Σε μεγάλο κίνδυνο τίθεται η προμήθεια αμερικανικών αεροσκαφών F-16V, για σοβαρούς λόγους κατά την τουρκική πλευρά, η οποία έχει τα μάτια ανοικτά προς μια πιθανή θα προφητεύαμε επιπλέον αγορά eurofighter typhoon, αν στραβώσει και άλλο η συμφωνία με τους Αμερικανούς.
Η Τουρκία και η Lockheed Martin θα πραγματοποιήσουν "νέες συνομιλίες" για τη διαμάχη για τα αεροσκάφη F-16 Block 70, ανέφερε το Bloomberg την Πέμπτη, επικαλούμενο άτομα που γνωρίζουν το θέμα, αποκαλύπτοντας την σοβαρότατη διαφωνία των δύο πλευρών σε μια σειρά από σοβαρά ζητήματα.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έθεσε προσωπικά το ζήτημα στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κατά τη συνάντησή τους στον Λευκό Οίκο τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Παρόλο που το Κογκρέσο των ΗΠΑ ενέκρινε την αγορά 40 F-16 Block 70 Viper από την Τουρκία τον Φεβρουάριο του 2024, η Άγκυρα δεν έκανε αποδεκτή την απαίτηση της Lockheed Martin, να τις καταβάλει το τουρκικό κράτος, πρόσθετα κόστη που σχετίζονται με τις αναβαθμίσεις του υπολογιστή αποστολής του μαχητικού, και την επέκταση των γραμμών παραγωγής για την αντιμετώπιση μιας παγκόσμιας συσσώρευσης παραγγελιών.
Η Τουρκία, ο μεγαλύτερος χειριστής F-16 στον κόσμο εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών, επιδιώκει επίσης ολοκληρωτική πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα του υπολογιστή αποστολής του αεροσκάφους, για να ενσωματώσει τα εγχώρια ανεπτυγμένα πυραυλικά συστήματα αέρος-αέρος και αέρος-εδάφους, καθώς και νέες τεχνολογίες ραντάρ, δήλωσαν Τούρκοι αξιωματούχοι άμυνας.
Η Lockheed Martin ανακοίνωσε ότι το F-16 Block 70 «προσφέρει προσιτό κόστος λειτουργίας και κύκλου ζωής», προσθέτοντας ότι τα ερωτήματα σχετικά με τις διαπραγματεύσεις θα πρέπει να απευθύνονται στις κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Τουρκίας".
Ο Λευκός Οίκος δεν σχολίασε και το υπουργείο Άμυνας της Τουρκίας αρνήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις.
Δυτικοί αναλυτές άμυνας δηλώνουν ότι οι παράλληλες διαπραγματεύσεις της Άγκυρας τόσο με την Ουάσινγκτον όσο και με το Λονδίνο υπογραμμίζουν την προσπάθειά της να εκσυγχρονίσει τον στόλο της πριν τεθεί σε λειτουργία το εγχώριο μαχητικό πέμπτης γενιάς KAAN.
«Η Τουρκία θέλει να αποφύγει ένα επιχειρησιακό κενό διατηρώντας παράλληλα την επιρροή της στις συναλλαγές της τόσο με την Ουάσινγκτον όσο και με το Λονδίνο», δήλωσε στο Bloomberg ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος άμυνας.
Η Άγκυρα έχει επίσης εκφράσει ενδιαφέρον για την επανένταξή της στο πρόγραμμα Joint Strike Fighter F-35, εάν αρθούν οι κυρώσεις του Κογκρέσου που επιβλήθηκαν για την αγορά των ρωσικής κατασκευής πυραύλων αεράμυνας S-400 το 2019.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Ερντογάν τον Σεπτέμβριο, ο Τραμπ φέρεται να άφησε να εννοηθεί ότι ήταν ανοιχτός σε αυτό το ενδεχόμενο, αν και δεν έχει προκύψει συμφωνία.
Η προσπάθεια της Τουρκίας να επεκτείνει τον στόλο των μαχητικών της έρχεται καθώς η Ελλάδα, ο περιφερειακός αντίπαλός της, έχει οριστικοποιήσει τις παραγγελίες τόσο για τα γαλλικά Rafale όσο και για τα αμερικανικής κατασκευής αεροσκάφη F-35.
Η Άγκυρα υπέγραψε πρόσφατα συμφωνία 10,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων με τη Βρετανία για την αγορά 20 Eurofighter Typhoon και σχεδιάζει να αποκτήσει 24 ακόμη μεταχειρισμένα Typhoon , και 12 από το Κατάρ και το Ομάν, με τις παραδόσεις να αναμένονται στις αρχές του 2026.
Οι ίδιοι δυτικοί αναλυτές θεωρούν το αποτέλεσμα των συνομιλιών για τα F-16 ως βασική δοκιμασία για τις αμυντικές σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, οι οποίες είναι τεταμένες μετά την αποβολή της Άγκυρας από το πρόγραμμα F-35.
Εάν οι διαπραγματεύσεις επιτύχουν, οι παραδόσεις των F-16 Block 70 θα μπορούσαν να ξεκινήσουν προς το τέλος της δεκαετίας, αν και οι αξιωματούχοι προειδοποιούν ότι το χρονοδιάγραμμα εξαρτάται από τις τελικές συμφωνίες κόστους και την παραγωγική ικανότητα στις εγκαταστάσεις της Lockheed στη Νότια Καρολίνα.
Αυτά που ζητούν οι Τούρκοι για έλεγχο του λογισμικού και μη πληρωμή επιπλέον κόστους στην αλλαγή του λογισμικού, δεν θα γίνουν αποδεκτά από την αμερικανική πλευρά, σε καμία περίπτωση. Ο λόγος έχει να κάνει με τεχνολογία αιχμής ( πηγαίος κωδικό) αλλά και κόστος, το οποίο δεν μπορεί να επωμισθεί η αμερικανική εταιρεία, σύμφωνα με προηγούμενες ανάλογες περιπτώσεις.
Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι Τούρκοι να παραλάβουν επιπλέον αριθμό Eurofighter Typhoon από την Βρετανία, και να κυνηγήσουν μέχρι τέλους την αγορά των F-35.
