"Η ένταξη στο ΝΑΤΟ δεν είναι σαν την ένταξη στη Ζώνη Σένγκεν ,είναι μια δέσμευση να χύνουμε αίμα ο ένας για τον άλλον σε περίπτωση οποιασδήποτε εισβολής", γράφει ο Δρ Gladden Pappin, σε σχετικό άρθρο του σε μεγάλο Διεθνές ΜΜΕ, αναφερόμενος στην ένταξη ή όχι της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ,επισημαίνοντας:
"Δεκαπέντε μήνες μετά την πρόσκληση της Σουηδίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, η ένταξή της στην κοινή αμυντική συμμαχία βρίσκεται σε ένα σαφές σημείο καμπής.
Μέχρι αυτό το καλοκαίρι, η ένταξη της Σουηδίας έμοιαζε με τετελεσμένο γεγονός, εν αναμονή αυτό που όλοι υπέθεταν ότι θα ήταν μια τελική, pro forma έγκριση από την Ουγγαρία και την Τουρκία, ωστόσο καθώς οι επιχειρήσεις συνεχίζονται στην Ουκρανία, το ενδιαφέρον έχει ατονίσει.
Η «Ταχεία απόρριψη της ιστορικής ουδετερότητας» από την Σουηδία
Τις εβδομάδες μετά τη ρωσική εισβολή πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, θεμελιώδεις υποθέσεις σχετικά με τη δομή της δυτικής συμμαχίας αναπροσαρμόστηκαν.
Οι παλιές πολιτικές ουδετερότητας φάνηκαν ξαφνικά «ανήθικες» και ασκήθηκε δεόντως πίεση στη Σουηδία και τη Φινλανδία να απομακρυνθούν από την ουδετερότητα και να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ.
Την άνοιξη του 2022, οι ίδιοι οι Σουηδοί εξέφρασαν την ανησυχία τους για την ταχεία απόρριψη της ιστορικής τους ουδετερότητας.
Ωστόσο, η διεθνής απογοήτευση στρέφεται επί του παρόντος στην Τουρκία και την Ουγγαρία επειδή δεν έχουν ακόμη επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας, με την απόφαση να εναπόκειται τελικά στα κοινοβούλια και των δύο χωρών.
Το κάψιμο του Κορανίου στη Σουηδία εξοργίζει την Τουρκία
Τους τελευταίους μήνες, στην Σουηδία υφίσταται μια σειρά από βίαια δημόσια επεισόδια, με το κάψιμο του Κορανίου να εξοργίζει την Τουρκία και να προκαλεί απογοήτευση και από το ουγγρικό υπουργείο Εξωτερικών.
Μόλις πρόσφατα, ο αρχηγός της αστυνομίας της Σουηδίας Anders Thornberg σημείωσε ότι η χώρα έχει βιώσει ένα «άνευ προηγουμένου» κύμα βίας.
Τα ιδρυτικά έγγραφα του ΝΑΤΟ υποδηλώνουν ότι η εσωτερική σταθερότητα και ασφάλεια, καθώς και η αμοιβαία συμβατότητα, αποτελούν προϋποθέσεις για την ένταξη ενός κράτους και ότι οι εσωτερικές διαμάχες δεν πρέπει να εισαχθούν στο ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με το άρθρο 4, τα μέρη της Συνθήκης «θα διαβουλεύονται από κοινού όποτε, κατά τη γνώμη κάποιου από αυτά, απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε από τα Μέρη».
Το να επιτρέπεται σε ένα νέο μέλος να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ ενώ υφίσταται εσωτερική αναταραχή ή βρίσκεται σε πολιτική ένταση με ένα υπάρχον μέλος, φέρνει μαζί του προφανείς κινδύνους που θα πρέπει να επιλυθούν εκ των προτέρων.
Πολιτιστική συμβατότητα
Ορισμένο επίπεδο πολιτιστικής συμβατότητας προϋποτίθεται επίσης με την προσχώρηση.
Το άρθρο 2 της Συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού επιμένει ότι «η περαιτέρω ανάπτυξη ειρηνικών και φιλικών διεθνών σχέσεων» μεταξύ των μερών προκύπτει από τη συνθήκη.
Τόσο η Ουγγαρία όσο και η Τουρκία έχουν παράπονα για αυτούς τους λόγους.
Τον Απρίλιο, η Σουηδία συμμετείχε στην υπόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά της Ουγγαρίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ,μέρος των ενεργειών σε επίπεδο ΕΕ που συγκρατούν κονδύλια δισεκατομμυρίων ευρώ τα οποία κατά τα άλλα δικαιούται η Ουγγαρία.Ως διπλωματική στρατηγική για το άνοιγμα του δρόμου προς την ένταξη, αποφάσεις σαν αυτές είναι τουλάχιστον παράξενες.
Δεύτερον, ο κρατικός εκπαιδευτικός προγραμματισμός στη Σουηδία χαρακτήρισε την Ουγγαρία ως δημοκρατία που υποχωρεί, προκαλώντας οργή από τους Ούγγρους βουλευτές.
Αντί να εμπλακεί σε προσεκτική διπλωματική προσέγγιση της Ουγγαρίας, η Σουηδία υπέθεσε ότι η Βουδαπέστη θα ακολουθήσει την Άγκυρα και ως εκ τούτου δεν απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή.
Μια τέτοια προσέγγιση δεν είναι καθόλου καλή για μια αμυντική συμμαχία.
Ομοίως, ένα σημαντικό μέρος της διεθνούς εικόνας της Τουρκίας είναι ως θεματοφύλακας του ισλαμικού πολιτισμού και του ισλαμικού πολιτισμού.
Οι περιοδικές καύσεις του Κορανίου που συμβαίνουν στη Σουηδία δεν είναι μόνο προσβλητικές για την Τουρκία αλλά δείχνουν επίσης την παρουσία μιας δύσκολης εσωτερικής κατάστασης.
Επί του παρόντος, είναι ανοιχτό το ερώτημα εάν αυτά τα ζητήματα μπορούν να επιλυθούν με τρόπο ικανοποιητικό για την Τουρκία καθώς και για τους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους της Ουγγαρίας.
Ο επείγων χαρακτήρας της ασφάλειας λόγω της Ρωσικής εισβολής έχει ατονήσει
Από την άποψη της ασφάλειας, ο επείγων χαρακτήρας των πρώτων ημερών του πολέμου έχει επίσης ξεθωριάσει.
Με τη Ρωσία να έχει βαλτώσει στην Ουκρανία, δεν πρόκειται να εξαπολύσει εισβολές στο έδαφος του ΝΑΤΟ σύντομα και οι ισχυρισμοί για τις αυτοκρατορικές φιλοδοξίες της Ρωσίας φαίνονται ελάχιστα αξιόπιστοι.
Ο μεγαλύτερος λόγος, λοιπόν, είναι ότι η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ δεν μοιάζει πλέον με επείγουσα στρατιωτική επιταγή για βασικά μέλη του ΝΑΤΟ.
Η στρατιωτική συνεισφορά της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα ήταν μάλλον λεπτή και τα σενάρια για αμοιβαία άμυνα είναι πιο πιθανό να περιλαμβάνουν τη δέσμευση αμερικανικών στρατευμάτων για την προστασία της Σουηδίας παρά το αντίστροφο.
Με τα πιο γερακίσια μέλη του ΝΑΤΟ να διστάζουν για τις δικές τους μεταφορές όπλων, ενώ η ίδια η συμμαχία παραμένει επίσημα αμέτοχη, είναι φυσικό ότι το γενικό συναίσθημα για επέκταση μπορεί επίσης να μειωθεί ή να επιβραδυνθεί
Δεδομένου ότι οι πολιτισμικές διαφορές μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ και εντός των χωρών έχουν ήδη αυξηθεί, είναι σημαντικό να αναρωτηθούμε εάν κάθε επέκταση ενισχύει τη συνολική αμυντική ανθεκτικότητα ή επεκτείνει την αμοιβαία καλή θέληση πέρα από το οριακό σημείο, δημιουργώντας αμοιβαίες υποχρεώσεις που τελικά δημιουργούν εχθρότητα.
Η ένταξη στο ΝΑΤΟ είναι μια σοβαρή δέσμευση
Τελικά, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τι σημαίνει η δέσμευση για ένταξη στο ΝΑΤΟ τόσο για ένα εισερχόμενο μέλος όσο και για τα υπάρχοντα μέλη του ΝΑΤΟ.
Οι αποφάσεις για την επέκταση των υποχρεώσεων συλλογικής άμυνας μπορούν να ληφθούν με σαφήνεια μόνο όταν αυτό αξιολογηθεί ειλικρινά και δημοκρατικά από κάθε υπάρχον μέλος.
Με τη βιασύνη της άνοιξης του 2022 να είναι πλέον μια ανάμνηση που ξεθωριάζει, έχει πλέον προκύψει η ευκαιρία για πιο εν ψυχρώ εξέταση.
Η Σουηδία μπορεί ακόμη να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ ή οι δυσκολίες που έχουν προκύψει μπορεί να εμποδίσουν το δρόμο της για το άμεσο μέλλον;
Είτε έτσι είτε αλλιώς, τα συνολικά συμφέροντα της συμμαχίας εξυπηρετούνται μόνο όταν κάθε μέλος συμπεριλαμβανομένου του νέου, είναι πλήρως προετοιμασμένο για τις αμοιβαίες υποχρεώσεις που συνεπάγεται ένα τέτοιο βήμα."
Συμπέρασμα
Ουσιαστικά από τα παραπάνω προκύπτει για μια σειρά από λόγους όπως, ο προβηματισμός από την «Ταχεία απόρριψη της ιστορικής ουδετερότητας» της Σουηδίας, το κάψιμο του Κορανίου στην εν λόγω χώρα γεγονός που εξοργίζει την Τουρκία, η πολιτιστική ασυμβατότητα Άγκυρας και Στοκχόλμης και το γεγονός ότι η τελμάτωση της Ρωσίας στον πόλεμο στην Ουκρανία έχει απομακρύνει την πιθανότητα ρωσικής εισβολής στην Σουηδία ή άλλη χώρα, υπάρχει πολύ μεγάλη η ένταξη της Σουηδίαςείτε να μην πραγματοποιηθεί, είτε να πραγματοποιηθεί αργότερα χρονικά.
Εκτίμησή μας είναι ότι τελικά η Σουηδία θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, όχι όμως το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα , γεγονός που θα οφείλεται εκτός από τους παραπάνω λόγους και στην μη βελτίωση των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας με αποτέλεσμα την μη απόκτηση των Αμερικανικών F-16 BLOCK-70 από την Άγκυρα, κάτι που διαφαίνεται πάρα πολύ πιθανό, μετά την κατάρριψη του τουρκικού drone από Αμερικανικό μαχητικό F-16 στην Βόρεια Συρία, που πυροδότησε νέα μεγάλη ένταση στις σχέσεις των δύο Συμμάχων στη Συμμαχία.
Κλείνοντας επισημαίνουμε ότι ως πιθανή εξέλιξη η μη προμήθεια των Αμερικανικών F-16 BLOCK-70 από την Τουρκία, θα έχει θετικές συνέπειες για την διατήρηση σημαντικής αεροπορικής μας υπεροχής στο Αιγαίο, ενώ τουλάχιαστον μέχρι τις Αμερικανικές Προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου 2024, οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας δεν θα βελτιωθούν ουσιαστικά.
