Το Ιράκ φιλοξενεί Σύνοδο κορυφής αραβικών κρατών στην πρωτεύουσα του το Σάββατο. Η επίσημη ονομασία της διάσκεψης είναι η «Διάσκεψη της Βαγδάτης για συνεργασία και εταιρική σχέση».
Το συνέδριο θα περιλαμβάνει τόσο περιφερειακά όσο και μη περιφερειακά κράτη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Γερμανικό “τσεκούρωμα” στην τουρκική Ziraat Bank-Τεράστια πρόστιμα-Τι ξετρύπωσαν οι Γερμανοί για την τράπεζα που αλωνίζει και στην Ελλάδα
Οι αραβικές χώρες που προσκλήθηκαν είναι η Αίγυπτος, η Ιορδανία, το Κουβέιτ, η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Θα παρευρεθούν αξιωματούχοι από τη Γαλλία, το Ιράν και την Τουρκία.
Επίσης θα υπάρχουν παρατηρητές από τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, του Αραβικού Συνδέσμου, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου και της ομάδας G20.
Η συμμετοχή των περιφερειακών δυνάμεων και η συγκεκριμένη ατζέντα καθιστούν το γεγονός αξιόλογο. Η σύνοδος κορυφής είναι μια φιλόδοξη πρωτοβουλία του πρωθυπουργού του Ιράκ Μουσταφά Αλ-Καντίμι για τη μείωση των εντάσεων στην περιοχή.
"Το Ιράκ θα επιδιώξει να διαδραματίσει μεγαλύτερο ρόλο στην προσέγγιση των περιφερειακών δυνάμεων", είπε. Δημιούργησε μάλιστα μια ειδική επιτροπή με επικεφαλής τον ανώτερο υφυπουργό Νιζάρ Αλ-Χαϊραλάχ για να διασφαλίσει την επιτυχία του συνεδρίου η οποία εκ μέρους του Al-Kadhimi,έστειλε υπουργούς σε διάφορες χώρες για να τις καλέσει στη σύνοδο κορυφής.
Το Ιράκ προσπαθεί να φέρει τις χώρες πιο κοντά ώστε να εστιάσουν στις περιφερειακές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Από τον Απρίλιο, το Ιράκ εργάζεται για να μεσολαβήσει μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και τουΙράν.
Η επιτυχία αυτής της τελευταίας εκδήλωσης θα είναι ένα κριτήριο μέτρησης της αποτελεσματικότητας των διπλωματικών προσπαθειών της Βαγδάτης. Το Ιράκ χρησιμοποιεί διπλωματική μεσολάβηση και διπλωματία για να μειώσει τη θερμοκρασία μεταξύ των περιφερειακών αντιπάλων.
Ωστόσο, αυτή τη φορά το Ιράκ σκοπεύει να αλλάξει την πολιτική του αναζητώντας έναν πιο σημαντικό ρόλο ως διπλωματικός διαμεσολαβητής. Προσπαθεί να εξομαλύνει τις σχέσεις μεταξύ των περιφερειακών χωρών φέρνοντας τους ανώτερους αξιωματούχους τους σε μια δημόσια πλατφόρμα όπου θα μπορούσαν να συζητήσουν απευθείας τις διαφορές τους μεταξύ τους.
Ο σκοπός της διάσκεψης, δήλωσε ο πρόεδρος του Ιράκ Μπαρχάμ Σαλίχ, είναι «η χαλάρωση των εντάσεων και των κρίσεων στην περιοχή καθώς και η υποστήριξη της εποικοδομητικής πορείας του θετικού διαλόγου και των διαπραγματεύσεων».
Το Ιράν είχε σημαντική επιρροή στην εξωτερική πολιτική του Ιράκ λόγω πολιτιστικών και θρησκευτικών δεσμών. Τώρα, υπό τον πρωθυπουργό Αλ-Καντίμι, το Ιράκ άλλαξε την πορεία της εξωτερικής του πολιτικής αφού φαίνεται ότι προσπαθεί να μειώσει την εξάρτησή του από την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν.
Οι ΗΠΑ ενθάρρυναν αυτήν την προσέγγιση για την αντιμετώπιση της ιρανικής επιρροής στην περιοχή. Στις 26 Ιουλίου, ο Kadhimi συναντήθηκε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Joe Biden στον Λευκό Οίκο. Οι ΗΠΑ ενθάρρυναν επίσης το Ιράκ να αποκαταστήσει τις διπλωματικές και οικονομικές σχέσεις του με τις γειτονικές χώρες.
Η Ουάσινγκτον αποφάσισε να αποσύρει τα στρατιωτικά της στρατεύματα από το Ιράκ μέχρι τα τέλη του 2021. Φαίνεται τώρα ότι το Ιράκ προσπαθεί να ενισχύσει την οικονομία και την ανάπτυξη των υποδομών του σε εδαφικές ζώνες που δεν υπάρχει απειλή από την τρομοκρατία.
Η Βαγδάτη κατάλαβε πιθανώς ότι για την επίλυση των μυριάδων προβλημάτων στο εσωτερικό της χώρας, πρέπει να υπάρχει ένα ευνοϊκό περιβάλλον γύρω της. Ως εκ τούτου, το Ιράκ βοηθά τους περιφερειακούς αντιπάλους να λύσουν τα προβλήματά τους μέσω προσπαθειών διαμεσολάβησης μεταξύ σημαντικών περιφερειακών παραγόντων όπως η Σαουδική Αραβία, το Ιράν και η Τουρκία.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράκ, Φουάντ Χουσέιν, επισκέφθηκε το Ιράν στις 10 Αυγούστου και συναντήθηκε με τον νέο πρόεδρο του Ιράν, Σαγιίντ Εμπραχίμ Ραΐσι. Επίσης παρέδωσε την πρόσκληση για λογαριασμό του Πρωθυπουργού. Ο πρόεδρος Ράισι εξέφρασε την εκτίμησή του για την πρωτοβουλία του Ιράκ, χαρακτηρίζοντάς την «ευλογημένο βήμα». Ωστόσο, δεν επιβεβαίωσε αν θα παρευρεθεί ή όχι στο συνέδριο.
Οι Σαουδάραβες αξιωματούχοι προσκλήθηκαν επίσης στην ορκωμοσία του Εμπραχίμ Ραΐσι από το Ιράν, παρόλο που οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών δεν είναι τόσο καλές. Ο Raisi δήλωσε ότι "η παρέμβαση των ξένων στις υποθέσεις της περιοχής είναι πηγή έντασης και απειλών".
Το Ιράν δηλώνει ότι θα χαρεί να διαπραγματευτεί με τους στρατηγικούς αντιπάλους του σε οποιαδήποτε πλατφόρμα, υπό την προϋπόθεση ότι λαμβάνονται υπόψη τα συμφέροντά του.
Εάν αυτή η σύνοδος κορυφής αποδειχθεί γόνιμη και συμβάλει στην εδραίωση των σχέσεων του Ιράν με τα ισχυρά περιφερειακά κράτη Σαουδική Αραβία και Τουρκία, η Τεχεράνη θα είναι σε καλύτερη θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την επανέναρξη του κοινού ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης (JCPOA), γνωστού και ως πυρηνική συμφωνία του Ιράν.
Επιπλέον, πριν επισκεφθεί το Ιράν, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράκ ταξίδεψε στη Σαουδική Αραβία, όπου συναντήθηκε με τον ομόλογό του. Παρέδωσε την πρόσκληση του Πρωθυπουργού Αλ-Καντίμι για τη σύνοδο κορυφής στον Σαουδάραβα βασιλιά Σαλμάν μπιν Αμπντουλαζίζ.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, η Σαουδική Αραβία ρωτά το Ιράκ για το επίπεδο εκπροσώπησης από την Τουρκία και το Ιράν. Αυτό αναδεικνύει τις διαφορές μεταξύ των τριών μεγάλων χωρών της περιοχής.
Ωστόσο, η πρόσφατη υποβάθμιση των σχέσεων των ΗΠΑ και της Σαουδικής Αραβίας μπορεί να ενθαρρύνει τη Σαουδική Αραβία να στρέψει το ενδιαφέρον της στη βελτίωση των σχέσεων με τα περιφερειακά κράτη και αυτή η ιρακινή πρωτοβουλία θα δώσει στο Ριάντ την ευκαιρία να το κάνει. Στη συνάντηση κλήθηκε επίσης ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Τα στρατηγικά συμφέροντα του Ιράν και της Τουρκίας αποκλίνουν σε πολλούς τομείς.
Πρώτον, η Τουρκία αντιτίθεται στο καθεστώς Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία, ενώ το Ιράν υποστηρίζει αυτό το καθεστώς.
Οι θέσεις και των δύο χωρών στο θέμα των Κούρδων, από την άλλη πλευρά, είναι διαφορετιοκές. Ακόμη και στο θέμα του Ιράκ, η Τουρκία και το Ιράν δεν βρίσκονται στην ίδια πλευρά , ενώ η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, λόγω της επιθετικής εξωτερικής πολιτικής του Ερντογάν, η Τουρκία υπέστη απομόνωση στην περιοχή τα τελευταία χρόνια. Επίσης, η κακή οικονομική ανάπτυξη, ο κακός χειρισμός της κρίσης COVID-19 και οι πρόσφατες πυρκαγιές έθεσαν σε κίνδυνο τη δημοτικότητα της κυβέρνησης. Ως εκ τούτου, η Άγκυρα μπορεί να θεωρήσει αυτό το συνέδριο ως μια ευκαιρία για αναζωογόνηση της φήμης της και ενίσχυση της φθαρμένης οικονομίας της.
Η Γαλλία έχει σημαντική επιρροή στην περιοχή. Αποτελεί σημαντικό μέρος του στρατιωτικού συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος και έχει στρατεύματα που αναπτύσσονται στο Ιράκ και τη Συρία.
Η συμμετοχή του Ιράν, της Σαουδικής Αραβίας και της Τουρκίας στη διάσκεψη θα μπορούσε να φέρει περιφερειακή αρμονία και οικονομική ενίσχυση στην περιοχή τους. Ωστόσο, είναι πολύ νωρίς για να προβλέψουμε μια σημαντική πρόοδο στις σχέσεις μεταξύ αυτών των χωρών.
Ένα πράγμα, όμως, είναι αρκετά σαφές. Ανεξάρτητα από το αν αυτή η διάσκεψη θα σπάσει ή όχι τον πάγο μεταξύ αυτών των χωρών, πιθανότατα θα παράσχει ένα ευνοϊκό περιβάλλον που θα μπορέσει να ανοίξει το δρόμο προς την ομαλοποίηση των σχέσεων στο μέλλον.
