί κάποιος να δει τι συμβαίνει στην υποσαχάρια Αφρική. Είναι μια χώρα η Λιβύη με τεράστια χερσαία και θαλάσσια σύνορα – περίπου 5.000 χιλιόμετρα τα χερσαία, που σημαίνει σε ευθεία γραμμή από εδώ μέχρι το Νέο Δελχί. Η θαλάσσια ακτογραμμή της είναι περίπου 1.800 χιλιόμετρα, δηλαδή σαν να λέμε από την Αθήνα μέχρι το Βερολίνο, άρα καταλαβαίνετε ότι υπάρχει μια τεράστια δυσκολία φύλαξης».
Μιλώντας για το αν καθυστερήσαμε τόσο ως Ευρώπη όσο και ως Ελλάδα να αντιδράσουμε απέναντι σε όσα συμβαίνουν στη Λιβύη με το μεταναστευτικό, ο υπουργός δήλωσε ρητά ότι καμία αργοπορία δεν υπήρξε, καθώς η Λιβύη βρίσκεται πάντα στο επίκεντρο του δικού μας ενδιαφέροντος.
«Η Ελλάδα θα πρέπει να έχει μια ισόρροπη στάση απέναντι στη Λιβύη σε ένα κράτος που αυτήν τη στιγμή δεν έχει ενιαία εξουσία. Εγώ όπως γνωρίζετε πριν από λίγες μέρες ταξίδεψα και είχα μια παραγωγική συζήτηση με τον Χαφτάρ και τους γιους του. Θεωρώ ότι θα υπάρξει μια καλή σχέση με τη Λιβύη και θα το θέσω το ζήτημα αυτό στη συνέχεια», υπογράμμισε ο κ. Γεραπετρίτης, μιλώντας στον ΣΚΑΪ.
«Αν χρειαστεί, θα υπάρξει μεγαλύτερη αυστηρότητα με τις μεταναστευτικές ροές»
Παράλληλα, έστειλε μήνυμα αποφασιστικότητας σε ό,τι αφορά στην αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών, υπογραμμίζοντας πως η Ελλάδα δεν πρόκειται να μετατραπεί σε χώρα μαζικής υποδοχής παράτυπων μεταναστών.
«Δεν θα επιτρέψουμε να καταστεί η Ελλάδα δεξαμενή παράτυπης μετανάστευσης. Αν χρειαστεί, θα υπάρξει μεγαλύτερη αυστηρότητα στα ζητήματα αυτά» δήλωσε χαρακτηριστικά, υπενθυμίζοντας πως «το προηγούμενο του Μαρτίου του 2020 είναι σαφές».
Αναγνωρίζοντας τις αυξημένες δυσκολίες σε σχέση με το παρελθόν, εξήγησε ότι «τώρα έχουμε να κάνουμε με ανοιχτή θάλασσα, κάτι που δυσχεραίνει την επιτήρηση». Παρόλα αυτά, όπως είπε, «υπάρχουν νομικά εργαλεία με βάση το διεθνές δίκαιο που θα αξιοποιηθούν».
Ειδική αναφορά έκανε στις αυξημένες ροές από την ανατολική Λιβύη, σημειώνοντας πως πρόκειται για φαινόμενο που αντιμετωπίζει και η Ιταλία από τη δυτική πλευρά της χώρας. «Εάν συνεχιστεί η εικόνα με μεγάλα σκάφη γεμάτα ανθρώπους, να είστε βέβαιοι πως θα υπάρξει αυστηροποίηση του πλαισίου», προειδοποίησε.
Ο κ. Γεραπετρίτης στάθηκε και στην έκρυθμη κατάσταση στην Αφρική, ιδίως στο Σουδάν, όπου – όπως ανέφερε – ο εμφύλιος έχει προκαλέσει τον εκτοπισμό 20 εκατ. ανθρώπων, με 2 εκατ. εξ αυτών να βρίσκονται ήδη σε Λιβύη και Αίγυπτο. «Αυτό συνιστά δυνητική απειλή για την Ευρώπη», σημείωσε.
Καταλήγοντας, σχολίασε ότι σε περίπτωση μη αποστολής των φρεγατών, η κυβέρνηση θα είχε κατηγορηθεί για αδράνεια, υπογραμμίζοντας ότι η πολιτεία είναι υποχρεωμένη να προνοεί και να ενεργεί εγκαίρως.
«Η Ελλάδα θα μεριμνήσει ώστε να ελεγχθούν οι μεταναστευτικές ροές. Θα υπάρξει πολύ μεγάλη αυστηρότητα για την επιτήρηση και αυτό αποτελεί μέρος της Κομισιόν» πρόσθεσε ο Έλληνας ΥΠΕΞ σημειώνοντας ότι «η Ελλάδα είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που έχει άριστες σχέσεις με την Αίγυπτο και τον αραβικό κόσμο. Η ορθή εξωτερική πολιτική είναι να έχουμε ισόρροπες διπλωματικές σχέσεις και με τις δύο κυβερνήσεις στη Λιβύη. Υπάρχει κινητικότητα για να βρεθεί λύση ώστε το κράτος της Λιβύης να καταστεί ενιαίο. Στην πράξη θα περιμένουμε τη λειτουργική βελτίωση στο μεταναστευτικό και τα γεωπολιτικά ζητήματα».
«Άκυρο και ανυπόστατο το τουρκολιβυκό μνημόνιο»
Η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από το τουρκολιβυκό μνημόνιο, με τον Γιώργο Γεραπετρίτη να δηλώνει:
«Το τουρκολιβυκό μνημόνιο το οποίο υπεγράφη το 2019 υφίσταται αλλά είναι άκυρο και ανυπόστατο, ανεξαρτήτως του ποιος κυρώνει. Το πρόβλημα του τουρκολιβυκού δεν είναι μόνο αν προέρχεται από μια νομιμοποιημένη αρχή, αλλά ότι κατά το Διεθνές Δίκαιο Τουρκία και Λιβύη δεν μπορούν να υπογράψουν μια τέτοια οριοθέτηση, διότι δεν έχουν αντικείμενες ακτές. Απλά και καθαρά πράγματα».
«Με τη Λιβύη οι συζητήσεις για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών είχαν ξεκινήσει από τις αρχές της δεκαετίας του 2010. Υπήρξαν συνεννοήσεις, προχώρησε σχετικώς αλλά δεν ολοκληρώθηκε η συνεννόηση αυτή. Το αποτέλεσμα ήταν ότι πράγματι είχαμε το τουρκολιβυκό μνημόνιο που δεν παράγει έννομα αποτελέσματα και αυτό το έχουμε ξεκαθαρίσει, όχι μόνο εμείς. Το λέει και η ΕΕ ρητά: τα τελευταία συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου νομίζω ήταν εξαιρετικά σαφή».
Παράλληλα, δήλωσε πως και η Αίγυπτος βρίσκεται στην ίδια γραμμή με την Ελλάδα. «Είμαστε απολύτως συντονισμένοι», όπως είπε ενώ ερωτηθείς για το αν υπήρξε καθυστέρηση το 2019 εκ μέρους της χώρας μας και κατά πόσο θα μπορούσε να είχε αποτραπεί η υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου, σημείωσε:
«Δεν μπορώ να κάνω αναδρομή στο παρελθόν και να ανασυνθέσουμε τα γεγονότα, διότι βρισκόμαστε σήμερα μπροστά σε μια πραγματικότητα του τουρκολιβυκού. Πώς εξουδετερώνεται το τουρκολιβυκό; Εξουδετερώνεται στην πράξη με την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας».
