Ένα σκοτεινό σύννεφο απειλεί να σκεπάσει χιλιάδες ελληνικά νοικοκυριά, καθώς το νέο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο «Παρεμβάσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας», που κατατέθηκε στη Βουλή στις 12 Ιουλίου 2025, εισάγει ριζικές αλλαγές στους πλειστηριασμούς ακινήτων.
Οι νέες ρυθμίσεις, που παρουσιάζονται ως μέσο επιτάχυνσης της δικαιοσύνης, φέρνουν δραματικές συνέπειες για τους οφειλέτες, ιδιαίτερα όσους βρίσκονται σε ευάλωτη οικονομική θέση, αφήνοντάς τους εκτεθειμένους στον κίνδυνο να χάσουν την κύρια κατοικία τους χωρίς καμία εναλλακτική στέγη. Το νομοσχέδιο, που ενισχύει τη θέση δανειστών και υπερθεματιστών, κινδυνεύει να μετατρέψει την ελπίδα χιλιάδων πολιτών σε έναν εφιάλτη απώλειας και αποβολής
Σκληρό χτύπημα στους ευάλωτους οφειλέτες
Το νομοσχέδιο εισάγει αλλαγές που καθιστούν τη διαδικασία πλειστηριασμού ταχύτερη, πιο ευέλικτη και αμείλικτη, καταργώντας προστατευτικές διατάξεις που κάποτε αποτελούσαν ασπίδα για τους οφειλέτες. Η τροποποίηση του άρθρου 943 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας επιτρέπει την άμεση αποβολή του οφειλέτη από το ακίνητο μετά τον πλειστηριασμό, χωρίς να προβλέπεται εναλλακτική λύση για τη στέγαση όσων χάνουν το σπίτι τους. Αυτή η ρύθμιση πλήττει ιδιαίτερα τις ευάλωτες οικογένειες, που μπορεί να βρεθούν κυριολεκτικά στον δρόμο, χωρίς περιθώριο αντίδρασης ή προστασίας
Η δυνατότητα του οφειλέτη να προτείνει εθελοντική πώληση του ακινήτου πριν από τον πλειστηριασμό, αν και φαινομενικά ελπιδοφόρα, έρχεται με έναν αβάσταχτο όρο: απαιτείται η συναίνεση όλων των δανειστών. Στην πράξη, αυτή η προϋπόθεση καθιστά την επιλογή σχεδόν ανέφικτη, καθώς οι δανειστές σπάνια συμφωνούν, αφήνοντας τον οφειλέτη στο έλεος του πλειστηριασμού.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Εξαθλίωση και απελπισία! Κοριτσάκια ακόμη και 6 ετών, αναγκάζονται να παντρευτούν με πολύ μεγαλύτερους άντρες!
Τα βασικά σημεία του νέου πλαισίου
Κατάργηση προστατευτικών πρόνοιών για τους οφειλέτες.
Δυνατότητα άμεσης αποβολής του οφειλέτη από το ακίνητο χωρίς εναλλακτική πρόβλεψη στέγασης.
Μαζική εκποίηση ακινήτων ακόμη και σε διαφορετικές γεωγραφικές περιφέρειες.
Περιορισμός στις ενστάσεις και στα ένδικα μέσα κατά της εκτέλεσης.
Επίσπευση της διαδικασίας εκδίκασης, που καθιστά δυσκολότερη την υπεράσπιση του οφειλέτη.
Απώλεια δικαιώματος προσφυγής, αν δεν υποβληθεί έγκαιρα αίτηση επαναπροσδιορισμού.
Επιτάχυνση πλειστηριασμών και μαζική εκποίηση
Με την τροποποίηση του άρθρου 1001 ΚΠολΔ, οι πλειστηριασμοί μπορούν πλέον να διεξάγονται για ακίνητα σε διαφορετικές περιφέρειες, διευκολύνοντας τη μαζική εκποίηση περιουσιακών στοιχείων. Αυτή η αλλαγή, που αφαιρεί γεωγραφικούς περιορισμούς, επιτρέπει στους δανειστές να προχωρούν σε ταχύτερη ρευστοποίηση, αφήνοντας τους οφειλέτες με ελάχιστο χρόνο για να οργανώσουν την υπεράσπισή τους. Η επιτάχυνση της εκδίκασης ανακοπών και ενδίκων μέσων περιορίζει περαιτέρω τις δυνατότητες των οφειλετών να προστατεύσουν την περιουσία τους, καθώς ο χρόνος προετοιμασίας συρρικνώνεται δραματικά.
Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι ότι, αν ο οφειλέτης δεν υποβάλει έγκαιρα αίτηση επαναπροσδιορισμού της ανακοπής του, η υπόθεση τίθεται στο αρχείο, στερώντας του κάθε δυνατότητα αντίδρασης. Αυτή η αυστηροποίηση των προθεσμιών, αν και παρουσιάζεται ως μέτρο αποδοτικότητας.
Οικονομικές επιπτώσεις και αδικίες
Το νέο πλαίσιο επιβαρύνει τον υπερθεματιστή με το κόστος χρήσης της πλατφόρμας πλειστηριασμού, κάτι που μπορεί να μειώσει το τελικό τίμημα του ακινήτου και, κατά συνέπεια, το ποσό που απομένει στον οφειλέτη μετά την εκτέλεση. Επιπλέον, αν ο οφειλέτης δεν υποβάλει εγκαίρως αίτηση επαναπροσδιορισμού της ανακοπής του, η υπόθεση τίθεται στο αρχείο, στερώντας του κάθε δυνατότητα αντίδρασης. Η κατάργηση προστατευτικών προνοιών, όπως η προσωρινή διατήρηση της κύριας κατοικίας, αφήνει τους οφειλέτες εκτεθειμένους, χωρίς δίχτυ ασφαλείας, σε μια διαδικασία που ευνοεί αποκλειστικά τους ισχυρούς.
Παρότι προβλέπεται η δυνατότητα του οφειλέτη να ζητήσει πώληση του ακινήτου πριν τον πλειστηριασμό, απαιτείται η συναίνεση όλων των δανειστών. Αν δεν συμφωνήσουν, η πώληση απορρίπτεται και προχωρά ο πλειστηριασμός.
Μια κοινωνία υπό πίεση
Το νομοσχέδιο αυτό δεν είναι απλώς μια νομική παρέμβαση· είναι ένα κοινωνικό πλήγμα που απειλεί να βαθύνει την ανισότητα και την απόγνωση. Οι ευάλωτοι οφειλέτες, που συχνά μάχονται για την επιβίωση σε ένα περιβάλλον οικονομικής αβεβαιότητας, βρίσκονται τώρα αντιμέτωποι με έναν αδυσώπητο μηχανισμό που προτεραιοποιεί την ταχύτητα και την κερδοφορία έναντι της ανθρωπιάς. Η απώλεια της κατοικίας, του τελευταίου καταφυγίου για πολλούς, γίνεται πλέον πιο εύκολη και πιο σκληρή από ποτέ. Η ελληνική κοινωνία καλείται να αντιμετωπίσει τις συνέπειες ενός νόμου που, αντί να προστατεύει, φαίνεται να τιμωρεί τους πιο αδύναμους, αφήνοντας πίσω του οικογένειες χωρίς στέγη και ελπίδα.
