Μια από τις πιο ακριβές και αμφιλεγόμενες στρατιωτικές αγορές της Τουρκίας, οι ρωσικοί πύραυλοι S-400, που κόστισαν πάνω από 2 δισεκατομμύρια δολάρια, φαίνεται πως οδηγούνται σε μια απρόσμενη κατάληξη: ανενεργοί, αποθηκευμένοι και υπό διεθνή επιτήρηση. Κι όλα αυτά, στο πλαίσιο ενός μυστικού σχεδίου που επεξεργάζονται η Άγκυρα και η Ουάσιγκτον, με στόχο να ανοίξει ξανά ο δρόμος για την Τουρκία προς το πρόγραμμα των F-35.
Την αποκάλυψη κάνει η τουρκική εφημερίδα Oksijen, φέρνοντας στο φως ένα σενάριο που μέχρι πρότινος φάνταζε απίθανο: οι S-400 να παραμείνουν μόνιμα εκτός λειτουργίας, υπό αυστηρό διεθνή έλεγχο, χωρίς να επιστραφούν ούτε να καταστραφούν. Ο πρώην πρέσβης της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, Φατίχ Τζεϊλάν, αναφέρει ότι εξετάζεται η μεταφορά των συστημάτων είτε στη βάση του Ιντσιρλίκ είτε σε εγκαταστάσεις του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, οι Αμερικανοί εμφανίζονται ιδιαίτερα επιφυλακτικοί, καθώς η ιδέα να βρίσκονται ρωσικά συστήματα κοντά σε πυρηνικά όπλα προκαλεί έντονη ανησυχία.
Το παρασκήνιο της συμφωνίας ξεκινά από τον Λευκό Οίκο, σε ιδιωτική συνάντηση μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Τραμπ, με έντονο ενδιαφέρον για την πώληση των F-35, επιθυμούσε να βρεθεί λύση, αλλά το Κογκρέσο παρέμενε ανυποχώρητο, επικαλούμενο τον νόμο που απαιτεί από την Τουρκία να ξεφορτωθεί τους S-400. Τώρα, φαίνεται πως μια πιο «βολική» φόρμουλα βρίσκεται στο τραπέζι: οι πύραυλοι να παραμείνουν ανενεργοί και «κλειδωμένοι», χωρίς να χρησιμοποιούνται ή να ενσωματωθούν στο τουρκικό αμυντικό δόγμα.
Όμως, η Ουάσιγκτον δεν είναι η μόνη που βάζει φρένο. Ο γνωστός Τούρκος δημοσιογράφος Μουράτ Γιέτκιν αποκαλύπτει ότι το Ισραήλ αντιτίθεται σθεναρά στην ένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35. Σύμφωνα με τον ίδιο, το Τελ Αβίβ δεν ήθελε ποτέ να δει F-35 στα χέρια της Άγκυρας, καθώς κάτι τέτοιο θα άλλαζε την ισορροπία ισχύος στην περιοχή, προκαλώντας γεωστρατηγικές ανατροπές στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Το βλέμμα όλων στρέφεται πλέον στον Νοέμβριο, όταν θα κατατεθεί ο νέος αμυντικός προϋπολογισμός των ΗΠΑ. Εκεί θα φανεί αν η Τουρκία θα καταφέρει να επιστρέψει στο «κλαμπ» των F-35, ή αν θα παραμείνει αποκλεισμένη, με τους S-400 να σκουριάζουν στις αποθήκες της, ως υπενθύμιση μιας επιλογής που άλλαξε τις ισορροπίες αλλά δεν απέδωσε τα αναμενόμενα.
