Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ενεργοποιεί ένα από τα πιο εκτεταμένα συστήματα εσωτερικού ελέγχου των τελευταίων ετών, καθώς με απόφαση του διοικητή Γιώργου Πιτσιλή ξεκινά πλήρης διερεύνηση της περιουσιακής κατάστασης των ίδιων των υπαλλήλων της. Οι φάκελοι που μέχρι σήμερα αφορούσαν φορολογούμενους, πλέον φέρουν ονόματα εφοριακών, με τους οικονομικούς επιθεωρητές να αναλαμβάνουν να εξετάσουν αναλυτικά κάθε στοιχείο που αφορά καταθέσεις, ακίνητα και προσαύξηση περιουσίας.
Οι έλεγχοι περιλαμβάνουν άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών, προθεσμιακών, καρτών, δανείων, ψηφιακών πορτοφολιών και κάθε μορφής χρηματικών κινήσεων. Οι επιθεωρητές έχουν πρόσβαση ακόμη και σε δεδομένα από ξένες φορολογικές αρχές, μέσω της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών. Κάθε ποσό που εισέρχεται ή εξέρχεται από λογαριασμό υπαλλήλου, συζύγου ή ανήλικου παιδιού μπαίνει στο μικροσκόπιο, ώστε να διαπιστωθεί αν δικαιολογείται από τα δηλωμένα εισοδήματα.
Το «πόθεν έσχες» επεκτείνεται και σε μετοχές, ομόλογα, χρηματιστηριακές επενδύσεις, συναλλαγές σε πολύτιμα μέταλλα, ασφαλιστήρια συμβόλαια, στοιχεία από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, ακόμη και δεδομένα από την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών. Οι ελεγκτές εξετάζουν αν η συνολική εικόνα των περιουσιακών στοιχείων ανταποκρίνεται στη μισθοδοσία και στον τρόπο διαβίωσης κάθε υπαλλήλου.
Αντίστοιχα, οι δαπάνες διαβίωσης εξετάζονται με τον ίδιο βαθμό λεπτομέρειας: δίδακτρα, ασφαλιστήρια, λογαριασμοί, δάνεια, ιδιωτικές πληρωμές και κάθε τακτική ή έκτακτη χρηματική ροή συγκρίνονται με τα δηλωμένα εισοδήματα. Στόχος είναι να εντοπιστούν ενδεχόμενες ασυμφωνίες μεταξύ πραγματικών εξόδων και οικονομικών δυνατοτήτων.
Εάν κάποιος υπάλληλος εμφανίζει επαγγελματική δραστηριότητα που καταγράφει συνεχόμενες ζημίες, ο επιθεωρητής εξετάζει από πού χρηματοδοτούνται. Εμβάσματα στο εξωτερικό, μεγάλες καταθέσεις ή ανώνυμες πιστώσεις απαιτούν άμεσες εξηγήσεις και αποδεικτικά στοιχεία. Ακόμη και η απλή επανακατάθεση μετρητών πρέπει να συνοδεύεται από τεκμηρίωση που δείχνει την προέλευση των χρημάτων.
Η διαδικασία ξεκινά με την κοινοποίηση εντολής ελέγχου. Ο υπάλληλος καλείται να συμπληρώσει όλα τα προσωπικά, οικογενειακά και οικονομικά στοιχεία και έχει είκοσι εργάσιμες ημέρες για να καταθέσει τις απαραίτητες απαντήσεις και δικαιολογητικά. Οι επιθεωρητές μπορούν οποιαδήποτε στιγμή να ζητήσουν επιπλέον στοιχεία ή διευκρινίσεις, διαμορφώνοντας έτσι μια πλήρη εικόνα της περιουσιακής μεταβολής από την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους και μετά.
Ο έλεγχος μπορεί να γίνει στοχευμένα, δειγματοληπτικά ή κατόπιν καταγγελίας, ενώ από τη διαδικασία δεν εξαιρούνται ούτε οι συνταξιούχοι της ΑΑΔΕ, οι οποίοι ελέγχονται για το διάστημα μέχρι την αποχώρησή τους. Αν διαπιστωθεί αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας, ενεργοποιούνται πειθαρχικές ή και ποινικές διαδικασίες. Σε περιπτώσεις όπου προκύπτουν θέματα χρηματικού καταλογισμού, ο φάκελος διαβιβάζεται στο Ελεγκτικό Συνέδριο.
Πρόκειται για ένα νέο, αυστηρό πλαίσιο εσωτερικού ελέγχου που στοχεύει στην ενίσχυση της διαφάνειας και της αξιοπιστίας της Αρχής, με τους οικονομικούς επιθεωρητές να έχουν πλέον στο τραπέζι κάθε διαθέσιμο εργαλείο για τη διασταύρωση στοιχείων.
