Κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ ΗΠΑ και Βενεζουέλας καθώς ο ήχος από τα τύμπανα πολέμου είναι πλέον πιο ευδιάκριτος μετά και την παρουσία του αμερικανικού αεροπλανοφόρου USS Gerald R. Ford στα νερά της Λατινικής Αμερικής.
Σε δήλωσή του στη Washington Post, ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Sean Parne είπε: «Αυτές οι δυνάμεις θα ενισχύσουν και θα ενισχύσουν τις υπάρχουσες ικανότητες για να παρεμποδίσουν τη διακίνηση ναρκωτικών και να υποβαθμίσουν και να εξαρθρώσουν διεθνικές εγκληματικές οργανώσεις».
Όμως, ο Mark Cancian, ανώτερος σύμβουλος άμυνας, σημειώνει ότι η κίνηση αυτή ενισχύει τις υποψίες για πιθανή ρήξη μεταξύ των δύο χωρών, καθώς όπως λέει «ο μόνος λόγος για να το μετακινήσουμε εκεί είναι για να το χρησιμοποιήσουμε εναντίον της Βενεζουέλας». «Η άφιξή του στην περιοχή σημαίνει ότι «έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση, καθώς ένα αεροπλανοφόρο ή το χρησιμοποιείς ή το μετακινείς. Και αν το μετακινήσουμε σημαίνει ότι υποχωρούμε», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο, το Πεντάγωνο ανακοίνωσε στις 24 Οκτωβρίου ότι ο υπουργός Άμυνας Pete Hegseth διέταξε το Ford να μετεγκατασταθεί από την Ευρώπη, ενώ σημειώνεται ότι η άφιξη του Ford ανεβάζει τον αριθμό των πολεμικών πλοίων των ΗΠΑ στην περιοχή σε πάνω από 12, μια «εκπληκτική στρατιωτική παρουσία» για μια περιοχή που ιστορικά έχει δει μόνο ένα ή δύο σκάφη του Πολεμικού Ναυτικού να βοηθούν την Ακτοφυλακή των ΗΠΑ σε αποστολές ρουτίνας κατάσχεσης φορτίων ναρκωτικών.
Όμως το τελευταίο διάστημα, ο πρόεδρος Trump έχει πάει σε... άλλο επίπεδο το κυνήγι των εμπόρων ναρκωτικών καθώς ήδη έχουν σημειωθεί 19 επιθέσεις του Αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού σε ταχύπλοα που μεταφέρουν ναρκωτικά στην θαλάσσια περιοχή της Καραϊβικής και στον Ανατολικό Ειρηνικό Ωκεανό.
Ο 47ος εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ δείχνει, όπως αναφέρει η Washington Post, εμμονή με τον πρόεδρος της Βενεζουέλας, Nicolás Maduro, κατηγορώντας τον ότι στέλνει ναρκωτικά και εγκληματίες στις ακτές των ΗΠΑ. Μάλιστα, τονίζεται ότι υπάρχουν υποψίες ότι ο Trump θα επιδιώξει τη βίαιη απομάκρυνση του Maduro από την εξουσία, καθώς όπως έχει δηλώσει στο παρελθόν «οι μέρες του είναι μετρημένες».
Πώς θα απαντήσει η Βενεζουέλα
Από την πλευρά της, η Βενεζουέλα αναπτύσσει οπλικά συστήματα, μεταξύ των οποίων και ρωσικής κατασκευής, ηλικίας πολλών δεκαετιών, ενώ σχεδιάζει μια αντίσταση σε στυλ «ανταρτοπόλεμου» για να σπείρει το χάος σε περίπτωση αεροπορικής ή χερσαίας επίθεσης των ΗΠΑ στο έδαφός της, σύμφωνα με πηγές που έχουν γνώση των προετοιμασιών και με έγγραφα που περιήλθαν στην κατοχή του πρακτορείου Reuters.
Η προσέγγιση αυτή είναι μια ρητή παραδοχή της χώρας ότι αντιμετωπίζει ελλείψεις σε προσωπικό και υλικό.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Trump άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο χερσαίων επιχειρήσεων στη Βενεζουέλα, λέγοντας ότι «το επόμενο (βήμα) θα είναι η ξηρά», αν και αρνήθηκε ότι εξέταζε την πιθανότητα πληγμάτων στο έδαφος της Βενεζουέλας.
Ο Βενεζουελάνος πρόεδρος Maduro, που κυβερνά τη χώρα από το 2013, λέει ότι ο Trump θέλει να τον ανατρέψει και ότι οι πολίτες και ο στρατός θα αντισταθούν σε μια τέτοια απόπειρα.
Ο αμερικανικός στρατός υπερέχει σημαντικά εκείνου της Βενεζουέλας, ο οποίος εμφανίζεται αποδυναμωμένος λόγω της έλλειψης εκπαίδευσης, των χαμηλών μισθών και του πεπαλαιωμένου εξοπλισμού, είπαν έξι πηγές που γνωρίζουν τις δυνατότητες των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Ορισμένοι διοικητές μονάδων αναγκάστηκαν να διαπραγματευθούν με τοπικούς παραγωγούς τροφίμων για να σιτίσουν τους στρατιώτες τους, επειδή δεν επαρκούσε ο κυβερνητικός ανεφοδιασμός, είπαν στο πρακτορείο Reuters δύο πηγές που έχουν γνώση των δυνάμεων ασφαλείας.
Η πραγματικότητα οδήγησε την κυβέρνηση του Maduro να σχεδιάσει δύο πιθανές στρατηγικές: Η μία, αυτή που δηλώνεται δημοσίως από υψηλόβαθμους αξιωματούχους, αλλά χωρίς λεπτομέρειες, είναι ο ανταρτοπόλεμος, ενώ η δεύτερη δεν έχει επιβεβαιωθεί από επίσημα χείλη.
Ανταρτοπόλεμος στους δρόμους
Η άμυνα σε στυλ ανταρτοπόλεμου, που η κυβέρνηση αποκαλεί «παρατεταμένη αντίσταση» και συζητιέται σε εκπομπές της κρατικής τηλεόρασης, θα μπορούσε να περιλαμβάνει μικρές στρατιωτικές μονάδες, σε περισσότερες από 280 τοποθεσίες, που θα κάνουν σαμποτάζ και άλλες τακτικές ανταρτοπόλεμου, σύμφωνα με τις πηγές και με έγγραφα ηλικίας αρκετών ετών που έχει στην κατοχή του το πρακτορείο Reuters.
Στη δεύτερη στρατηγική, την «αναρχοποίηση» οι υπηρεσίες πληροφοριών και ένοπλοι υποστηρικτές του κυβερνώντος κόμματος θα δημιουργούσαν χάος στους δρόμους της πρωτεύουσας Καράκας και θα έκαναν τη χώρα μη κυβερνήσιμη από τις ξένες δυνάμεις, είπε μια πηγή που έχει γνώση των αμυντικών τακτικών και μια άλλη πηγή που πρόσκειται στην αντιπολίτευση.
Δεν είναι σαφές το πότε η κυβέρνηση θα ανέπτυσσε αυτές τις τακτικές, που οι πηγές είπαν ότι είναι συμπληρωματικές, στην περίπτωση μιας αμερικανικής επίθεσης. Οποιαδήποτε στρατηγική αντίστασης πάντως έχει ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας, παραδέχτηκαν.
«Δεν θα αντέχαμε ούτε για δύο ώρες σε έναν συμβατικό πόλεμο», είπε μια πηγή προσκείμενη στην κυβέρνηση.
Μια άλλη πηγή, που γνωρίζει τα θέματα ασφαλείας και άμυνας της Βενεζουέλας, είπε ότι η χώρα δεν είναι προετοιμασμένη για μια σύρραξη, παρά τις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου. «Δεν είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε έναν από τους ισχυρότερους και πιο καλά εκπαιδευμένους στρατούς του κόσμου», είπε.
Το υπουργείο Επικοινωνίας, που χειρίζεται τα ερωτήματα των μέσων ενημέρωσης εκ μέρους της κυβέρνησης, δεν ανταποκρίθηκε στο αίτημα για κάποιο σχόλιο.
«Στην επιθετικότητα θα απαντήσουμε με εθνική ενότητα»
Δημοσίως, κυβερνητικοί αξιωματούχοι απαξιώνουν την αμερικανική στρατιωτική απειλή, αν και ζητούν ειρήνη. «Νομίζουν ότι μ’ έναν βομβαρδισμό θα τελειώσουν όλα. Εδώ, σ’ αυτή τη χώρα;» είπε στην τηλεόραση ο υπουργός Εσωτερικών στις αρχές Νοεμβρίου.
«Στην επιθετικότητα θα απαντήσουμε με εθνική ενότητα», είπε σήμερα ο υπουργός Άμυνας. «Είμαστε έτοιμοι, δεν θέλουμε πόλεμο», τόνισε.
Ο Μαδούρο εξασφάλισε τη στήριξη του στρατού ακολουθώντας τη στρατηγική του προκατόχου του, του Ούγο Τσάβες: Διορίζει αξιωματικούς στην κυβέρνηση, ως υπουργούς ή επικεφαλής κρατικών εταιρειών ώστε να διασφαλίσει ότι θα του είναι πιστοί. Η στρατιωτική ηγεσία τον στήριξε μετά τις εκλογές του 2024 παρά τις αποδείξεις, τις οποίες επικαλούνται πολλοί διεθνείς παρατηρητές, ότι κέρδισε η αντιπολίτευση.
Ωστόσο, οι στρατιώτες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις κακές συνθήκες εργασίας και, σε περίπτωση επίθεσης, κάποιοι θα μπορούσαν να λιποτακτήσουν, είπαν οι πηγές. Οι απλοί στρατιώτες βγάζουν περίπου 100 δολάρια τον μήνα, πολύ λιγότερα από τα περίπου 500 που στοιχίζει σε μηναία βάση το «καλάθι του νοικοκυριού», σύμφωνα με στοιχεία του περασμένου Απριλίου, του Κέντρου Καταγραφής και Κοινωνικής Ανάλυσης της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας της Βενεζουέλας. Τα τελευταία χρόνια η κύρια εμπειρία που απέκτησαν ήταν η αντιπαράθεση με άοπλους πολίτες στις διαδηλώσεις, είπε μια πηγή προσκείμενη στην αντιπολίτευση.
Ο Maduro λέει ότι υπάρχουν 8 εκατομμύρια πολίτες, εκπαιδευμένοι ως πολιτοφύλακες, για να υπερασπιστούν τη Βενεζουέλα. Κάποιοι πολίτες είπαν στο πρακτορείο Reuters τους τελευταίους μήνες ότι είναι έτοιμοι να πρόθυμοι να πεθάνουν για να υπερασπιστούν την πατρίδα τους απέναντι σε μια ξένη δύναμη.
Όμως μια πηγή που έχει γνώση θεμάτων άμυνας και ασφάλειας, υπολογίζει ότι στο σενάριο της «αναρχοποίησης» θα συμμετείχαν μόνο 5-7.000 άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένου και του προσωπικού των υπηρεσιών πληροφοριών, των ένοπλων υποστηρικτών του κυβερνώντος κόμματος και των πολιτοφυλάκων. Υπάρχουν περίπου 60.000 μέλη του Στρατού και της Εθνοφρουράς που η κυβέρνηση θα μπορούσε να αναπτύξει για τον ανταρτοπόλεμό της, είπε.
Ο εξοπλισμός είναι παμπάλαιος
Οι πηγές είπαν επίσης ότι μεγάλο μέρος του στρατιωτικού υλικού είναι ρωσικής κατασκευής και ηλικίας πολλών δεκαετιών. Στις αρχές του αιώνα η Βενεζουέλα αγόρασε περίπου 20 μαχητικά Sukhoi από τη Ρωσία αλλά «συγκρινόμενα με τα αμερικανικά B-2, δεν είναι τίποτα» είπε μια πηγή, προσθέτοντας ότι τα ρωσικής κατασκευής ελικόπτερα, τα άρματα και οι πύραυλοι εδάφους-αέρος για την κατάρριψη αεροσκαφών είναι επίσης πεπαλαιωμένοι.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας ανέφερε την περασμένη εβδομάδα ότι είναι έτοιμοι να ανταποκριθεί στα αιτήματα της Βενεζουέλας για βοήθεια, ενώ ταυτόχρονα ζήτησε να μην κλιμακωθεί η ένταση. Ο Maduro έχει ζητήσει από τη Μόσχα να επισκευάσει τα Sukhoi, να αναβαθμίσει τα συστήματα ραντάρ και να του παραδώσει πυραυλικά συστήματα.
Οι 5.000 ρωσικής κατασκευής φορητοί πύραυλοι Igla έχουν ήδη αναπτυχθεί στη χώρα, είπε μια από τις πηγές. Οι εντολές που έλαβε ο στρατός είναι «μετά το πρώτο πλήγμα των γκρίνγκος όλες οι μονάδες να διασκορπιστούν ή να αναδιπλωθούν με τα όπλα τους ή να κρυφθούν σε διάφορες τοποθεσίες».
«Όλες οι στρατιωτικές δυνάμεις του κόσμου γνωρίζουν την ισχύ των Igla-S και η Βενεζουέλα έχει τουλάχιστον 5.000 από αυτούς», είπε σε πρόσφατο τηλεοπτικό διάγγελμά του ο Maduro. Οι φορητοί πύραυλοι και οι χειριστές τους έχουν αναπτυχθεί «μέχρι και στο τελευταίο βουνό, την τελευταία πόλη και κωμόπολη» της χώρας, πρόσθεσε.