Το Ιράν έχει εξαπολύσει ξεκάθαρη απειλή. Το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ είναι μία «από τις πιθανές επιλογές» ως απάντηση στις στρατιωτικές επιθέσεις του Ισραήλ. Η παγκόσμια ναυτιλία έχει βρεθεί στο επίκεντρο μίας γεωπολιτικής καταιγίδας.
Η σύγκρουση Ιράν – Ισραήλ απειλεί να ανατρέψει την εύθραυστη ισορροπία στην περιοχή και να φέρει στην επιφάνεια τους πιο σκοτεινούς εφιάλτες των παγκόσμιων αγορών: τον κίνδυνο ενεργειακής ασφυξίας και ναυτιλιακής αποσταθεροποίησης στην περίπτωση που τελικά το Ιράν κάνει πραγματικότητα τις απειλές για τα Στενά του Ορμούζ.
Το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, μέσω των οποίων διέρχεται το 20% της ημερήσιας παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου, αποτελεί μία από τις επιλογές που θα μπορούσε να ενεργοποιήσει το Ιράν ως απάντηση στους εχθρούς του, δήλωσε ο χαρακτηριστικά στο ημιεπίσημο πρακτορείο ειδήσεων Mehr ο Μπεχνάμ Σαεεντί, μέλος του προεδρείου της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας του Ιρανικού Κοινοβουλίου.
Ωστόσο, ο βουλευτής Αλί Γιαζντιχάχ διευκρίνισε πως η ελεύθερη ναυσιπλοΐα στον Περσικό Κόλπο και στα Στενά θα συνεχιστεί, εκτός αν τεθούν σε κίνδυνο τα ζωτικά εθνικά συμφέροντα του Ιράν.
«Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες εισέλθουν επίσημα και επιχειρησιακά στον πόλεμο υπέρ των σιωνιστών, τότε είναι νόμιμο δικαίωμα του Ιράν να ασκήσει πίεση διαταράσσοντας τη διέλευση του πετρελαίου», ανέφερε.
Μία τέτοια κίνηση θα επέφεφε ισχυρό πλήγμα στην παγκόσμια ναυσιπλοΐα, καθώς πρόκειται για μία θαλάσσια δίοδο στρατηγικής σημασίας, με πλάτος 55 έως 95 χιλιόμετρα ανάμεσα στον Περσικό Κόλπο και τον Κόλπο του Ομάν, δηλαδή μεταξύ των ακτών του Ιράν στα βόρεια και του Ομάν και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στα νότια.
Η διακίνηση φορτίων μέσω των στενών του Ορμούζ σημείωσε μικρή μείωση, αλλά δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής καμία σημαντική διαταραχή στις βασικές υποδομές πετρελαίου, γεγονός που διασκεδάζει μερικούς από τους χειρότερους φόβους σχετικά με τη συνεχιζόμενη σύγκρουση μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ.
Στις 15 Ιουνίου διέπλευσαν 111 φορτηγά πλοία μέσω του Ορμούζ, από 116 στις 12 Ιουνίου, όπως ανακοίνωσε τη Δευτέρα το Κοινό Κέντρο Ναυτιλιακών Πληροφοριών. Το Τελ Αβίβ εξαπέλυσε επιθέσεις κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν και ανώτερων στρατιωτικών διοικητών μια ημέρα αργότερα. Η στενή υδάτινη οδός διαχειρίζεται περίπου το ένα πέμπτο της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου.
Η σημασία των Στενών του Ορμούζ
Τα δεξαμενόπλοια μεταφέρουν περίπου 20 από τα 22,8 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου που παράγονται από τη Σαουδική Αραβία, το Ιράκ, τα ΗΑΕ, το Κουβέιτ και το Κατάρ καθημερινά μέσω του στενού, το οποίο έχει πλάτος μόνο 55 χιλιόμετρα. Το ίδιο το Ιράν τα χρησιμοποιεί επίσης. Η χώρα παραδίδει σχεδόν τρία εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ημερησίως. Ένα βαρέλι χωράει 159 λίτρα.
Αναλυτές της επενδυτικής τράπεζας ING εξηγούν ότι δεν υπάρχει πραγματική εναλλακτική λύση στη ναυτιλία μέσω του Πορθμού του Ορμούζ στις περισσότερες από αυτές τις χώρες. Μόνο η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ έχουν περιορισμένες επιλογές για να στραφούν στον αγωγό αργού πετρελαίου ανατολής-δύσης μέσω της Αραβικής Χερσονήσου και του αγωγού αργού πετρελαίου του Άμπου Ντάμπι.
«Ο πρώτος, ωστόσο, οδηγεί στην Ερυθρά Θάλασσα, η οποία έχει ήδη παρακαμφθεί», σημειώνει η ING. Οι επιθέσεις με πυραύλους από τις πολιτοφυλακές Χούθι εκεί θέτουν σημαντικούς κινδύνους εδώ και μήνες.
Βίντεο το οποίο δημοσιοποιήθηκε μέσω της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης X, παρουσιάζει με ακρίβεια τον τεράστιο όγκο δραστηριότητας στα Στενά του Ορμούζ, προκειμένου να γίνουν πλήρως αντιληπτές οι επιπτώσεις του κλεισίματος στην παγκόσμια κοινότητα.
Το βίντεο, το οποίο δημιουργήθηκε από τον Βρετανό Κρεγκ Τέιλορ, Ανώτερο Σχεδιαστή Οπτικοποίησης Δεδομένων, καταγράφει και απεικονίζει την κίνηση ΜΟΝΟ των δεξαμενόπλοιων μέσω του στενού του Ορμούζ, κατά τη διάρκεια μιας τυπικής ημέρας, και συγκεκριμένα της Παρασκευής 13 Ιουνίου, λίγες μόνο ώρες μετά την Ισραηλινή επίθεση στο Ιράν.
Η διεθνής κοινότητα ανησυχεί
Ο Richard Nephew, πρώην αξιωματούχος του State Department και ειδικός σε θέματα κυρώσεων κατά του Ιράν, δήλωσε πως «αν ο στόχος του Ισραήλ είναι η αλλαγή καθεστώτος, τότε θα πληγούν διυλιστήρια, αγωγοί και βασικές ενεργειακές υποδομές». Και όπως επανέλαβε: «Αν δεν μπορούμε να εξάγουμε πετρέλαιο, τότε κανείς δεν θα εξάγει».
Στον αντίποδα, η Oxford Analytica, διά στόματος της Dr. Laura James, υπενθυμίζει ότι το Ιράν δεν έχει συμφέρον από μια πλήρη ρήξη. Μια παγκόσμια ενεργειακή κρίση θα αποξένωνε την Τεχεράνη από Άραβες συμμάχους και αγορές όπως η Κίνα. «Η διπλωματία παραμένει αναγκαία βαλβίδα ασφαλείας», τονίζει.
