Οι Τσέχοι έχουν αρχίσει να ψηφίζουν σε εκλογές που πιθανόν θα οδηγήσουν στην ανατροπή της κεντροδεξιάς κυβέρνησής τους, με τις δημοσκοπήσεις να ευνοούν την επιστροφή του δισεκατομμυριούχου Αντρέι Μπάμπις, του επονομαζόμενου «Τσέχου Τραμπ», στην εξουσία, με υποσχέσεις για αύξηση των μισθών και επιτάχυνση της ανάπτυξης, μειώνοντας παράλληλα τη βοήθεια προς την Ουκρανία.
Μία τέτοια κυβερνητική αλλαγή θα ενισχύσει το αντι-μεταναστευτικό στρατόπεδο της Ευρώπης και θα μπορούσε να περιπλέξει τη συναίνεση σχετικά με τις πολιτικές για το κλίμα σε μια χώρα όπου καμία κυβέρνηση δεν έχει κερδίσει δεύτερη θητεία από το 1996, σημειώνει ο Guardian.
Οι Τσέχοι υπέστησαν ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού μετά την πανδημία και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, και έχουν δει μια αργή ανάκαμψη από μια από τις χειρότερες πτώσεις των πραγματικών εισοδημάτων στην Ευρώπη.
Αυτό έπληξε σημαντικά τη δημοτικότητα της συμμαχίας Spolu του πρωθυπουργού Πετρ Φιάλα και των φιλελεύθερων συμμάχων της, οι οποίοι επικεντρώθηκαν στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος.
«Καλύτερη ζωή για τους Τσέχους... Δεν είμαστε στην Ουκρανία»
Οι υποψήφιοι έκαναν μια τελευταία προσπάθεια να πείσουν τους ψηφοφόρους το πρωί της Παρασκευής (03/10), με τον Μπάμπις να μοιράζει ντόνατς στην βιομηχανική πόλη Ostrava.
Ο Μπάμπις είναι σύμμαχος του Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας στην ομάδα «Πατριώτες για την Ευρώπη» στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και έχει υιοθετήσει μια αμφίρροπη στάση όσον αφορά τη βοήθεια προς την Ουκρανία – σε αντίθεση με την κυβέρνηση Φιάλα, η οποία έλαβε γρήγορα μια σταθερή θέση για την υποστήριξη του Κιέβου μετά την εισβολή της Ρωσίας το 2022.
Αν και η οικονομική συνεισφορά τους ήταν μικρότερη από αυτή άλλων χωρών, οι Τσέχοι ήταν από τους πρώτους που παρείχαν άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα και δημιούργησαν τη λεγόμενη «Τσεχική πρωτοβουλία», συγκεντρώνοντας εμπόρους και αξιωματούχους της άμυνας για να βρουν εκατομμύρια πυρομαχικά σε όλο τον κόσμο για το Κίεβο, με χρηματοδότηση από δυτικές χώρες.
Ο Μπάμπις έχει δεσμευτεί να τερματίσει το πρόγραμμα προμήθειας πυρομαχικών, λέγοντας ότι είναι υπερτιμημένο. Θέλει το ΝΑΤΟ και η ΕΕ να αναλάβουν την Ουκρανία.
«Δεν έχουμε τα χρήματα εδώ για τον λαό μας. Το πρόγραμμά μας είναι για μια καλύτερη ζωή για τους Τσέχους πολίτες... Δεν είμαστε στην Ουκρανία», δήλωσε ο 71χρονος Μπάμπις σε μια συζήτηση την Τετάρτη στο CNN Prima News.
Πρώτος, αλλά πιθανώς χωρίς πλειοψηφία
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κόμμα ANO του Μπάμπις θα κερδίσει περισσότερο από το 30% των ψήφων, περίπου 10 μονάδες περισσότερο από τον συνασπισμό Spolu του Φιάλα. Ωστόσο, ακόμη και με έναν μικρό σύμμαχο που ονομάζεται Motorists, πιθανότατα δεν θα αποκτήσει την πλειοψηφία στην κάτω βουλή του κοινοβουλίου, η οποία έχει 200 έδρες.
Οι τεταμένες σχέσεις του ANO με το Spolu και τους συμμάχους του σημαίνουν ότι το κόμμα ενδέχεται να χρειαστεί την υποστήριξη των περιθωριακών κομμάτων που είναι αντίθετα στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ – το δεξιό SPD και το Stacilo!, που βρίσκονται στα άκρα του πολιτικού φάσματος – για να σχηματίσει το προτιμώμενο μονοκομματικό υπουργικό συμβούλιο.
Ο Μπάμπις έχει απορρίψει κάθε βήμα προς την έξοδο από την ΕΕ ή το ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων των εκκλήσεων για δημοψηφίσματα, αντικρούοντας τις κατηγορίες της τρέχουσας κυβέρνησης ότι θα απομακρύνει τη χώρα από τη δημοκρατική, φιλοδυτική πορεία της.
Σε μια συγκέντρωση του Μπάμπις κοντά στην Πράγα αυτή την εβδομάδα, ο Μάρτιν Κλιχάβετς, ένας επιχειρηματίας που ψηφίζει το ANO, δήλωσε: «Αυτή η εκστρατεία φόβου θα τρομάξει πολλούς ψηφοφόρους, αλλά είναι κρίμα γιατί δεν βασίζεται στην αλήθεια. Υπό την προηγούμενη κυβέρνηση του Μπάμπις, ήμουν σε καλύτερη οικονομική κατάσταση».
Ο Μπάμπις πρέπει να ξεπεράσει και άλλα εμπόδια για να γίνει πρωθυπουργός. Ως ιδιοκτήτης ενός χημικού και τροφικού ομίλου, πρέπει να βρει έναν τρόπο να συμμορφωθεί με τους νόμους περί σύγκρουσης συμφερόντων. Αντιμετωπίζει επίσης δίκη για κατηγορίες απάτης που σχετίζονται με την άντληση επιδοτήσεων από την ΕΕ πριν από περισσότερα από 15 χρόνια, κατηγορίες τις οποίες αρνείται.
Το Spolu και οι σύμμαχοί του θα μπορούσαν να διατηρήσουν την πλειοψηφία αν κάποια μικρά κόμματα δεν καταφέρουν να ξεπεράσουν το όριο του 5% που απαιτείται για να μπουν στο κοινοβούλιο, ένα σενάριο που τους βοήθησε στις τελευταίες εκλογές, αλλά φαίνεται απίθανο να επαναληφθεί, σύμφωνα με τους δημοσκόπους.
Οι κάλπες θα είναι ανοιχτές μέχρι τις 10 μ.μ. την Παρασκευή και από τις 8 π.μ. έως τις 2 μ.μ. το Σάββατο, με τα αποτελέσματα να αναμένονται το απόγευμα της ίδιας ημέρας.
