Η Κίνα πραγματοποίησε την πρώτη δοκιμαστική πτήση του Jiutian, του μεγαλύτερου μη επανδρωμένου αεροσκάφους που έχει κατασκευαστεί μέχρι σήμερα. Το αεροσκάφος έχει σχεδιαστεί ως πλατφόρμα μεγάλου ύψους με ρόλο «μητρικού σκάφους», ικανή να μεταφέρει και να εξαπολύει μαζικά σμήνη drones. Η εμφάνισή του προσθέτει μια νέα, σύνθετη πρόκληση για τις ένοπλες δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών και των συμμάχων τους στον Ινδο-Ειρηνικό, επηρεάζοντας άμεσα την αεράμυνα, τις ναυτικές επιχειρήσεις και τη συνολική στρατηγική αποτροπή στην περιοχή.
Ένα άλμα στις κινεζικές δυνατότητες UAV
Σύμφωνα με κινεζικά μέσα ενημέρωσης, το Jiutian αναπτύχθηκε από την κρατική εταιρεία Xi’an Chida Aircraft Parts Manufacturing Co. Ltd. και πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στην επαρχία Σαανσί. Η δοκιμή ανέδειξε μια πλατφόρμα σχεδιασμένη να απελευθερώνει και να συντονίζει δεκάδες μικρότερα drones, μια δυνατότητα που θα μπορούσε να υπερφορτώσει τις αεράμυνες των ΗΠΑ και των συμμάχων τους σε ολόκληρο το θέατρο επιχειρήσεων του Ινδο-Ειρηνικού.
Παρότι η πτήση επιβεβαιώθηκε επίσημα, οι λεπτομέρειες παραμένουν περιορισμένες. Ωστόσο, στοιχεία από ανοικτές πηγές και παρουσιάσεις στην Αεροπορική Έκθεση Zhuhai του 2024 σκιαγραφούν ένα αεροσκάφος με μέγιστο βάρος απογείωσης άνω των 20 τόνων και ωφέλιμο φορτίο περίπου 6.000 κιλών.
Οπλισμός και μοναδική αρχιτεκτονική
Το Jiutian διαθέτει οκτώ εξωτερικούς φορείς οπλισμού, ικανούς να φέρουν πυραύλους αέρος-αέρος, αντιπλοϊκά όπλα και κατευθυνόμενες βόμβες ακριβείας. Το στοιχείο που το διαφοροποιεί ριζικά από άλλα UAV είναι ο εσωτερικός χώρος μεταφοράς drones, σχεδιασμένος να φιλοξενεί και να εκτοξεύει πάνω από 100 μικρά μη επανδρωμένα αεροχήματα, συμπεριλαμβανομένων περιπλανώμενων πυρομαχικών και UAV τύπου καμικάζι, ικανών να προσβάλλουν αυτόνομα χερσαίους και ναυτικούς στόχους.
Το αεροσκάφος φέρεται να κινείται με δύο κινητήρες turbofan υψηλής παράκαμψης και να διαθέτει άνοιγμα πτερύγων άνω των 35 μέτρων, μέγεθος συγκρίσιμο με αυτό ενός στενού ατράκτου επιβατικού αεροσκάφους.
Ρόλος εκτός πρώτης γραμμής
Το μεγάλο φυσικό αποτύπωμα του Jiutian περιορίζει τις δυνατότητες χαμηλής παρατηρησιμότητας, ωστόσο ο σχεδιασμός του δεν στοχεύει στη διείσδυση σε έντονα αμυνόμενες ζώνες. Αντίθετα, λειτουργεί ως απομακρυσμένη πλατφόρμα εκτόξευσης drones, παραμένοντας εκτός περιοχών υψηλού κινδύνου και εξαπολύοντας σμήνη αυτόνομων συστημάτων για πλήγματα ακριβείας και επιχειρήσεις ηλεκτρονικού πολέμου.
Η ισχύς των σμηνών και η τεχνητή νοημοσύνη
Η πραγματική αποσταθεροποιητική δυναμική του Jiutian έγκειται στη δυνατότητα ανάπτυξης σμηνών drones. Σε τέτοιες αποστολές, δεκάδες ή εκατοντάδες drones δρουν συντονισμένα, ανταλλάσσουν δεδομένα και προσαρμόζονται σε πραγματικό χρόνο. Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά UAV, τα σμήνη βασίζονται σε κατανεμημένη τεχνητή νοημοσύνη, επιτρέποντας συλλογική λήψη αποφάσεων χωρίς άμεση ανθρώπινη καθοδήγηση.
Αυτό τα καθιστά δυσκολότερα στην αναχαίτιση, πιο ευέλικτα και ικανά να εκτελούν σύνθετες αποστολές όπως SEAD, παρεμβολές επικοινωνιών και κορεστικά πλήγματα.
Επιχειρησιακές επιπτώσεις και σενάρια σύγκρουσης
Σε πρακτικό επίπεδο, το Jiutian μπορεί να κορέσει ραντάρ, να εξουδετερώσει αντιαεροπορικές συστοιχίες και να πλήξει κέντρα διοίκησης με ελάχιστο ρίσκο για ανθρώπινο προσωπικό. Σε μεγάλη κλίμακα, τέτοιες πλατφόρμες μπορούν να μεταβάλουν την ισορροπία ισχύος, αντικαθιστώντας τα παραδοσιακά επανδρωμένα πακέτα κρούσης με μαζικά αυτόνομα σμήνη.
Σε ένα σενάριο σύγκρουσης γύρω από την Ταϊβάν, το Jiutian θα μπορούσε να εξαπολύσει μαζικά κύματα περιπλανώμενων πυρομαχικών εναντίον αεροπορικών βάσεων, πυραυλικών εγκαταστάσεων και λιμένων, με στόχο την υπερφόρτωση της αεράμυνας στο πρώτο κύμα.
Απειλή για αμερικανικές βάσεις και ναυτικές δυνάμεις
Αμερικανικές βάσεις σε Γκουάμ, Οκινάουα και Φιλιππίνες θα βρίσκονταν εντός επιχειρησιακής εμβέλειας. Παρά την ύπαρξη συστημάτων όπως τα Aegis και THAAD, η αντιμετώπιση χαμηλού κόστους, υψηλού όγκου σμηνών drones παραμένει εξαιρετικά δύσκολη.
Στη Νότια Σινική Θάλασσα, το Jiutian θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την επιβολή αεροπορικής υπεροχής σε αμφισβητούμενες ζώνες, στοχοποιώντας αεροσκάφη επιτήρησης, περιπολικά σκάφη και ακόμη και ομάδες κρούσης αεροπλανοφόρων.
Βιομηχανική βάση και εσωτερικές αντιφάσεις
Η ανάπτυξη του Jiutian στηρίζεται σε ένα ισχυρό οικοσύστημα διπλής χρήσης, με εμπορικούς κολοσσούς drones να παρέχουν τεχνολογικό υπόβαθρο για στρατιωτικές εφαρμογές. Παράλληλα, ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός αντιμετωπίζει εσωτερικές αναταράξεις και εκκαθαρίσεις λόγω διαφθοράς, οι οποίες έχουν επηρεάσει την αξιοπιστία ορισμένων οπλικών συστημάτων. Τα μη επανδρωμένα συστήματα, ωστόσο, φαίνεται να εξελίσσονται με ταχύτερο και λιγότερο συγκεντρωτικό μοντέλο καινοτομίας.
Ένα προειδοποιητικό μήνυμα για το μέλλον
Αν και το Jiutian βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο δοκιμών, ενδέχεται να αποτελέσει τον πυρήνα του δόγματος εναέριου πολέμου επόμενης γενιάς της Κίνας, το οποίο δίνει έμφαση στη μαζική, αναλώσιμη και δικτυωμένη ισχύ. Για τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, το μήνυμα είναι σαφές: το μέλλον του πολέμου δεν θα κριθεί μόνο από τη χαμηλή παρατηρησιμότητα ή την ταχύτητα, αλλά από την ικανότητα παραγωγής, συντονισμού και αντιμετώπισης αυτόνομων συστημάτων σε μαζική κλίμακα. Καθώς η Κίνα διευρύνει τα όρια του τι μπορεί να επιτύχει ο πόλεμος με drones, η πρόκληση για τις δημοκρατικές χώρες είναι να επιταχύνουν την καινοτομία, να αναπτύξουν αποτελεσματικές τεχνολογίες αντιμετώπισης σμηνών και να επανεξετάσουν τη θεμελιώδη αρχιτεκτονική της άμυνας.
Το Jiutian δεν είναι απλώς ένα ακόμη drone. Είναι μια στρατηγική προειδοποίηση ότι η εποχή του πολέμου σμηνών έχει ήδη ξεκινήσει — και η Κίνα φιλοδοξεί να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή.