Η πρόσφατη απόφαση του Ισραήλ να αναγνωρίσει επισήμως τη Σομαλιλάνδη έχει προκαλέσει σεισμό στη διεθνή διπλωματική σκακιέρα, καθώς σηματοδοτεί μια νέα φάση γεωστρατηγικών ανακατατάξεων στην κρίσιμη περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας και του Κέρατος της Αφρικής. Η κίνηση αυτή δεν ερμηνεύεται απλώς ως μια μονομερής αναγνώριση ενός αποσχισθέντος εδάφους, αλλά ως μέρος ενός ευρύτερου σχεδιασμού που διαμορφώνει έναν νέο άτυπο άξονα συνεργασίας μεταξύ Ισραήλ και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, με ενδεχόμενες επιπτώσεις στην ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, τον έλεγχο ενεργειακών διαδρόμων και τη συλλογική επιρροή στην περιοχή.
Η Σομαλιλάνδη στο γεωπολιτικό προσκήνιο
Η Σομαλιλάνδη είναι μια περιοχή στο βορειοδυτικό τμήμα της Σομαλίας που λειτουργεί de facto ως ανεξάρτητο κράτος από το 1991, έχοντας δικούς της θεσμούς, κυβέρνηση και οικονομικές δομές. Παρά την αυτονομία που έχει στην πράξη, μέχρι πρόσφατα δεν είχε λάβει επίσημη διεθνή αναγνώριση. Η απόφαση του Ισραήλ να αναγνωρίσει τη Σομαλιλάνδη ως κυρίαρχη οντότητα αποτελεί ιστορική πρωτιά για το Τελ Αβίβ και πιθανώς ανοίγει τον δρόμο για μια νέα γενιά διπλωματικών σχέσεων στην περιοχή.
Η γεωγραφική θέση της Σομαλιλάνδης είναι κομβική. Διαθέτει ακτές στον Κόλπο του Άντεν, πολύ κοντά στα στενά Μπαμπ ελ Μάντεμπ, τα οποία αποτελούν έναν από τους πιο στρατηγικούς ναυτιλιακούς κόμβους του πλανήτη, καθιστώντας την περιοχή κρίσιμη για τις θαλάσσιες εμπορικές ροές από και προς την Ευρώπη και την Ασία.

Η στρατηγική των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων
Σε αυτό το νέο γεωπολιτικό περιβάλλον, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν ήδη επενδύσει σημαντικά στη Σομαλιλάνδη, με αιχμή το λιμάνι της Μπερμπέρα. Το λιμάνι αυτό δεν λειτουργεί μόνο ως εμπορικός κόμβος, αλλά και ως κρίσιμο σημείο υποστήριξης για τον έλεγχο των θαλάσσιων διαδρόμων και την ενίσχυση του στρατηγικού πλεονεκτήματος της περιοχής. Η επένδυση του Άμπου Ντάμπι στο λιμάνι της Μπερμπέρα εντάσσεται σε ένα ευρύτερο δίκτυο υποδομών που συνδέει θαλάσσιες, εμπορικές και αμυντικές δυνατότητες από την Ερυθρά Θάλασσα μέχρι τον Ινδικό Ωκεανό.
Τα ΗΑΕ έχουν επίσης ενεργό ρόλο στη Νότια Υεμένη, όπου στηρίζουν το Νότιο Μεταβατικό Συμβούλιο (STC), έναν πολιτικό φορέα που ελέγχει σημαντικές παράκτιες περιοχές και λιμάνια. Μέσα από αυτή τη σχέση, το Άμπου Ντάμπι επιδιώκει να εδραιώσει ένα σταθερό και επιχειρησιακά ευέλικτο δίκτυο κατά μήκος της Ερυθράς Θάλασσας.

Η εμπλοκή του Ισραήλ και οι νέες ισορροπίες
Η αναγνώριση της Σομαλιλάνδης από το Ισραήλ εντάσσεται σε μια στρατηγική προσέγγισης που υπερβαίνει καθαρές διμερείς σχέσεις. Η επιλογή αυτή δίνει στο Ισραήλ πρόσβαση σε μια περιοχή που θεωρείται ότι μπορεί να ενισχύσει τη συλλογή πληροφοριών, να διευρύνει τα δίκτυα επιρροής και να περιορίσει τον αντίκτυπο ανταγωνιστικών δυνάμεων, όπως η Τουρκία και το Ιράν, τα οποία έχουν ήδη παρουσία στην ευρύτερη περιοχή της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής.
Συγχρόνως, εκφράζεται από ορισμένους αναλυτές η άποψη ότι η Σομαλιλάνδη θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως ενδεχόμενο σημείο ανακούφισης ή μεταφοράς πληθυσμών, ιδίως στις περιπτώσεις που σχετίζονται με μείζονες γεωπολιτικές κρίσεις, κάτι που καταδεικνύει τη στρατηγική διάσταση αυτής της αναγνώρισης.
Η κατάσταση στο Σουδάν και η περιφερειακή έκταση
Πέρα από τη Σομαλιλάνδη, η περιοχή του Σουδάν βρίσκεται σε συνεχή ένταση λόγω του εμφυλίου που μαίνεται μεταξύ των δυνάμεων του στρατού και των παραστρατιωτικών, γνωστών ως RSF. Στο πλαίσιο αυτό, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα φέρονται να έχουν αναπτύξει σχέσεις με δυνάμεις εντός Σουδάν προκειμένου να διασφαλίσουν πρόσβαση σε κρίσιμες περιοχές της Ερυθράς Θάλασσας και να ενισχύσουν την παρουσία τους σε ένα από τα πιο σημαντικά γεωστρατηγικά μέτωπα της Αφρικής.
Η Ερυθρά Θάλασσα, με τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις και τις γεωπολιτικές εντάσεις, καθίσταται πλέον πεδίο όπου οι μεγάλες δυνάμεις δοκιμάζουν τις στρατηγικές τους ικανότητες, διαμορφώνοντας νέα επίπεδα συνεργασίας και αντιπαράθεσης στην ευρύτερη περιοχή.

Οι αντιδράσεις και οι προειδοποιήσεις
Η απόφαση του Ισραήλ έχει προκαλέσει διπλωματικές αντιδράσεις από πολλές πλευρές, καθώς θεωρείται ότι θεσπίζει ένα επικίνδυνο προηγούμενο για την κυριαρχία κρατών και τις διεθνείς σχέσεις στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Φορείς όπως η Αφρικανική Ένωση και γειτονικές χώρες έχουν εκφράσει ενστάσεις ότι η αναγνώριση αυτή μπορεί να επιδεινώσει εντάσεις και να υπονομεύσει την περιφερειακή σταθερότητα.