Η επίσκεψη του de facto ηγέτη της Σαουδικής Αραβίας στον Λευκό Οίκο την Τρίτη (18/11) για συνομιλίες με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει στόχο την εμβάθυνση της συνεργασίας στον πετρελαϊκό και αμυντικό τομέα, ενώ παράλληλα επεκτείνει τους δεσμούς σε εμπόριο, τεχνολογία και πιθανώς στην πυρηνική ενέργεια.
Το πρώτο ταξίδι μετά τη δολοφονία Κασόγκι
Πρόκειται για το πρώτο ταξίδι του πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν στις ΗΠΑ μετά τη δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι το 2018 στην Κωνσταντινούπολη, γεγονός που προκάλεσε διεθνή κατακραυγή. Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών κατέληξαν ότι ο διάδοχος είχε εγκρίνει τη σύλληψη ή τη δολοφονία του Κασόγκι, αν και ο ίδιος αρνήθηκε ότι διέταξε την επιχείρηση, αναγνωρίζοντας ωστόσο την ευθύνη ως ηγέτης του βασιλείου.
Οικονομικές και επενδυτικές προοπτικές
Περισσότερα από επτά χρόνια αργότερα, οι δύο πλευρές επιδιώκουν να προχωρήσουν. Ο Τραμπ θέλει να αξιοποιήσει τη δέσμευση επενδύσεων ύψους 600 δισ. δολαρίων στη Σαουδική Αραβία, που είχε ανακοινωθεί κατά την επίσκεψή του στο Ριάντ τον Μάιο. Στο πλαίσιο αυτό, ο Αμερικανός πρόεδρος αποφεύγει να θίξει ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως είχε κάνει και στο παρελθόν.
Ασφάλεια και τεχνολογικές φιλοδοξίες
Ο Σαουδάραβας ηγέτης αναζητά εγγυήσεις ασφαλείας εν μέσω περιφερειακής αστάθειας, καθώς και πρόσβαση σε τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης. Παράλληλα, επιδιώκει πρόοδο προς μια συμφωνία για μη στρατιωτικό πυρηνικό πρόγραμμα. «Έχει γυρίσει σελίδα» μετά τη δολοφονία Κασόγκι, σχολίασε ο Αζίζ Αλγκασιάν, λέκτορας διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Naif Arab.
Η παραδοσιακή εξίσωση πετρέλαιο–ασφάλεια
Η σχέση ΗΠΑ–Σαουδικής Αραβίας βασίζεται εδώ και δεκαετίες στην ανταλλαγή πετρελαίου σε ευνοϊκές τιμές με αμερικανικές εγγυήσεις ασφάλειας. Ωστόσο, η εξίσωση αυτή κλονίστηκε το 2019, όταν το Ιράν επιτέθηκε σε σαουδαραβικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις χωρίς ουσιαστική αντίδραση της Ουάσιγκτον. Οι ανησυχίες επανήλθαν τον Σεπτέμβριο, μετά την ισραηλινή επίθεση στη Ντόχα του Κατάρ με στόχο μέλη της Χαμάς.
Αμυντικές συμφωνίες και διπλωματικές προϋποθέσεις
Ακολούθως, ο Τραμπ υπέγραψε αμυντική συμφωνία με το Κατάρ, γεγονός που τροφοδότησε εκτιμήσεις ότι και η Σαουδική Αραβία μπορεί να επιδιώξει κάτι αντίστοιχο. Το Ριάντ θέλει μια συμφωνία επικυρωμένη από το Κογκρέσο, αλλά η Ουάσιγκτον θέτει ως όρο την ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ.
Vision 2030 και τεχνητή νοημοσύνη
Στο πλαίσιο του Vision 2030, η Σαουδική Αραβία στοχεύει στη διαφοροποίηση της οικονομίας της και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας έναντι περιφερειακών αντιπάλων. Η πρόσβαση σε προηγμένα τσιπ υπολογιστών θεωρείται κρίσιμη για τις φιλοδοξίες της να καταστεί διεθνής κόμβος τεχνητής νοημοσύνης, ειδικά μετά τη συμφωνία με τα ΗΑΕ για κέντρο δεδομένων στις ΗΠΑ.
Πυρηνικό πρόγραμμα και δυσκολίες στις συνομιλίες
Ο πρίγκιπας διάδοχος επιδιώκει επίσης μια συμφωνία με τις ΗΠΑ για πολιτικό πυρηνικό πρόγραμμα, που θα ενισχύσει τη θέση του Ριάντ έναντι των ΗΑΕ και του Ιράν. Ωστόσο, οι συνομιλίες παραμένουν δύσκολες, καθώς η Ουάσιγκτον απαιτεί από το βασίλειο να παραιτηθεί από τον εμπλουτισμό ουρανίου και την επανεπεξεργασία καυσίμων.
