Με φόντο το συνέδριο του Economist στη Θεσσαλονίκη, ο Αλέξης Τσίπρας παρουσίασε ένα φιλόδοξο σχέδιο για την Ελλάδα του 2030, αποφεύγοντας να αναφερθεί στη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και εστιάζοντας σε ένα νέο πολιτικό αφήγημα με ορίζοντα πενταετίας. Παράλληλα, άσκησε σφοδρή κριτική στην κυβέρνηση για την κατάσταση της οικονομίας και της χώρας.
Προειδοποίηση για οικονομικό και κοινωνικό αδιέξοδο
Ο πρώην πρωθυπουργός έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, υποστηρίζοντας πως η χώρα οδηγείται στα βράχια και χρειάζεται ένα ισχυρό αναπτυξιακό σοκ. Παρουσίασε το όραμά του για την Ελλάδα του 2030, κάνοντας λόγο για την ανάγκη μιας νέας εθνικής πυξίδας και ενός νέου πατριωτισμού.
Προτάσεις για χρηματοδότηση και κοινωνική στήριξη
Ο κ. Τσίπρας πρότεινε τη δημιουργία:
- Εθνικού Ταμείου Σύγκλισης για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης.
- Ταμείου για τις Νέες Γενιές, το οποίο θα χρηματοδοτείται μέσω μιας Πατριωτικής Εισφοράς στα πολύ υψηλά εισοδήματα.
Ξεκινώντας την ομιλία του, απάντησε στις πρόσφατες επιθέσεις από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, σχολιάζοντας με ειρωνεία:
«Ευτυχώς, βλέποντάς σας, κατάλαβα ότι η ανησυχία μου ήταν αβάσιμη».
Ανάγκη για αλλαγή πορείας
Ο πρώην πρωθυπουργός ζήτησε άμεσες αποφάσεις που θα αλλάξουν τη ρότα του σκάφους, εξηγώντας πως απαιτείται ριζική αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου. Τόνισε ότι η σημερινή πορεία οδηγεί σε διεύρυνση των ανισοτήτων και απόκλιση από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, μετατρέποντας την Ελλάδα σε μια βαλκανική εκδοχή καθυστέρησης.
Η Ελλάδα σε κρίσιμη καμπή
Ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι η χώρα χρειάζεται ένα σοκ εφάμιλλο των αντίστοιχων της περιόδου Τρικούπη και Βενιζέλου, αλλιώς κινδυνεύει να χάσει οριστικά το τρένο της σύγκλισης. Παρουσίασε συγκριτικά στοιχεία για την περίοδο 2019-2025, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα είναι:
- 25η στην ταχύτητα απονομής Δικαιοσύνης
- 26η σε αγοραστική δύναμη
Κάνοντας έμμεση αναφορά στο σκάνδαλο των υποκλοπών, αναρωτήθηκε:
«Το ακούει κανείς στο Μέγαρο Μαξίμου, αυτό το καμπανάκι; Ή μόνο άλλα έχουν συνηθίσει να ακούνε, που δεν έπρεπε να ακούνε;»
Δομικά προβλήματα και ανισότητες
Ο πρώην πρωθυπουργός χαρακτήρισε την ελληνική οικονομία μη βιώσιμη, καθώς βασίζεται στην αύξηση των τιμών ακινήτων και τον τουρισμό, ενώ στερείται σοβαρών άμεσων ξένων επενδύσεων. Επισήμανε σειρά προβλημάτων:
- Καρτέλ στο ρεύμα
- Υψηλό ιδιωτικό χρέος
- Απαξίωση της εργασίας
- Στεγαστική κρίση
- Δημογραφική γήρανση
- Κλιματική κρίση
- Γεωπολιτικές ανισορροπίες
«Μια τεράστια φωτεινή επιγραφή που αναβοσβήνει πάνω από τη χώρα: Προσοχή, αδιέξοδο!»
Κριτική στην κυβερνητική πολιτική
Ο κ. Τσίπρας κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δεν έκανε τίποτε από αυτά που η οικονομία χρειάζεται και η κοινωνία έχει ανάγκη. Αναφέρθηκε στο πρωτογενές πλεόνασμα των 8 δισ. ευρώ στο πρώτο επτάμηνο του 2025, λέγοντας πως η κυβέρνηση απλώς επιστρέφει ένα μέρος από αυτό μέσω παροχών.
Άσκησε σκληρή κριτική στη φορολογική πολιτική, σημειώνοντας ότι:
«Οι έμμεσοι φόροι και ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων επιβαρύνουν δυσανάλογα τα ευάλωτα και μεσαία εισοδηματικά στρώματα».
Οι 9 άξονες του Εθνικού Σχεδίου Ανάταξης
Ο κ. Τσίπρας παρουσίασε τους εννέα βασικούς άξονες του σχεδίου του:
- Ισχυρό και δίκαιο κράτος
- Αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου
- Στήριξη της εργασίας
- Ανθεκτικότητα και ενεργειακή ασφάλεια
- Δημογραφική ανθεκτικότητα
- Μείωση ιδιωτικού χρέους
- Τεχνολογική αναβάθμιση και ψηφιακή αυτονομία
- Αναδιανομή και Εθνικό Ταμείο Σύγκλισης
- Εθνική Ασφάλεια
«Αν επιμένουμε να σπέρνουμε κοινωνική αδικία, εργασιακή απορρύθμιση, διαφθορά και απληστία των κερδών, θα θερίζουμε διαρκώς αδιέξοδο και νέα υπαρξιακή κρίση».
Νέα πολιτική κουλτούρα
Ο πρώην πρωθυπουργός έκανε λόγο για την ανάγκη θεμελιώδους αλλαγής, που δεν μπορεί να επιβληθεί μόνο από τα πάνω. Τόνισε την ανάγκη για νέο πατριωτισμό, που θα βασίζεται στην υγιή οικονομία, την κοινωνική συνοχή, την εμπιστοσύνη στους θεσμούς και τη συμμετοχή όλων των παραγωγικών και κοινωνικών τάξεων.
Παρουσίες και πολιτικές κινήσεις
Στην ομιλία παρευρέθηκαν αρκετοί βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ των οποίων οι Πόπη Τσαπανίδου, Γιώργος Καραμέρος, Κατερίνα Νοτοπούλου, Χρήστος Γιαννούλης, Συμεών Κεδίκογλου, Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος, Βασίλης Κόκκαλης, Νικόλας Φαραντούρης, Ευάγγελος Αποστολάκης, Οζγκιούρ Φερχάτ και Γιώργος Βασιλειάδης. Παρόντες ήταν επίσης οι Μίλτος Ζαμπάρας, Άγγελος Τόλκας και Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης.
Στο ίδιο τραπέζι με τον κ. Τσίπρα καθόταν η σύζυγός του Μπέτυ Μπαζιάνα και ο στενός συνεργάτης του Γιώργος Χουλιαράκης, ενισχύοντας τις φήμες για νέο πολιτικό εγχείρημα.
Αντιδράσεις από την κυβέρνηση και τα κόμματα
Κυβερνητικές πηγές σχολίασαν ότι ο κ. Τσίπρας διαστρεβλώνει την πραγματικότητα, επιμένοντας σε ψευδή στοιχεία. Ανέφεραν ότι η Ελλάδα συγκλίνει με την Ευρώπη, με το κατά κεφαλήν εισόδημα να φτάνει το 70% και την χώρα να έχει τους υψηλότερους αναπτυξιακούς ρυθμούς στην Ε.Ε.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σχολιάζοντας σκωπτικά την ομιλία Τσίπρα, ανέφερε:
«Ήμουν σε μια εκδήλωση για την Τεχνητή Νοημοσύνη, καταλαβαίνει κανείς ποιος ασχολείται με το μέλλον και ποιος με το παρελθόν».
Το Υπουργείο Οικονομικών έκανε λόγο για αόριστες και ακοστολόγητες υποσχέσεις, ενώ χαρακτήρισε την πατριωτική εισφορά ως νέο φόρο που στοχοποιεί τη μεσαία τάξη.
Το ΠΑΣΟΚ σχολίασε ότι ο κ. Τσίπρας αντέγραψε ατάκες από τα δελτία Τύπου του κόμματος, κάνοντας λόγο για επικοινωνιακό rebranding χωρίς ουσία.