Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Κόλιν Πάουελ, εξαπέλυσε, στις 5 Φεβρουαρίου 2003, στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, την προειδοποίηση ότι το Ιράκ κατείχε όπλα μαζικής καταστροφής, προκειμένου να δικαιολογήσει την έναρξη του πολέμου από τις ΗΠΑ, ένα ψευδές επιχείρημα για το οποίο ο Πάουελ αργότερα ζήτησε συγγνώμη, φαίνεται σε ανάλυση της EFE.
Με την 20ή επέτειο από την έναρξη του πολέμου στο Ιράκ στις 20 Μαρτίου, ορισμένοι ειδικοί βλέπουν στη συμπεριφορά της κυβέρνησης του τότε προέδρου των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους, την πρώτη χρήση της «μετα-αλήθειας» καθώς και μια υπονόμευση της αξιοπιστίας του ΟΗΕ , ενός θεσμού που τώρα πρέπει να αντιμετωπίσει την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η περιφρόνηση της αλήθειας και των γεγονότων είναι μέρος της «κληρονομιάς» του Προέδρου Τζορτζ Μπους, που αργότερα ενισχύθηκε από τον πρώην πρόεδρο, με τη σειρά του Ρεπουμπλικανό, Ντόναλντ Τραμπ, λέει η Carme Colomina, ανώτερη ερευνήτρια στο Κέντρο Διεθνών Υποθέσεων στη Βαρκελώνη ( CIDOB).
Υπερβολικές αναφορές και ψευδείς ισχυρισμοί
Η παρέμβαση του Κόλιν Πάουελ, η οποία έλαβε χώρα ενάμιση μήνα πριν από την έναρξη της εισβολής των ΗΠΑ στο Ιράκ, ήταν το αποκορύφωμα μιας αφήγησης που υποστήριξε από τα τέλη του 2001 η κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους και ο ισχυρός αντιπρόεδρός του, Ντικ Τσένι. , για να δικαιολογήσει τον πόλεμο.
Αν και οι δικομματικές έρευνες από το Κογκρέσο των ΗΠΑ δεν βρήκαν στοιχεία για οποιαδήποτε πολιτική πίεση στους αναλυτές πληροφοριών, με την πάροδο των ετών έχουν προκύψει στοιχεία για υπερβολές στις αναφορές και χρήση απίθανων υποθέσεων από την κυβέρνηση Μπους και τον κύριο σύμμαχό της, τη βρετανική κυβέρνηση με επικεφαλής τον Τόνι Μπλερ , σημειώνει η Agerpres.
Επίσης, μια μελέτη του διάσημου Αμερικανικού Κέντρου για τη Δημόσια Ακεραιότητα εντόπισε 935 ψευδείς δηλώσεις που έγιναν από τον Μπους και τα πιο αξιόλογα μέλη του στελέχους του τα δύο χρόνια μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.
Σύμφωνα με αυτή τη μελέτη, αυτοί οι ισχυρισμοί «αποτελούσαν μέρος μιας ενορχηστρωμένης εκστρατείας που ουσιαστικά ενθουσίασε την κοινή γνώμη» και « οδήγησε το έθνος σε πόλεμο με προφανώς ψευδή προσχήματα ».
Στην περίπτωση του πρώην Βρετανού πρωθυπουργού, μετά από χρόνια σκανδάλων και κατηγοριών ότι υπερέβαλλε την ιρακινή απειλή, η έκθεση Chilcot σήμανε το 2016 ότι ο Μπλερ ενέκρινε την εισβολή βάσει « αδικαιολόγητων » ή « λανθασμένων » στοιχείων που παρείχαν οι υπηρεσίες πληροφοριών. Σε συνέντευξή του στο CNN το 2015, ο ίδιος ο Μπλερ ζήτησε συγγνώμη επειδή στήριξε τις αποφάσεις του σε «λανθασμένες» πληροφορίες που έλαβε από τις μυστικές υπηρεσίες.
Τα όπλα είχαν καταστραφεί το 1991
Όπως έδειξαν έρευνες μετά την εισβολή και επίσημες αναφορές πληροφοριών των ΗΠΑ που χρονολογούνται τουλάχιστον από το 2006, το Ιράκ είχε καταστρέψει τα κύρια οπλοστάσια όπλων μαζικής καταστροφής και είχε σταματήσει την παραγωγή του το 1991, με την επιβολή κυρώσεων εναντίον του μετά την κατοχή του Κουβέιτ.
Ήδη το 2005, ο Πάουελ παραδέχτηκε, σε συνέντευξή του στον αμερικανικό σταθμό ABC , ότι η παρέμβασή του ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ ήταν μια «οδυνηρή» στιγμή που θα παραμείνει πάντα «κηλίδα» στη βιογραφία του.
Όμως, αν και η βεβαιότητα ότι δεν υπήρχαν όπλα μαζικής καταστροφής ήρθε μετά την εισβολή, αμφιβολίες για την αξιοπιστία των ισχυρισμών της αμερικανικής κυβέρνησης υπήρχαν ακόμη και πριν από την έναρξη του πολέμου. Συγκεκριμένα, οι ισχυρισμοί των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ηνωμένου Βασιλείου, που υποστηρίζονται από την Ισπανία, δεν επωφελήθηκαν από την υποστήριξη των ερευνητών της Επιτροπής Παρακολούθησης, Επαλήθευσης και Επιθεώρησης του ΟΗΕ (UNMOVIC) και του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), οι οποίοι δεν βρουν στοιχεία για την ύπαρξη αυτών των όπλων.
«Ψέματα για να δικαιολογήσουν έναν πόλεμο υπήρχαν πάντα», αλλά χρησιμοποιώντας τον λόγο για τα όπλα μαζικής καταστροφής για να παρέμβουν σε συγκρούσεις, με τον πόλεμο στο Ιράκ ξεκίνησε η διάβρωση του ρόλου του ΟΗΕ, σημειώνει η ερευνήτρια Carme Colomina.
Η ψευδής συσχέτιση του Σαντάμ Χουσεΐν με τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001
Μία από τις πρώτες δικαιολογίες που επικαλέστηκε η κυβέρνηση Μπους για να παρουσιάσει το Ιράκ ως επικίνδυνο εχθρό ήταν η υποτιθέμενη σύνδεση του δικτάτορα Σαντάμ Χουσεΐν με το τρομοκρατικό δίκτυο Αλ Κάιντα και οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.
Σε μια προσπάθεια να αποδείξει μια τέτοια σχέση, το Υπουργείο Άμυνας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ συνέταξε και δημοσίευσε «εναλλακτικές εκτιμήσεις πληροφοριών της σχέσης μεταξύ του Ιράκ και της Αλ Κάιντα», αναλύσεις που «περιλάμβαναν ορισμένα συμπεράσματα που έρχονταν σε αντίθεση με τη συναίνεση της κοινότητας των πληροφοριών», σύμφωνα με μια συναίνεση του 2007.
Έκθεση γενικού επιθεωρητή του Πενταγώνου. Ο τότε διευθυντής της CIA, Τζορτζ Τένετ, αρνήθηκε ότι η υπηρεσία που ηγήθηκε θα είχε επιβεβαιώσει μια τέτοια σύνδεση, μια δήλωση που έγινε στο κανάλι CBS, επίσης το 2007. Προηγουμένως, το 2006, ο ίδιος ο Μπους διαβεβαίωσε ότι το Ιράκ δεν είχε τίποτα να κάνω -για την αντιμετώπιση των γεγονότων της 11ης Σεπτεμβρίου, σε αντίθεση με όσα υποστήριξε το στέλεχος του τους μήνες που προηγήθηκαν του πολέμου.
Η άρνηση της αγοράς ουρανίου από τον Νίγηρα
Μια άλλη κατηγορία που εξαπέλυσαν οι ΗΠΑ με την υποστήριξη του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν η εικαζόμενη αγορά ουρανίου από τον Νίγηρα για την κατασκευή πυρηνικών όπλων, αν και η CIA είχε πληροφορίες που διέψευσαν αυτήν την υπόθεση μετά από έρευνες που διεξήγαγε στην αφρικανική χώρα ο διπλωμάτης Joseph Wilson. .
Μόλις ξεκίνησε ο πόλεμος, ο Wilson δημοσίευσε ένα άρθρο στους The New York Times στο οποίο το εξήγησε, κάτι που ανάγκασε τον Λευκό Οίκο να παραδεχτεί ότι είχε χρησιμοποιήσει εσφαλμένες πληροφορίες.
Σε αντίποινα, η κυβέρνηση των ΗΠΑ αποκάλυψε την ταυτότητα της συζύγου του Wilson , Valerie Plame, η οποία εργαζόταν ως μυστική πράκτορας της CIA, κάτι που τελικά οδήγησε στην καταδίκη του επικεφαλής του προσωπικού του αντιπροέδρου Dick Cheney, Lewis "Scooter" Libby, για παρεμπόδιση της δικαιοσύνης. και ψευδορκία.
Σύμφωνα με μια ανάλυση Euractiv , είκοσι χρόνια μετά την εισβολή υπό την ηγεσία των ΗΠΑ στο Ιράκ που ανέτρεψε τον Σαντάμ Χουσεΐν από την εξουσία, η πλούσια σε πετρέλαιο χώρα παραμένει βαθιά πληγωμένη από συγκρούσεις και, ενώ είναι πιο κοντά στις Ηνωμένες Πολιτείες, απέχει ακόμα πολύ από τη φιλελεύθερη δημοκρατία που οραματιζόταν η Ουάσιγκτον.
Αντί να αποκαλύψει πυρηνικά, βιολογικά ή χημικά όπλα, η επίθεση από τον διεθνή συνασπισμό υπό την ηγεσία των ΗΠΑ άνοιξε το κουτί της Πανδώρας, τραυμάτισε πολλούς Ιρακινούς και αποξένωσε ορισμένους παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ. Σήμερα, περίπου 2.500 στρατιώτες των ΗΠΑ εξακολουθούν να βρίσκονται στο Ιράκ, αλλά όχι ως δυνάμεις κατοχής, αλλά ως συμβουλευτικές δυνάμεις, που δεν εμπλέκονται σε μάχη, αλλά αποτελούν μέρος ενός διεθνούς συνασπισμού κατά του ISIS, της τρομοκρατικής οργάνωσης που εξακολουθούν να εξαπολύουν σποραδικούς βομβαρδισμούς και άλλες επιθέσεις.
Τα χρόνια βίας έχουν αλλάξει βαθιά την κοινωνία στο Ιράκ, όπου εδώ και πολύ καιρό κατοικεί ένα διαφορετικό μείγμα εθνοτικών και θρησκευτικών ομάδων.
Η μειονότητα των Γιαζίντι στοχοποιήθηκε σε αυτό που ο ΟΗΕ αποκάλεσε εκστρατεία γενοκτονίας και μεγάλο μέρος της άλλοτε ζωντανής χριστιανικής κοινότητας εκδιώχθηκε. Εξακολουθούν να υπάρχουν εντάσεις μεταξύ της ομοσπονδιακής κυβέρνησης της Βαγδάτης και της αυτόνομης κουρδικής αρχής στο βόρειο Ιράκ, ιδιαίτερα σχετικά με τις εξαγωγές πετρελαίου.
Παρά τα τεράστια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου του Ιράκ, περίπου το ένα τρίτο των 42 εκατομμυρίων ανθρώπων του ζουν στη φτώχεια, ενώ περίπου το 35 τοις εκατό των νέων είναι άνεργοι, αναφέρει ο ΟΗΕ.
Επιπλέον, το Ιράκ πλήττεται από άλλες προκλήσεις, από τις κατεστραμμένες υποδομές του και τις καθημερινές διακοπές ρεύματος έως τις ελλείψεις νερού και τις καταστροφές της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, λένε οι ειδικοί, το Ιράκ σήμερα είναι ένα «κράτος που εκδημοκρατίζεται», αλλά χρειάζεται χρόνο για να ωριμάσει γιατί «η δημοκρατία είναι ακατάστατη».
Το Ιράν έχει γίνει νικητής των αμερικανικών ενεργειών στο Ιράκ
Μια σημαντική ακούσια συνέπεια της εισβολής των ΗΠΑ ήταν η τεράστια αύξηση της επιρροής που ασκεί τώρα το Ιράν στο Ιράκ. Το Ιράν και το Ιράκ πολέμησαν έναν παρατεταμένο πόλεμο τη δεκαετία του 1980, αλλά τα δύο κράτη έχουν επίσης στενούς πολιτιστικούς και θρησκευτικούς δεσμούς ως χώρες με σιιτική πλειοψηφία.
Το Ιράκ έχει γίνει βασικός οικονομικόςπαράγοντας σωτηρίας για την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν αφού επλήγη από κυρώσεις για το πυρηνικό της πρόγραμμα που αμφισβητείται από τη Δύση. Ταυτόχρονα, το Ιράν προμηθεύει το Ιράκ με φυσικό αέριο και ηλεκτρική ενέργεια, καθώς και καταναλωτικά αγαθά.
Πολιτικά, τα σιιτικά κόμματα του Ιράκ, απελευθερωμένα από τον ζυγό του σουνιτικού δικτάτορα Σαντάμ, έχουν γίνει οι «πιο ισχυροί παίκτες» στην πολιτική σκηνή. Οι ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν κατάφεραν να διατηρήσουν κάποια «συνοχή» παρά τις εσωτερικές διαμάχες μετά τις τελευταίες εκλογές και τώρα «το Ιράν διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο» για να διασφαλίσει ότι η πολιτική συνοχή θα διαρκέσει, λένε οι αναλυτές.
Αντίθετα, η ιρακινή μειονότητα «Οι Κούρδοι και οι Σουνίτες δεν είναι ισχυροί παίκτες, κυρίως επειδή υποφέρουν από σοβαρά εσωτερικά σχίσματα», λένε επίσης ειδικοί που συμβουλεύεται η Euractiv. Τα φιλοϊρανικά κόμματα κυριαρχούν στο ιρακινό κοινοβούλιο και περισσότεροι από 150.000 μαχητές από την πρώην υποστηριζόμενη από το Ιράν παραστρατιωτική δύναμη Hashed al-Shaabi έχουν ενσωματωθεί στον στρατό του κράτους.
Η Βαγδάτη πρέπει τώρα να διαχειριστεί τις σχέσεις τόσο με την Ουάσιγκτον όσο και με την Τεχεράνη, δήλωσε δυτικός διπλωμάτης στο Ιράκ, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας. «Προσπαθεί να επιτύχει μια ισορροπία στις σχέσεις της με το Ιράν, τους Σουνίτες γείτονές της και τη Δύση», εξήγησε ο διπλωμάτης, ο οποίος θέλησε επίσης να διευκρινίσει ότι αυτή «είναι μια πολύ λεπτή άσκηση».
