Η Δανία ανεβάζει κατακόρυφα τους τόνους απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά τις νέες δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου Donald Trump για τη Γροιλανδία, ξεκαθαρίζοντας ότι οποιαδήποτε αμφισβήτηση της κυριαρχίας της αποτελεί ευθεία πρόκληση προς το δανικό κράτος. Ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Lars Løkke Rasmussen δήλωσε με σαφήνεια ότι η Κοπεγχάγη δεν πρόκειται να υποκύψει σε πιέσεις ή «απαιτήσεις» για παράδοση του μεγαλύτερου νησιού του κόσμου.
Η αντίδραση ήρθε μετά την ανακοίνωση του Τραμπ ότι σκοπεύει να διορίσει τον κυβερνήτη της Λουιζιάνα Jeff Landry ως ειδικό απεσταλμένο για τη Γροιλανδία, με αποστολή –όπως άφησε να εννοηθεί– τη διερεύνηση τρόπων ώστε το αυτόνομο έδαφος, που υπάγεται στο Βασίλειο της Δανίας, να περάσει υπό αμερικανικό έλεγχο.
Κλήση του Αμερικανού πρεσβευτή και «κόκκινη γραμμή»
Ο Ράσμουσεν κάλεσε άμεσα τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Κοπεγχάγη Ken Howery, σε μια συνάντηση που είχε σαφές πολιτικό μήνυμα. Όπως δήλωσε ο ίδιος στο δανικό τηλεοπτικό δίκτυο TV2, ο σκοπός ήταν «να ειπωθεί ένα ξεκάθαρο “όχι” και να χαραχθεί μια κόκκινη γραμμή», ζητώντας παράλληλα εξηγήσεις για τις δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου.
«Μια επίθεση σε ένα μέρος του βασιλείου είναι επίθεση σε ολόκληρο το βασίλειο», τόνισε, υπογραμμίζοντας ότι η Γροιλανδία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της κρατικής υπόστασης της Δανίας.

Η εμμονή Τραμπ και το επιχείρημα της “ασφάλειας”
Η ιδέα της απόκτησης της Γροιλανδίας δεν είναι νέα. Ο Τραμπ είχε θέσει για πρώτη φορά το ζήτημα το 2019, ωστόσο μετά την επιστροφή του στην εξουσία τον Ιανουάριο έχει εντείνει τη ρητορική του. Σε πρόσφατη ενημέρωση Τύπου, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «πρέπει να έχουν» τη Γροιλανδία, όχι για τα ενεργειακά ή ορυκτά της αποθέματα, αλλά επειδή –κατά την άποψή του– η Δανία δεν έχει επενδύσει επαρκώς στην άμυνα του νησιού.
Οι δηλώσεις αυτές έρχονται σε μια περίοδο κατά την οποία η Αρκτική αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη στρατηγική σημασία, λόγω των νέων θαλάσσιων διαδρομών, του ανταγωνισμού μεγάλων δυνάμεων και των στρατιωτικών υποδομών που αναπτύσσονται στην περιοχή.
ΝΑΤΟ, βάσεις και υπενθύμιση παλαιών συμφωνιών
Η Κοπεγχάγη απαντά ότι η Γροιλανδία καλύπτεται ήδη από τις δεσμεύσεις των ΗΠΑ στο NATO, ενώ υπενθυμίζει την αμυντική συμφωνία του 1951, που επιτρέπει στην Ουάσιγκτον να διατηρεί στρατιωτικές εγκαταστάσεις στο νησί. Στο βορειοδυτικό τμήμα της Γροιλανδίας λειτουργεί η αμερικανική διαστημική βάση Pituffik, κρίσιμη για την παρακολούθηση διαστημικής δραστηριότητας και την έγκαιρη προειδοποίηση πυραυλικών επιθέσεων.
Η Δανία έχει δηλώσει ανοιχτή σε περαιτέρω ενίσχυση της αμερικανικής παρουσίας ασφαλείας, χωρίς όμως καμία συζήτηση περί αλλαγής κυριαρχίας.
«Η Γροιλανδία ανήκει στους Γροιλανδούς»
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η πολιτική ηγεσία της Γροιλανδίας. Ο πρωθυπουργός του νησιού Jens-Frederik Nielsen ξεκαθάρισε ότι ο διορισμός ειδικού απεσταλμένου από τις ΗΠΑ δεν αλλάζει τη θέση της κυβέρνησής του. «Η Γροιλανδία ανήκει στους Γροιλανδούς και η εδαφική της ακεραιότητα πρέπει να γίνεται σεβαστή», έγραψε σε ανάρτησή του, βάζοντας τέλος σε κάθε σενάριο μεταβίβασης.
Παράλληλα, η Δανή πρωθυπουργός Mette Frederiksen έχει απορρίψει κατηγορηματικά τις αμερικανικές αιτιάσεις, δηλώνοντας ότι η κυριαρχία δεν αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης.
Ευρωπαϊκή στήριξη και μήνυμα προς Ουάσιγκτον
Μετά την κλιμάκωση, ευρωπαϊκές πρωτεύουσες έσπευσαν να εκφράσουν τη στήριξή τους στη Δανία. Ιδιαίτερα η παρέμβαση του Γάλλου προέδρου Emmanuel Macron, ο οποίος επισκέφθηκε νωρίτερα το Nuuk, θεωρήθηκε σαφές μήνυμα υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας της Δανίας και της Γροιλανδίας.
Το επεισόδιο αναδεικνύει πόσο εύθραυστες είναι πλέον οι ισορροπίες στην Αρκτική και πόσο γρήγορα γεωπολιτικές φιλοδοξίες μπορούν να μετατραπούν σε διπλωματική κρίση. Για την Κοπεγχάγη, το μήνυμα είναι σαφές: η Γροιλανδία δεν πωλείται, δεν παραχωρείται και δεν αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης, ακόμη και όταν απέναντι βρίσκεται ο ισχυρότερος σύμμαχος της Δύσης.