Καθώς οι Κούρδοι αντάρτες αφοπλίζονται και η δυναμική της Συρίας μεταβάλλεται, η Τουρκία αναδεικνύεται ως ισχυρός περιφερειακός μεσολαβητής.
Ο Ψυχρός πόλεμος Τουρκίας-Ισραήλ
Το Ισραήλ, παρά τη στρατηγική του τόλμη, βρίσκεται αντιμέτωπο με έναν ψυχρό πόλεμο που διεξάγεται μέσω διπλωματίας και όχι μέσω ισχύος πυρός, αναφέρει Διεθνές Ισραηλινό ΜΜΕ, επισημαίνοντας:
Στα βουνά του Καντίλ Κούρδοι μαχητές παραδίδουν τα όπλα τους και στην Συρία οι Παλαιστίνιοι λαμβάνουν άδεια παραμονής.
Η περιφερειακή διπλωματία - κάποτε αντιδραστική και εύφλεκτη - τώρα μετατοπίζεται προς μια αργή, σκόπιμη αναπροσαρμογή.
Και στη μέση αυτής της μετάβασης, αναδύεται κάτι νέο, όπου το Ισραήλ επωμίζεται το κόστος, ενώ η Τουρκία απολαμβάνει σιωπηλά τα στρατηγικά κέρδη.
Απαιτείται σαφήνεια και όχι θράσος από το Ισραήλ
Εάν το Ισραήλ δεν χαράξει σαφείς γραμμές στρατηγικής οριοθέτησης, θα βρεθεί βυθισμένο σε ένα νέο είδος σύγκρουσης, όχι σε έναν πόλεμο πυραύλων και επιδρομών, αλλά έναν πιο διακριτικό, πιο ψυχρό αγώνα.
Ο ένας αγώνας διεξήχθη μέσω διπλωματικής εμπλοκής, διεθνούς μομφής και της σταθερής φθοράς της στρατηγικής στάσης.
Για περισσότερες από δύο δεκαετίες, η Τουρκία εκτελεί μια προσεκτική, αποφασιστική επέκταση του νεοοθωμανικού της οράματος.
Δεν πρόκειται για ιδεολογικό εφεύρημα.
Η στρατηγική της Τουρκίας
Είναι μια ολοκληρωμένη γεωπολιτική στρατηγική, που τροφοδοτείται από ένα νεαρό, πυκνοκατοικημένο έθνος άνω των 85 εκατομμυρίων.
Με μια διαρκώς αναπτυσσόμενη εγχώρια αμυντική βιομηχανία, προωθημένες στρατιωτικές βάσεις, ένα σύνθετο δίκτυο περιφερειακής επιρροής που εκτείνεται από τη Λιβύη έως την Ανατολική Μεσόγειο και μια λεπτή σχέση τόσο με τη Ρωσία όσο και με το ΝΑΤΟ, η Τουρκία επιδιώκει να αναγορευθεί σε ηγέτιδα δύναμη.
Τα τέσσερα (4) στρατηγικά εμπόδια
Για χρόνια, αυτή η φιλοδοξία περιοριζόταν από τέσσερα στρατηγικά εμπόδια:
Ένα πολεμοχαρές, πυρηνικά φιλόδοξο Ιράν και το εκτεταμένο δίκτυο πληρεξουσίων του
Ένα εχθρικό αλαουιτικό καθεστώς στη Δαμασκό που βύθισε την Άγκυρα σε κινούμενη άμμο διπλωματίας
Την Χεζμπολάχ, εδραιωμένη και προκλητική στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ
Την επίμονη απειλή του κουρδικού αυτονομισμού εντός των συνόρων της Τουρκίας.
Ακολούθησε ωστόσο παραδόξως, η ακούσια απροσδόκητη επιτυχία.
Το Ισραήλ άθελά του "άνοιξε τον δρόμο" στην Τουρκία
Η ίδια η εκστρατεία του Ισραήλ να περιορίσει αυτές τις ίδιες δυνάμεις, μέσω αδιάκοπης πίεσης στη Χεζμπολάχ, δολιοφθοράς και παρακολούθησης του πυρηνικού εξοπλισμού του Ιράν και χειρουργικών χτυπημάτων στο εύθραυστο καθεστώς του Άσαντ, ουσιαστικά έχει εκκαθαρίσει το έδαφος για την Τουρκία.
Το Ισραήλ άνοιξε τις πύλες μόνο και μόνο για να τις διαπεράσει η Τουρκία.
Το τελευταίο εμπόδιο έχει πλέον καταρρεύσει.
Το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν έχει καταθέσει τα όπλα του.
Η Τουρκία, χωρίς αντίσταση και ακλόνητη, έχει αναδειχθεί νικήτρια. Αλλά τι, λοιπόν, προσφέρει η Τουρκία σε αντάλλαγμα;
Ενώ κάποιος θα ήλπιζε σε ευγνωμοσύνη, μοιάζει περισσότερο με καταγγελία.
Φιντάν: "Δεν υπάρχει Παλαιστινιακό, αλλά Ισραηλινό πρόβλημα"
Ο Πρόεδρος Ερντογάν παρομοιάζει το Ισραήλ με τη ναζιστική Γερμανία.
Ο υπουργός Εξωτερικών του - κάποτε επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών - δηλώνει ευθέως: «Δεν υπάρχει παλαιστινιακό πρόβλημα. Υπάρχει ισραηλινό πρόβλημα».
Αυτές δεν είναι μεμονωμένες παρατηρήσεις.
Η Τουρκία είναι παρούσα στη Γάζα, αμφισβητεί τις περιφερειακές ευθυγραμμίσεις και τοποθετείται ως ο καταστροφέας κάθε ισραηλινής προσπάθειας ομαλοποίησης.
Δεν επιδιώκει να επηρεάσει, επιδιώκει να υπαγορεύσει τις εξελίξεις.
Ο μηχανισμός αυτής της νέας τάξης πραγμάτων είναι ήδη σε κίνηση.
Η Άγκυρα έχει γίνει ο de facto αρχιτέκτονας της εξελισσόμενης ρύθμισης ασφαλείας της περιοχής.
Αναβαθμισμένος ο ρόλος του πρέσβη των ΗΠΑ στην Τουρκία
Ο Αμερικανός πρέσβης στην Τουρκία χειρίζεται πλέον περιφερειακούς φακέλους που κάποτε ήταν στην δικαιοδοσία της Ουάσινγκτον ή του Καΐρου.
Οι συριακές προσπάθειες, οι λιβανέζικες έρευνες, ακόμη και η διαμεσολάβηση που περιλαμβάνει τη Χαμάς, περνούν όλα από τα τουρκικά κανάλια.
Η γεωπολιτική γραμματική της Μέσης Ανατολής ομιλείται όλο και περισσότερο στη διάλεκτο της Άγκυρας.
Η Τουρκία δεν βλέπει πλέον τον εαυτό της ως γείτονα. Φαντάζεται τον εαυτό της ως εναλλακτική λύση.
Και αυτό, ίσως περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, πρέπει να απαντηθεί.
Το Ισραήλ δεν είναι χωρίς δικό του όραμα - ούτε χωρίς τα μέσα για να το υλοποιήσει
Ο δρόμος προς τα εμπρός δεν είναι η πραότητα, αλλά η αποτροπή, που δεν διαμορφώνεται μέσω ωμής αντιπαράθεσης αλλά μέσω σταθμισμένων τριβών και στρατηγικής σαφήνειας.
Οι συνεργασίες με την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αίγυπτο και τη Σαουδική Αραβία - έθνη εξίσου επιφυλακτικά απέναντι στις τουρκικές φιλοδοξίες - πρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω.
Η αμυντική συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει όχι μόνο να συνεχιστεί αλλά και να επεκταθεί, ακριβώς σε μια εποχή που ο ρόλος της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ γίνεται πιο κεντρικός.
Και στην Άγκυρα πρέπει να απαγορευθεί κατηγορηματικά οποιοσδήποτε επίσημος ρόλος στην παλαιστινιακή αρένα, όχι ως πράξη εκδίκησης, αλλά ως μέσο αποκάλυψης των πραγματικών της κινήτρων.
Τα διακυβεύματα δεν είναι πλέον θεωρητικά. Ο ψυχρός πόλεμος έχει ήδη ξεκινήσει.
Οι κινήσεις της Ελλάδας
Η Ελλάδα θα πρέπει να εμβαθύνει ακόμη περισσότερο την πολιτικοστρατιωτική συνεργασία της με το Ισραήλ, η οποία θα πρέπει κατά την άποψή μας να περιλαμβάνει αποφασιστικές και πρωτοποριακές κινήσεις.
Η δημιουργία Ελληνικής αεροναυτικής βάσης στο Ισραήλ, με ταυτόχρονη παραχώρηση Ισραηλινής αεροναυτικής βάσης στην Κρήτη θα ήταν μια κίνηση που θα ήταν αμοιβαία επωφελής για τα δύο κράτη, αφού αφενός η Τουρκική ενδοχώρα θα μπορούσε να πληγεί άμεσα από το Ισραήλ από μια νέα κατεύθυνση, γεγονός που θα έκανε τον Ερντογάν περισσότερο διστακτικό στις κινήσεις του στη Συρία, ενώ αφετέρου η Ελλάδα θα μπορούσε να υποστηρίξει την Κύπρο και τα συμφέροντά της στην ΝΑ Μεσόγειο ευχερέστερα.
Η ενοποίηση της αεράμυνας Ελλάδας-Ισραήλ θα ήταν επίσης μια αποφασιστική κίνηση στην ΝΑ Μεσόγειο, κόβοντας την "Γαλάζια Πατρίδα" του Ερντογάν στα δύο.
Η υλοποίηση του East-Med με την στήριξη της ΕΕ και την στρατιωτική υποστήριξη Γαλλίας-Ισραήλ θα ήταν επίσης μια δυνατή γεωπολιτική κίνηση, χαστούκι στα τουρκικά νεοθωμανικά σχέδια.
Τέλος, η υπογραφή αμυντικής συμφωνίας για από κοινού αντιμετώπιση της Τουρκίας σε περίπτωση στρατιωτικής αναμέτρησης αυτής είτε με την Ελλάδα, είτε με το Ισραήλ , θα πρέπει να είναι προαπαιτούμενο όλων των παραπάνω.
