Το καλοκαίρι του 1964, τρεις νέοι ακτιβιστές των πολιτικών δικαιωμάτων — ο Τζέιμς Τσάνεϊ, 21 ετών, Αφροαμερικανός από το Μισισίπι, ο Άντριου Γκούντμαν, 20 ετών, και ο Μάικλ Σβέρνερ, 24 ετών, Εβραίοι από τη Νέα Υόρκη — εξαφανίστηκαν στην αγροτική κομητεία Νεσόμπα του Μισισίπι. Ανήκαν στην πρωτοβουλία «Καλοκαίρι της Ελευθερίας», που αποσκοπούσε στην καταπολέμηση των ρατσιστικών νόμων και της καταστολής κατά των μαύρων ψηφοφόρων.
Το καλοκαίρι του 1964, στο αποκορύφωμα του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα στις ΗΠΑ, τρεις νεαροί ακτιβιστές εξαφανίζονται μυστηριωδώς στη φτωχή, αγροτική περιοχή της κομητείας Νεσόμπα, στο Μισισίπι.
Ο Τζέιμς Τσάνεϊ, 21 ετών, Αφροαμερικανός από την Πολιτεία, μαζί με τον 20χρονο Άντριου Γκούντμαν και τον 24χρονο Μάικλ Σβέρνερ, και οι δύο λευκοί Εβραίοι από τη Νέα Υόρκη, βρίσκονταν εκεί στο πλαίσιο της εκστρατείας «Καλοκαίρι της Ελευθερίας».
Η αποστολή τους ήταν να διερευνήσουν τον εμπρησμό της Μεθοδιστικής Εκκλησίας Mount Zion, που είχε γίνει κέντρο οργάνωσης για την εκστρατεία. Η Κου Κλουξ Κλαν είχε στοχοποιήσει την εκκλησία, ενώ είχε επίσης ξυλοκοπήσει άγρια τα μέλη της κοινότητας.
Οι τρεις νεαροί άνδρες σταμάτησαν από τον αναπληρωτή σερίφη Σέσιλ Πράις και μεταφέρθηκαν στη φυλακή της κομητείας. Αφέθηκαν ελεύθεροι αργά το βράδυ και δεν τους ξαναείδε κανείς ζωντανούς.
Η εξαφάνιση προκάλεσε οργή και κινητοποίησε το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ. Ο Ρόμπερτ Κένεντι, τότε υπουργός Δικαιοσύνης, χαρακτήρισε την υπόθεση απαγωγή, για να αναλάβει την ευθύνη το FBI. Περισσότεροι από 150 πράκτορες και στρατιώτες συμμετείχαν στις έρευνες.
Στις 4 Αυγούστου 1964, τα πτώματά τους βρέθηκαν θαμμένα σε αναχώματα κοντά στη Φιλαδέλφεια του Μισισίπι. Ο Τσάνεϊ είχε βασανιστεί πριν πεθάνει. Η έρευνα με κωδικό όνομα «Mississippi Burning» είχε ήδη σοκάρει το αμερικανικό κοινό. Η συμμετοχή δύο λευκών ανδρών ήταν καταλυτική: όπως δήλωσε ο αδελφός του Γκούντμαν, «αυτό συγκλόνισε τη λευκή μεσαία τάξη της Αμερικής. Ξαφνικά είπαν «θα μπορούσε να συμβεί και στα δικά μας παιδιά».
Η δικαιοσύνη δεν αποδόθηκε άμεσα. Οι πολιτειακές αρχές αρνήθηκαν να ασκήσουν δίωξη για φόνο, οπότε οι ομοσπονδιακές αρχές κατηγόρησαν 18 άνδρες, μεταξύ των οποίων ο αρχηγός της ΚΚΚ Έντγκαρ Ρέι Κίλεν, ο αναπληρωτής Πράις και ο σερίφης Λόρενς Ρέινι, για παραβίαση των πολιτικών δικαιωμάτων των θυμάτων.
Η δίκη ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 1967. Επτά κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν, κανείς δεν εξέτισε πάνω από έξι χρόνια φυλάκισης. Ο Κίλεν, παρότι οργάνωσε τη δολοφονία, αφέθηκε ελεύθερος λόγω ενόρκου που δεν ήθελε να καταδικάσει ιερέα.
Το 2005, μετά από νέες έρευνες, ο Κίλεν καταδικάστηκε τελικά για ανθρωποκτονία και έλαβε ποινή 60 ετών. Πέθανε στη φυλακή.
Το 1988, η υπόθεση έγινε κινηματογραφική ταινία από τον Άλαν Πάρκερ, με τίτλο «Mississippi Burning», με πρωταγωνιστές τους Τζιν Χάκμαν και Ουίλεμ Νταφόε.
Η υπόθεση αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα για την ψήφιση του Νόμου περί Πολιτικών Δικαιωμάτων (Civil Rights Act) από τον Λίντον Τζόνσον τον Ιούλιο του 1964. Ο νόμος απαγόρευσε τις φυλετικές διακρίσεις σε δημόσιους χώρους, σχολεία και χώρους εργασίας. Παρά τις συνεχόμενες επιθέσεις στον Νότο, ο ακτιβιστής Τζούλιαν Μποντ είχε δηλώσει: «Αυτός ο νόμος είναι πλέον νόμος του κράτους, και σκοπεύουμε να ασκήσουμε τα δικαιώματά μας.»
Η υπόθεση των Τσάνεϊ, Γκούντμαν και Σβέρνερ παραμένει σύμβολο της βίας αλλά και της επιμονής του κινήματος για πολιτικά δικαιώματα. Όπως είπε η Τζούλια Τσάνεϊ Μος, αδελφή του Τζέιμς Τσάνεϊ: «Δεν αφορά μόνο αυτούς τους τρεις άνδρες. Αφορά όλες τις ζωές που χάθηκαν για την ελευθερία.»
