Η αμερικανική διπλωματία ανακοίνωσε την Τρίτη την επιβολή κυρώσεων σε πέντε Ευρωπαίους αξιωματούχους που συνδέονται με την υπόθεση της αυστηρότερης ρύθμισης των ψηφιακών υπηρεσιών. Τα μέτρα προβλέπουν απαγόρευση εισόδου, διαμονής και κάθε μορφής δραστηριότητας στις Ηνωμένες Πολιτείες, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και ο Γάλλος πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος Τιερί Μπρετόν.
Σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, οι ενέργειες των συγκεκριμένων προσώπων αποσκοπούσαν στην επιβολή «λογοκρισίας» εις βάρος αμερικανικών συμφερόντων, γεγονός που αποτέλεσε τη βάση για την απόφαση επιβολής των κυρώσεων.
Οι αιτιάσεις της Ουάσιγκτον
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Μάρκο Ρούμπιο, υποστήριξε μέσω της πλατφόρμας X ότι «εδώ και πολύ καιρό, ιδεολόγοι στην Ευρώπη καταβάλλουν συντονισμένες προσπάθειες για να εξαναγκάσουν αμερικανικές ψηφιακές πλατφόρμες να τιμωρούν αμερικανικές απόψεις με τις οποίες διαφωνούν».
Όπως πρόσθεσε, η κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ δεν προτίθεται πλέον να ανεχθεί τέτοιες, κατά την άποψή της, κατάφωρες πρακτικές εξωχώριας λογοκρισίας.
Ο ρόλος του Τιερί Μπρετόν και οι υπόλοιποι στο στόχαστρο
Ο Τιερί Μπρετόν διετέλεσε Επίτροπος αρμόδιος για την εσωτερική αγορά από το 2019 έως το 2024, έχοντας εκτεταμένες αρμοδιότητες, ιδίως στους τομείς των ψηφιακών υπηρεσιών, της τεχνολογίας και της βιομηχανίας.
Τα υπόλοιπα τέσσερα πρόσωπα στα οποία επιβλήθηκαν κυρώσεις προέρχονται από τον χώρο των μη κυβερνητικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται κατά της παραπληροφόρησης και του λόγου μίσους στο διαδίκτυο. Πρόκειται για τον Ιμράν Άχμεντ, την Κλερ Μέλφορντ, την Άννα-Λένα φον Χόντενμπεργκ, ιδρύτρια της γερμανικής HateAid, καθώς και τη Γιοζεφίνε Μπαλόν, διευθύνουσα σύμβουλο της ίδιας ΜΚΟ.
Η σύγκρουση ΗΠΑ – ΕΕ για τους ψηφιακούς κανόνες
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει εξαπολύσει ευρείας κλίμακας επίθεση κατά των κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της τεχνολογίας και των ψηφιακών υπηρεσιών. Στο επίκεντρο βρίσκονται οι ρυθμίσεις που υποχρεώνουν τις ψηφιακές πλατφόρμες να επισημαίνουν και, ενδεχομένως, να αφαιρούν προβληματικό περιεχόμενο — πρακτική που η σημερινή αμερικανική κυβέρνηση χαρακτηρίζει ως λογοκρισία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει, σύμφωνα με αναλυτές, το ισχυρότερο νομικό πλαίσιο παγκοσμίως για τη ρύθμιση των ψηφιακών υπηρεσιών.
Η αντίδραση της Γαλλίας
Η Γαλλία αντέδρασε έντονα στις κυρώσεις κατά του Τιερί Μπρετόν. Ο υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό δήλωσε μέσω X ότι το Παρίσι «καταδικάζει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο τους περιορισμούς στις θεωρήσεις διαβατηρίου που επέβαλαν οι ΗΠΑ σε βάρος του Τιερί Μπρετόν και άλλων ευρωπαϊκών προσωπικοτήτων».
Όπως σημείωσε, οι ευρωπαϊκοί λαοί είναι ελεύθεροι και κυρίαρχοι και δεν μπορούν να αποδεχθούν την επιβολή κανόνων για τον ψηφιακό τους χώρο από τρίτους. Ο κ. Μπαρό ανέφερε επίσης ότι είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον κ. Μπρετόν.
Ο Γάλλος ΥΠΕΞ υπενθύμισε ότι ο κανονισμός για τις ψηφιακές υπηρεσίες (Digital Services Act – DSA) «υιοθετήθηκε δημοκρατικά στην Ευρώπη» ώστε να διασφαλιστεί πως ό,τι είναι παράνομο εκτός διαδικτύου παραμένει παράνομο και στον ψηφιακό χώρο. Τόνισε δε ότι ο κανονισμός δεν έχει καμία εξωχώρια εφαρμογή και δεν αφορά τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στήριξη από το Παρίσι
Ο υφυπουργός αρμόδιος για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις, Μπενζαμέν Αντάντ, εξέφρασε επίσης δημόσια τη στήριξή του στον Τιερί Μπρετόν και στα υπόλοιπα τέσσερα πρόσωπα που βρέθηκαν στο στόχαστρο των αμερικανικών κυρώσεων.
«Το κράτος δικαίου και η κυριαρχία μας δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αμφισβητούνται από εξωτερικούς παράγοντες», υπογράμμισε.
Η απάντηση του Τιερί Μπρετόν
Ο Γάλλος πρώην επίτροπος κατήγγειλε τον «άνεμο μακαρθισμού» που, όπως ανέφερε, πνέει εκ νέου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Με αφορμή την απαγόρευση εισόδου, διαμονής και δραστηριότητας που του επιβλήθηκε, διερωτήθηκε ρητορικά μέσω X αν «επιστρέφει το κλίμα του μακαρθισμού», παραπέμποντας στο αντικομμουνιστικό κυνήγι μαγισσών της δεκαετίας του 1950.
Ο κ. Μπρετόν υπενθύμισε ότι το 90% του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ ψήφισαν ομόφωνα τη DSA, τονίζοντας προς «τους Αμερικανούς φίλους» ότι «η λογοκρισία δεν βρίσκεται εκεί που νομίζετε».
Η μετάφραση του κειμένου στα ελληνικά είναι η εξής:
«Πνέει ξανά ένας άνεμος μακαρθισμού; Προς υπενθύμιση: το 90% του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου —δημοκρατικά εκλεγμένο— και τα 27 κράτη μέλη ομόφωνα υπερψήφισαν το DSA (Πράξη για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες). Προς τους Αμερικανούς φίλους μας: "Η λογοκρισία δεν βρίσκεται εκεί που νομίζετε".»