Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, εξαπέλυσε νέα σφοδρή επίθεση στο εμπορικό πεδίο κατά της Κίνας, ως αντίδραση στους περιορισμούς που ανακοίνωσε το Πεκίνο στον στρατηγικής σημασίας τομέα των σπανίων γαιών.
Μέσω της πλατφόρμας Truth Social, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επιβάλουν επιπρόσθετους τελωνειακούς δασμούς ύψους 100% στα κινεζικά προϊόντα που εισάγονται στη χώρα, οι οποίοι θα προστεθούν στους ήδη υπάρχοντες από την 1η Νοεμβρίου ή και νωρίτερα.
Σύμφωνα με αξιωματούχο του Λευκού Οίκου, οι νέοι δασμοί θα προστεθούν στους προϋπάρχοντες δασμούς 30% που εφαρμόζονται από τον Μάιο στο σύνολο των κινεζικών προϊόντων, καθώς και σε ειδικούς δασμούς σε τομείς όπως χάλυβας, αλουμίνιο, χαλκός, φαρμακευτικά προϊόντα και έπιπλα. Αυτό σημαίνει ότι σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων, οι συνολικοί δασμοί μπορεί να φτάσουν έως και το 200%.
Ο Τραμπ χαρακτήρισε την εμπορική στάση της Κίνας ως «εξαιρετικά επιθετική», και ανακοίνωσε επιπλέον ότι θα επιβληθούν περιορισμοί στις εξαγωγές όλων των προϊόντων λογισμικού στρατηγικής σημασίας προς την Κίνα.
Παράλληλα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε ότι δεν υπάρχει πλέον λόγος να πραγματοποιηθεί η προγραμματισμένη συνάντηση με τον Σι Τζινπίνγκ στο πλαίσιο της συνόδου APEC στη Νότια Κορέα, επικαλούμενος την «πολύ εχθρική» συμπεριφορά του Πεκίνου.
Η απόφαση αυτή έρχεται ως απάντηση στην ανακοίνωση της Κίνας την Πέμπτη, ότι θα εφαρμόσει νέους αυστηρούς ελέγχους στις εξαγωγές τεχνολογίας που σχετίζεται με τις σπάνιες γαίες, έναν τομέα κρίσιμο για την ψηφιακή τεχνολογία, την αυτοκινητοβιομηχανία, την ενέργεια και την άμυνα. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός σπανίων γαιών παγκοσμίως, και η Ουάσιγκτον την κατηγορεί ότι καταχράται τη δεσπόζουσα θέση της.
Αυτή τη στιγμή, τα κινεζικά προϊόντα φορολογούνται με ελάχιστο δασμό 30%, ενώ οι αμερικανικές εξαγωγές προς την Κίνα με 10%. Ωστόσο, νωρίτερα φέτος, οι δασμοί και στις δύο πλευρές ξεπέρασαν το 100%, οδηγώντας σε ουσιαστική παύση του εμπορίου.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι η Ουάσιγκτον βίωσε «αληθινή έκπληξη» όταν ενημερώθηκε για τις κινήσεις του Πεκίνου.
Πτώση στη Wall Street
Η επανέναρξη των εμπορικών εχθροπραξιών είχε άμεσο αντίκτυπο στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Οι δείκτες Dow Jones, Nasdaq και S&P 500 σημείωσαν σημαντική πτώση, διαγράφοντας όλα τα κέρδη των προηγούμενων δύο εβδομάδων, πριν καν ανακοινωθούν οι νέοι δασμοί.
- Dow Jones: -1,90%
- Nasdaq: -3,56%
- S&P 500: -2,71%
Ο Τραμπ υποστήριξε ότι «δεν είναι δυνατό να επιτρέπεται στην Κίνα να κρατά τον κόσμο σε ομηρία», υπονοώντας ότι αυτό αποτελεί μέρος της στρατηγικής της.
Οι εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ–Κίνας, που χαρακτηρίστηκαν από έντονες διακυμάνσεις το 2025, είχαν παρουσιάσει σημάδια προσωρινής ηρεμίας τις τελευταίες εβδομάδες. Τον Σεπτέμβριο, ο Τραμπ είχε χαρακτηρίσει τη συνάντησή του με τον Σι ως «πολύ παραγωγική», ενώ είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να ταξιδέψει στην Κίνα το 2026 και να υποδεχθεί τον κινέζο πρόεδρο στον Λευκό Οίκο.
Νέα μέτωπα αντιπαράθεσης
Η Κίνα ανακοίνωσε επίσης την επιβολή «ειδικών» τελών σε αμερικανικά πλοία που δένουν στα λιμάνια της, ως αντίποινα για αντίστοιχα μέτρα των ΗΠΑ τον Απρίλιο. Από την πλευρά της, η Ουάσιγκτον δήλωσε ότι απέσυρε εκατομμύρια αναφορές σε απαγορευμένα κινεζικά προϊόντα από πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου.
Από την επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία στις 20 Ιανουαρίου, οι τελωνειακοί δασμοί έχουν τριπλασιαστεί σε σχέση με τα φυσιολογικά επίπεδα, προκαλώντας σοβαρές διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού.
Προηγουμένως, Ουάσιγκτον και Πεκίνο είχαν καταλήξει σε συμφωνία αποκλιμάκωσης, μειώνοντας προσωρινά τους «γενικούς» δασμούς στο 30% για τα κινεζικά προϊόντα και στο 10% για τα αμερικανικά. Ωστόσο, η εκεχειρία στον εμπορικό πόλεμο κατέρρευσε, με την ένταση να κορυφώνεται εκ νέου.
