Ήταν αρχές Σεπτεμβρίου όταν η «La Diabla» έπεσε στα χέρια των αρχών. Για χρόνια κινούνταν αθόρυβα στα βόρεια σύνορα του Μεξικού, εκεί όπου το καρτέλ της νέας γενιάς του Χαλίσκο μέσω ενός οργίου βίας, έχει απλώσει την κυριαρχία του. Σύμφωνα με τις μυστικές υπηρεσίες, πίσω από το ψευδώνυμο κρυβόταν η Μάρθα Αλίσια Μέντεζ Αγκιλάρ, μια γυναίκα που κατηγορείται ότι εκμεταλλεύτηκε την απόγνωση εγκύων γυναικών, μετατρέποντάς τις σε θύματα ενός φρικτού εμπορίου.
Οι ιστορίες που διέρρευσαν από τις ανακριτικές αρχές σοκάρουν. Έγκυες γυναίκες, συχνά χωρίς καμία υποστήριξη ή οικογένεια, παρασύρονταν σε απομονωμένα σημεία με διάφορες προφάσεις. Εκεί, σύμφωνα με τους αξιωματούχους, γίνονταν παράνομες καισαρικές τομές.
Οι μητέρες δεν επιβίωναν. Τα όργανά τους πωλούνταν, ενώ τα βρέφη τους κατέληγαν μέσω της «μαύρης αγοράς» κυρίως σε ζευγάρια Ηνωμένες Πολιτείες. Η τιμή τους υπολογιζόταν έως 250.000 πέσος, δηλαδή περίπου 14.000 δολάρια.
Η αρχή του νήματος
Το τέλος ήρθε όταν το Εθνικό Κέντρο Αντιτρομοκρατίας των ΗΠΑ εντόπισε τα μοτίβα κινήσεων της «Diabla». «Αυτό είναι το είδος των εγκλημάτων που δείχνει πώς τα καρτέλ λειτουργούν σαν τρομοκρατικές οργανώσεις», δήλωσε ο διευθυντής του NCTC, Τζο Κεντ. Οι αναλυτές του κέντρου συνεργάστηκαν με πράκτορες στο πεδίο, παρακολουθώντας βήμα προς βήμα τις διαδρομές της Αγκιλάρ.
Στην τελική επιχείρηση συμμετείχαν πράκτορες των Marshalls, το FBI του Ελ Πάσο, η Υπηρεσία Διπλωματικής Ασφάλειας και η Τελωνειακή και Συνοριακή Προστασία. Στο πλευρό τους, οι μεξικανικές δυνάμεις. Η «La Diabla» συνελήφθη στις 2 Σεπτεμβρίου και κρατείται στο Μεξικό, ενώ η έρευνα συνεχίζεται.
H νέα εποχή στον πόλεμο κατά των καρτέλ
Η υπόθεση εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο της Ουάσινγκτον. Από τον Ιανουάριο, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε διάταγμα που επιτρέπει στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ να χαρακτηρίζει τα καρτέλ ως ξένες τρομοκρατικές οργανώσεις. Λίγους μήνες μετά, το CJNG βρέθηκε στη λίστα.
Η σύλληψη της Αγκιλάρ, σύμφωνα με τις αρχές των ΠΗΑ, δεν είναι απλώς μια συγκυριακή επιτυχία. Είναι ένας από τους πρώτους καρπούς της νέας στρατηγικής κατά των καρτέλ που χρησιμοποιεί πλέον τα εργαλεία της αντιτρομοκρατίας - κυρώσεις, μυστικές επιχειρήσεις, στρατιωτική στήριξη - για να πλήξει εγκληματικά δίκτυα. Ενώ οι μεν υποστηρικτές της θεωρούν ότι τα καρτέλ λειτουργούν σαν υβριδικοί στρατοί και ως εκ τούτου χρειάζονται ανάλογη αντιμετώπιση, οι επικριτές της φοβούνται ότι η σύγκρουση μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχο.
Οι αριθμοί πίσω από την απειλή
Σύμφωνα με το NCTC, πάνω από 21.000 μέλη καρτέλ έχουν προστεθεί σε μυστικές βάσεις δεδομένων τρομοκρατών, με 35.000 σχετιζόμενες ταυτότητες. Από το 2017, 6.525 ύποπτοι απετράπησαν από το να εισέλθουν στις ΗΠΑ. Κάθε αριθμός όμως κρύβει πίσω του μια ιστορία. Και στην περίπτωση της «Diabla», οι ιστορίες αυτές ξεπερνούν τα όρια της φαντασίας, φέρνοντας στο φως την πιο σκοτεινή όψη της βίας των μεξικανικών καρτέλ.