Στους δρόμους του Ιράκ κυριαρχεί η αφίσα με τον Μοχάμεντ Σιά Αλ Σουντανί (Mohammed Shia' al-Sudani), ηγέτη της χώρας από το 2022 που διεκδικεί μια θέση στις επερχόμενες εκλογές του Νοεμβρίου 2025. Θα χωρέσει άραγε πουθενά, έστω και ένα μικρό πανό από το νέο γυναικείο κόμμα του Ιράκ;
Ο λόγος, για το Κόμμα al-Mawadda, που ιδρύθηκε αυτό το μήνα και αποσκοπεί στην ένωση των γυναικών σε ολόκληρο το Ιράκ και στην αύξηση της πολιτικής τους συμμετοχής. Το Al-Mawaddah είναι ένας αραβικός όρος από το Κοράνι, που συμβολίζει τη συμπόνια, την αγάπη και τον σεβασμό.
Η Jihan al-Taei, γενική γραμματέας και ιδρύτρια του νέου γυναικείου κόμματος, δήλωσε στα ιρακινά ΜΜΜ: «Οι γυναίκες αποτελούν περισσότερο από το ήμισυ της ιρακινής κοινωνίας. Το κόμμα μας ιδρύθηκε λόγω του περιθωριοποιημένου ρόλου των γυναικών και του πραγματικού αποκλεισμού τους από όλους τους τομείς της ζωής, ειδικά από τη λήψη αποφάσεων».
Σύμφωνα με τον ιρακινό νόμο, τουλάχιστον το ένα τρίτο των μελών ενός πολιτικού κόμματος πρέπει να είναι άνδρες, γεγονός που επιβεβαιώνει το πόσο δύσκολο εγχείρημα είναι το «al-Mawadda».
Με περισσότερα από επτά χιλιάδες μέλη σε ολόκληρο το Ιράκ και την περιοχή του Κουρδιστάν, η Taei θα βασιστεί στην «πίστη του λαού» για τον ρόλο των γυναικών στη λήψη αποφάσεων, προκειμένου να συγκεντρώσει περισσότερη υποστήριξη. Για την προεκλογική εκστρατεία, το κόμμα έχει αρχίσει να οργανώνει προγράμματα, συμπεριλαμβανομένων εργαστηρίων ευαισθητοποίησης και μιας διαδικτυακής πύλης για τα μέλη των μέσων ενημέρωσης. Επίσης έχει ως στόχο να συμμετάσχει στις εκλογές του Νοεμβρίου.
Η χρωματιστή καμπάνια των Ιρακινών γυναικών που δείχνει νεαρά κορίτσια με χαρούμενο και συνάμα δυναμικό βλέμμα, έρχεται σε μεγάλη αντίθεση με αυτή του σημερινού πρωθυπουργού του Ιράκ με την αυστηρή φιγούρα, τη γραβάτα και το μουστάκι.
Αν και μια έρευνα του London School of Economics το 2018, έδειξε ότι οι πολιτικές καμπάνιες στο Ιράκ δεν επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τα αποτελέσματα των εκλογών, η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία και ίσως οι γυναίκες του Ιράκ να καταφέρουν να κάνουν τη διαφορά.
Μέχρι και για «εμάς τους Δυτικούς» μπορεί να φαίνεται πρωτοποριακό ένα κόμμα γεμάτο γυναίκες. Πόσο άραγε θα πείσει τους Ιρακινούς ψηφοφόρους;
Τα δικαιώματα των γυναικών στο Ιράκ
Το κατά πόσο θα συγκινήσει το αφήγημα του girl power τους Ιρακινούς ψηφοφόρους είναι άγνωστο. Δυστυχώς, σε ένα θεοκρατικό πατριαρχικό κράτος σαν το Ιράκ, οι γυναίκες υποτιμώνται καθημερινά, πόσο μάλλον αν κατέβουν στην πολιτική.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα καταπάτησης των δικαιωμάτων των γυναικών, αποτελεί η ψήφιση νόμου φέτος τον Φεβρουάριο από το ιρακινό κοινοβούλιο που επιτρέπει σε κορίτσια ηλικίας μόλις εννέα ετών να παντρεύονται, με ακτιβιστές να δηλώνουν ότι ο νόμος αυτός «νομιμοποιεί τον βιασμό παιδιών».
Άλλο παράδειγμα φέρνει στο φως έρευνα που δείχνει ότι 1,32 εκατομμύρια άτομα εκ των οποίων το 75% είναι γυναίκες και έφηβες διατρέχουν κίνδυνο να υποστούν διάφορες μορφές έμφυλης βίας, με το 77% των περιστατικών έμφυλης βίας να συνδέονται με ενδοοικογενειακή βία, η οποία σύμφωνα με αναφορές έχει αυξηθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.
Οι γυναίκες στο Ιράκ αντιμετωπίζουν σημαντικούς περιορισμούς στις εκπαιδευτικές και οικονομικές τους ευκαιρίες, με αποτέλεσμα τη χαμηλή συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό, τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας και τον περιορισμένο πρόσβαση σε ηγετικές θέσεις και ανώτερη εκπαίδευση.
Τουλάχιστον όμως, σιγά σιγά όλο και περισσότερες γυναίκες συμμετέχουν στην πολιτική σκηνή στη Μέση Ανατολή.
Ιράκ: Γιατί είναι σημαντική η ίδρυση γυναικείου πολιτικού κόμματος
Εκτός από το πόσο πρωτοποριακό είναι να στηθεί μια πολιτική οντότητα γένους θηλυκού σε μια πατριαρχική κοινωνία, η μεγάλη σημασία της ίδρυσης ενός τέτοιου κόμματος, είναι από μόνη της η σύσταση κόμματος.
Με μια γρήγορη αναζήτηση στο Google θα δει κανείς ότι υπάρχουν ελάχιστα γυναικεία κόμματα στη Μέση Ανατολή καθώς λόγω των θεοκρατικών καθεστώτων και των αυστηρών νόμων, οι περισσότερες πληροφορίες κάνουν λόγο για οργανώσεις υπέρ των γυναικών ή κόμματα με υψηλή γυναικεία εκπροσώπηση (υψηλή για δεδομένα Μέσης Ανατολής) αλλά όχι αποκλειστικά γυναικεία πολιτικά κόμματα, και για να αποσαφηνίσουμε τον όρο, όταν λέμε γυναικείο πολιτικό κόμμα εννοούμε κόμμα που να έχει ιδρυθεί από γυναίκες, με νομική υπόσταση και στόχο την ενδυνάμωση γυναικών.
Ενδεικτικά γνωστές οργανώσεις υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών και κόμματα:
- Τουρκία - Kadınlar Partisi: Είναι κόμμα και είχε κάνει την εμφάνιση του το 1972 από τη Mübeccel Göktuna στην Κωνσταντινούπολη. Στόχος του κόμματος είναι η αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην πολιτική.
- Λίβανος- Lebanese Women Democratic Gathering (RDFL): μια «γυναικεία οργάνωση που από την ίδρυσή της το 1976 εργάζεται για την ανάπτυξη και τη βελτίωση των ικανοτήτων των γυναικών» στον κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό τομέα, ρ
- Συρία - Konga Star: Το Kongra Star (στα κουρδικά «Συνέδριο των Αστεριών»), που ιδρύθηκε το 2005 με την ονομασία Yekîtiya Star (στα κουρδικά «Ένωση Γυναικών των Αστεριών»), είναι μια συνομοσπονδία γυναικείων οργανώσεων στη Ροζάβα της Συρίας