Καθώς το σύνολο των αμερικανικών και νατοϊκών δυνάμεων εγκατέλειψαν την Παρασκευή το Μπαγκράμ, τη σημαντικότερη στρατιωτική τους βάση στο Αφγανιστάν, παραδίδοντάς την επισήμως στον αφγανικό στρατό, σηματοδοτώντας ένα συμβολικό τέλος στον μακροβιότερο πόλεμο στην ιστορία των ΗΠΑ, ντόπιοι που ζούσαν κοντά στη βάση και στη γειτονική πρωτεύουσα Καμπούλ έμειναν μετανιώνοντας πικρά για το παρελθόν, και προετοιμαζόμενοι για το τι πρόκειται να επακολουθήσει.
Η βία μαίνεται σε ολόκληρο το Αφγανιστάν από τότε που ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε την άνευ όρων αποχώρηση των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων από την χώρα έως τις 11 Σεπτεμβρίου.
Με τις ενδοαφγανικές ειρηνευτικές συνομιλίες στο Κατάρ να μην καταγράφουν πρόοδο και περίπου το ένα τέταρτο των περιφερειών της χώρας να έχει πέσει στον έλεγχο των Ταλιμπάν τις τελευταίες εβδομάδες σύμφωνα με μια μελέτη, πολλοί εκφράζουν φόβους ότι επίκειται χάος.
Ο Μαλέκ Μιρ, μηχανικός στο Μπαγκράμ που είδε τον Σοβιετικό Στρατό και έπειτα τους Αμερικανούς να έρχονται και να φεύγουν, είπε ότι έμεινε με μια βαθιά αίσθηση θλίψης για τη ματαιότητα της παρουσίας ξένων δυνάμεων.
«Ήρθαν βομβαρδίζοντας τους Ταλιμπάν και ξεφορτώθηκαν το καθεστώς τους – αλλά τώρα φεύγουν όταν οι Ταλιμπάν είναι τόσο ενδυναμωμένοι που θα πάρουν σύντομα τον έλεγχο», είπε.
«Ποιο ήταν το νόημα όλων των καταστροφών, των δολοφονιών και της δυστυχίας που μας έφεραν; Μακάρι να μην είχαν έρθει ποτέ».
Πάνω από 3.500 ξένοι στρατιωτικοί έχουν σκοτωθεί σε ένα 20ετή πόλεμο, ο οποίος έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 100.000 αμάχους μόνο από το 2009, σύμφωνα με έναν απολογισμό των Ηνωμένων Εθνών.
Ορισμένοι, ωστόσο, αναφέρουν ότι η παρουσία ξένων στρατιωτικών δυνάμεων επέφερε στρεβλώσεις στην αφγανική οικονομία και ότι είναι καιρός η χώρα να ορθοποδήσει μόνη της.
«Οι Αμερικανοί αφήνουν μια κληρονομιά αποτυχίας, απέτυχαν να συγκρατήσουν τους Ταλιμπάν ή τη διαφθορά», δήλωσε ο Σάγιεντ Ναγκιμπουλάχ, ιδιοκτήτης καταστήματος στο Μπαγκράμ. «Ένα μικρό ποσοστό Αφγανών έγινε πολύ πλούσιο, ενώ η συντριπτική πλειονότητα εξακολουθεί να ζει σε συνθήκες ακραίας φτώχειας».
«Κατά κάποιον τρόπο, είμαστε χαρούμενοι που έφυγαν… Είμαστε Αφγανοί και θα τον βρούμε τον δρόμο μας».
Στη γειτονική πρωτεύουσα, η είδηση της αποχώρησης των αμερικανικών και νατοϊκών δυνάμεων από το Μπαγκράμ ξανάφερε τον αυξανόμενο πανικό που επικρατεί σε πολλά κομμάτια της αφγανικής κοινωνίας, ιδιαίτερα στις αστικές περιοχές, από τότε που ο πρόεδρος Μπάιντεν ανακοίνωσε τον Απρίλιο την απόσυρση όλων των αμερικανικών δυνάμεων.
«Όλοι ανησυχούν ότι εάν οι ξένες στρατιωτικές δυνάμεις φύγουν από το Αφγανιστάν, οι Ταλιμπάν θα πάρουν τον έλεγχο. Τότε τι θα κάνουμε;» διερωτήθηκε ο Ζουμαράι Ουάφα, καταστηματάρχης στην Καμπούλ.
Ο Ουάφα και άλλοι αναφέρθηκαν σε μια βουτιά της επιχειρηματικής δραστηριότητας και τόνισαν πως υπάρχουν ενδείξεις ότι πολλοί κάτοικοι πόλεων ψάχνουν τρόπους να εγκαταλείψουν τη χώρα, με εκατοντάδες να σχηματίζουν ουρές έξω από πρεσβείες επιδιώκοντας να εκδώσουν βίζα.
Η 22χρονη φοιτήτρια Ιατρικής, Μούζντα, η οποία θέλησε να μην αναφέρει το επώνυμό της για λόγους ασφαλείας, δήλωσε ότι η οικογένειά της έχει αποφασίσει να εγκαταλείψει τη χώρα λόγω της επιδείνωσης της κατάστασης της ασφάλειας.
Αναρωτήθηκε τι μέλλον επιφυλάσσεται για τις γυναίκες αν οι Ταλιμπάν επιστρέψουν στην εξουσία και περιορίσουν στις γυναίκες την πρόσβαση στην εκπαίδευση, όπως έκαναν την τελευταία φορά που οι ισλαμιστές αντάρτες βρέθηκαν στην εξουσία.
Οι Ταλιμπάν αναφέρουν ότι έχουν αλλάξει και ότι θα διασφαλίσουν τα δικαιώματα των γυναικών σύμφωνα με τις πολιτιστικές παραδόσεις και τους θρησκευτικούς κανόνες.
Ωστόσο, η Μούζντα δήλωσε ότι αισθάνεται απογοητευμένη από την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων.
«Η αποχώρηση των ξένων στρατιωτικών στην τρέχουσα κατάσταση είναι παράλογη», τόνισε. «Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι οι Αμερικανοί ήρθαν εδώ για δικούς τους σκοπούς, όχι για να βοηθήσουν και να συνεργαστούν με το Αφγανιστάν».
«Είμαι πολύ λυπημένη και απογοητευμένη, είχα πολλά όνειρα που δεν θα γίνουν πραγματικότητα», είπε η 22χρονη φοιτήτρια Ιατρικής.
