Το οικονομικό επιτελείο ετοιμάζεται να δώσει σκληρή διαπραγματευτική μάχη μόλις επισημοποιηθεί η συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης - ΗΠΑ, με στόχο την εξαίρεση βασικών ελληνικών προϊόντων από τους δασμούς που έχει επιβάλει η κυβέρνηση Τραμπ.
Στο επίκεντρο βρίσκονται προϊόντα ΠΟΠ όπως η φέτα, το ελαιόλαδο, το γιαούρτι, το κρασί και οι ελιές, που αποτελούν πυλώνες του εξαγωγικού προφίλ της χώρας. Οι αρμόδιες αρχές εξετάζουν όλα τα ενδεχόμενα για την προστασία των παραγωγών και τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας.
Πέρα από την αποφυγή πλήγματος στον πρωτογενή τομέα, στόχος είναι να διατηρηθεί το πλεονασματικό εμπορικό ισοζύγιο με τις ΗΠΑ, καθώς οι ελληνικές εξαγωγές ανήλθαν πέρυσι σε 2,4 δισ. ευρώ, έναντι 2,16 δισ. ευρώ εισαγωγών από την Αμερική.
Παράλληλα, η κυβέρνηση εξετάζει εναλλακτικές αγορές, με την Ινδία και τη Μέση Ανατολή να βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα, καθώς δεν επιθυμεί να εξαρτάται αποκλειστικά από τις αποφάσεις των Βρυξελλών, όπου κάθε κράτος-μέλος διεκδικεί την προστασία των δικών του προϊόντων.
Το στίγμα της ελληνικής θέσης έδωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, ο οποίος χαρακτήρισε τη συμφωνία «ανάχωμα σε έναν εμπορικό πόλεμο με αλυσιδωτές συνέπειες» και «εγγύηση για τη διατλαντική ενότητα».
Ωστόσο, τόνισε πως η Ελλάδα επιδιώκει χαμηλότερους δασμούς, ιδανικά μηδενικούς, καθώς το 15% που προβλέπεται είναι μεν μειωμένο, αλλά παραμένει επιβαρυντικό.
Ο υπουργός άσκησε κριτική και στο εσωτερικό της Ε.Ε., σημειώνοντας πως «δεν γίνεται να μιλάμε για ενιαία αγορά και να υπάρχουν ακόμη εσωτερικά εμπόδια που λειτουργούν σαν ενδοευρωπαϊκοί δασμοί», φέρνοντας ως παράδειγμα τη μεταποίηση και τις υπηρεσίες, όπου τα εμπόδια φτάνουν έως και 110%.
Την ίδια ώρα, το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή εκπόνησε ειδική μελέτη για τις επιπτώσεις από τους αμερικανικούς δασμούς. Το κείμενο εργασίας επικεντρώνεται σε 20 κλάδους με εξαγωγές προς τις ΗΠΑ για το διάστημα 2000- 2024. Μάλιστα πέρυσι, οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ των συγκεκριμένων κλάδων κάλυπταν το περίπου 76% της συνολικής αξίας των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ για το συγκεκριμένο έτος.
Για την περίοδο 2000 -2024, η μέση ετήσια αξία των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ ανά κατηγορία προϊόντων είχε ως εξής (εντός παρένθεσης η αξία σε εκατ. ευρώ): Αλιεύματα- Ψάρια (18,4), Λαχανικά (1), Φρούτα (14), Ροφήματα (1), Ελαιώδεις καρποί (2), Παρασκευασμένα λαχανικά, φρούτα εκτός από ελιές (60), Κρασιά (10), Τσιμέντα υδραυλικά (65), Ορυκτά καύσιμα (320), Φαρμακευτικά (2), Υλικά (23), Χάλυβας (7), Τεχνουργήματα από χάλυβα (74), Αργίλιο (80), Μηχανήματα (28,3), Ηλεκτρικές συσκευές (71,8), Αεροπλοΐα (57,5), Ελιές (100), Ελαιόλαδο (30) και Τυρί φέτα (27).
Το Γραφείο Προϋπολογισμού προτείνει, εξάλλου, να στηριχθούν στοχευμένα οι εξαγωγικοί κλάδοι που είναι πιο ευάλωτοι σε δυσμενείς εμπορικές διαταραχές, να υπάρξει ανακατεύθυνση των εξαγωγών προς νέες διεθνείς αγορές, παρότι αυτή συνεπάγεται κόστος, και να εξεταστούν προσωρινά μέτρα ανακούφισης των πληττόμενων εξαγωγέων. Όπως είναι οι μειώσεις μη μισθολογικού κόστους ή ενέργειας, με στόχο την άμεση ελάφρυνσή τους, τη διατήρηση της απασχόλησης και της επιχειρησιακής συνέχειας, καθώς και να υλοποιηθούν πρωτοβουλίες κατάρτισης για την ενίσχυση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού.
