Τρενάκι του… τρόμου θυμίζει η παγκόσμια αγορά καφέ, καθώς τόσο στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης όσο και του Λονδίνου, όπου διαπραγματεύονται οι ποικιλίες Αράμπικα και Ρομπούστα αντίστοιχα, παρουσιάζονται έντονες διακυμάνσεις.
Η ποικιλία Αράμπικα κατέγραψε στις 15 Σεπτεμβρίου υψηλό επταμήνου στα 4,13 δολάρια η λίβρα από 2,84 δολάρια στις αρχές Αυγούστου, αύξηση που αγγίζει το 45,4%, ενώ στη συνέχεια ακολούθησε πτωτική πορεία, κλείνοντας στις 24 Σεπτεμβρίου στα 3,62 δολάρια η λίβρα. Αντίστοιχα, η ποικιλία Ρομπούστα στις 16 Σεπτεμβρίου άγγιξε τα 484 δολάρια ο τόνος από 321 δολάρια την 1η Αυγούστου (+50,8%) κι έκτοτε υποχωρεί, φτάνοντας χθες στα 421 δολάρια ο τόνος.
Όπως αναφέρουν στελέχη του κλάδου, στην αγορά επικρατεί έντονη αβεβαιότητα, εξ ου και τα σκαμπανεβάσματα των χρηματιστηριακών τιμών του καφέ. Από τη μια, η κλιματική κρίση, που έχει πλήξει την παραγωγή στις βασικές παραγωγούς χώρες, Βραζιλία και Βιετνάμ, αλλά και ο τριπλασιασμός της ζήτησης από την Κίνα τον τελευταίο ενάμιση χρόνο και, από την άλλη, οι δασμοί ύψους 50% Τραμπ στη Βραζιλία, από όπου οι αμερικανικές εταιρίες εισάγουν καφέ και η μείωση των αποθεμάτων ώθησε προς τα πάνω τις διεθνείς τιμές, δημιουργώντας ανησυχία για νέο κύμα ανατιμήσεων.
Μείωση παραγωγής
«Πρόσφατα δημοσιεύματα που έκαναν λόγο για λειψυδρία προκάλεσαν ανησυχία για νέα μείωση της παραγωγής. Επιπλέον, δεδομένου ότι ο καφές είναι ένα χρηματιστηριακό προϊόν, υπάρχουν και κερδοσκοπικά παιχνίδια. Αυτό οδήγησε τις τιμές στα ύψη, επιστρέφοντας στα μέγιστα επίπεδα του προηγούμενου επταμήνου. Τώρα θα ξεκινήσουν τα νέα συμβόλαια και δεν ξέρουμε ακόμα σε τι τιμές θα αγοράσουμε το προϊόν. Αν, όμως, συνεχιστεί αυτό το μοτίβο, είναι αναπόφευκτη η αναπροσαρμογή των τιμοκαταλόγων των επιχειρήσεων», αναφέρει στον «Ε.Τ.» ο πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης Καφέ, Τάσος Γιάγκογλου.
Ωστόσο, την τελευταία εβδομάδα, οι διεθνείς τιμές έχουν αρχίσει να υποχωρούν, καθώς οι βροχοπτώσεις που αναμένονται στη Βραζιλία δημιουργούν προσδοκίες για αύξηση της παραγωγής το επόμενο έτος. Επιπλέον, διεθνείς αναλυτές αναφέρουν ότι στην πτώση των τιμών στα χρηματιστήρια έχει συμβάλει και το γεγονός ότι διαφαίνεται αποκλιμάκωση της εμπορικής «έντασης» μεταξύ των ΗΠΑ και της Βραζιλίας. Ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε την Τρίτη ότι θα συναντηθεί σύντομα με τον πρόεδρο της Βραζιλίας, αυξάνοντας τις ελπίδες για μία εμπορική συμφωνία που θα μπορούσε να μειώσει τους δασμούς στις εξαγωγές καφέ από τη χώρα. Σημειώνεται ότι οι αμερικανικοί δασμοί έχουν προκαλέσει επιφυλακτικότητα στους Βραζιλιάνους εμπόρους και παραγωγούς, με αποτέλεσμα τη μείωση των αποστολών προς τις ΗΠΑ και τη συνεχιζόμενη μείωση των αποθεμάτων καφέ που διατηρούνται σε αποθήκες.
Αυξήσεις έως και 35% στα σούπερ μάρκετ
Το ράλι των διεθνών τιμών αποτυπώνεται πλέον και στα ράφια των σούπερ μάρκετ, καθώς, σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ., στη λιανική η τιμή του καφέ έχει αυξηθεί κατά 16,8% το τελευταίο έτος. Στα σούπερ μάρκετ ο στιγμιαίος καφές (200 γραμμάρια) από τα 7,62 ευρώ τον Φεβρουάριο του 2024 ανέβηκε στα 7,74 ευρώ τον Δεκέμβριο της ίδια χρονιάς, τον Φεβρουάριο του 2025 αυξήθηκε περαιτέρω στα 8,48 ευρώ και πλέον πωλείται στα 9,22 ευρώ.
Αντίστοιχα, ο ελληνικός καφές (194 γραμμάρια) γνωστής εταιρίας από τα 3,62 ευρώ τον Φεβρουάριο του 2024 άγγιξε τα 3,82 ευρώ τον Φεβρουάριο και τώρα κοστίζει 5,15 ευρώ. Δηλαδή, το τελευταίο εννεάμηνο η τιμή του έκανε άλμα κατά 35%.
Παράλληλα, εσπρέσο καφές σε κάψουλες (10 τεμάχια) από τα 4,6 ευρώ τον Ιούλιο του 2024 ανήλθε στα 5 ευρώ τον Δεκέμβριο και σήμερα πωλείται στα σούπερ μάρκετ στα 5,93 ευρώ (+18,6%).
Πιο… ψηλά
Πάντως, σε περίπτωση που οι επιχειρήσεις εισαγωγής και επεξεργασίας καφέ αγοράσουν ποσότητες σε αυξημένες τιμές σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα, προαναγγέλλουν νέες ανατιμήσεις για τους καταναλωτές, χωρίς, ωστόσο, να μπορούν ακόμα να υπολογίσουν το ύψος τους. «Σε σχέση με πριν από 20 μέρες, μεσοσταθμικά αγοράζουμε κατά 10-15% ακριβότερα, ενώ συγκριτικά με πέρυσι κατά 51% ακριβότερα. Μένει να δούμε πώς θα εξελιχθούν οι διεθνείς τιμές και πόσο θα αγοράσουμε το επόμενο διάστημα», επισημαίνει ο κ. Γιάγκογλου.
Στο μεταξύ, το Υπουργείο Ανάπτυξης, προκειμένου να βάλει φρένο στις αυξήσεις τιμών στα σούπερ μάρκετ, έχει ήδη ανακοινώσει την επ’ αόριστον επέκταση του μέτρου για την τρίμηνη απαγόρευση προσφορών σε περίπτωση που έχουν προηγηθεί ανατιμήσεις, ενώ έχει καλέσει τις προμηθευτικές εταιρίες και τις αλυσίδες να μειώσουν εθελοντικά τις τιμές τουλάχιστον κατά 5% σε 1.000 κωδικούς.
