Ο υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας, Αλεξάντερ Ντόμπριντ, δεν μάσησε τα λόγια του: ο κίνδυνος από τις ανεξέλεγκτες πτήσεις drones είναι “υψηλός”. Οι πρόσφατες εμφανίσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών στον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο έχουν προκαλέσει ανησυχία, και όπως φαίνεται, η Γερμανία – όπως και οι υπόλοιπες χώρες του ΝΑΤΟ – δεν διαθέτουν ακόμη ένα αξιόπιστο σύστημα αντιμετώπισης. Αυτό πρέπει να αλλάξει άμεσα.
Η απάντηση του Ντόμπριντ είναι η δημιουργία ενός «Κέντρου προστασίας από drones», το οποίο θα συνδυάζει την τεχνογνωσία της Ομοσπονδιακής Αστυνομίας, της Ομοσπονδιακής Εγκληματολογικής Υπηρεσίας και των αστυνομικών αρχών των κρατιδίων. Ο στόχος είναι σαφής: συγκέντρωση όλης της διαθέσιμης εμπειρίας και έναρξη νέων ερευνητικών προγραμμάτων.
Τεχνολογικός αγώνας με την απειλή – και η εμπλοκή του στρατού
Ο Βαυαρός πολιτικός (CSU) περιέγραψε την κατάσταση ως τεχνολογικό αγώνα μεταξύ απειλής και άμυνας, έναν αγώνα που η Γερμανία δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει. Η πρόκληση είναι μεγάλη: πολλοί και διαφορετικοί τύποι drones έχουν εντοπιστεί σε διάφορα σημεία της χώρας και των γειτονικών περιοχών. Μάλιστα, την Παρασκευή το βράδυ, σμήνη drones εμφανίστηκαν πάνω από το κρατίδιο του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν – κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί στο παρελθόν με τέτοια ένταση.
Οι παραδοσιακές μέθοδοι αντιμετώπισης, όπως δίχτυα ή παρεμβολές ραδιοσημάτων, δεν επαρκούν πλέον. Ο Ντόμπριντ ήταν ξεκάθαρος: πρέπει να αναπτυχθούν νέες τεχνολογίες και δεν μπορούμε να περιμένουμε να μας τις προσφέρουν άλλοι.
Το νέο κέντρο προστασίας αποτελεί τον πρώτο πυλώνα της στρατηγικής. Ο δεύτερος πυλώνας είναι η αναθεώρηση του Νόμου περί Ασφάλειας της Αεροπορίας, ώστε να δημιουργηθεί νομική βάση για την εμπλοκή της Μπούντεσβερ (γερμανικός στρατός) στην άμυνα κατά των drones. Η συμμετοχή του στρατού θα γίνεται στο πλαίσιο επίσημης βοήθειας προς την αστυνομία, και θα περιλαμβάνει ακόμη και κατάρριψη drones όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο.
Συνεργασία στρατού και αστυνομίας – όχι αυθόρμητες επεμβάσεις
Ο Ντόμπριντ διευκρίνισε ότι οι απαραίτητες συμφωνίες μεταξύ των Υπουργείων Εσωτερικών και Άμυνας, καθώς και το σχέδιο νόμου, αναμένεται να ολοκληρωθούν μέσα στο φθινόπωρο. Δεν πρόκειται για αυθόρμητες επεμβάσεις του στρατού όταν εντοπίζονται drones, αλλά για προγραμματισμένη συνεργασία με την αστυνομία, με στόχο την προστασία κρίσιμων υποδομών ή εκδηλώσεων με μεγάλο πλήθος. Η αξιολόγηση κινδύνου θα γίνεται κατά περίπτωση, και η απλή πτήση ενός drone δεν θεωρείται από μόνη της απειλή.
Η κατάρριψη ως έσχατη λύση – και οι πολιτικές αντιδράσεις
Σύμφωνα με την εφημερίδα Bild, ένα drone θα πρέπει να μπορεί να καταρριφθεί μόνο εάν αποτελεί άμεση απειλή για ανθρώπινες ζωές ή κρίσιμες υποδομές, και όταν όλα τα άλλα μέτρα αποδεικνύονται ανεπαρκή. Σε τέτοιες περιπτώσεις, την τελική απόφαση θα λαμβάνει το Υπουργείο Άμυνας.
Ο Υπουργός Εξωτερικών, Γιόχαν Βάντεφουλ, εμφανίστηκε επιφυλακτικός απέναντι στα σχέδια του Ντόμπριντ. Αν και συμφώνησε στην ανάγκη δημιουργίας νομικών και οργανωτικών συνθηκών, απέφυγε να σχολιάσει τον ρόλο της Μπούντεσβερ. Το Υπουργείο Εξωτερικών θα συμμετάσχει στη διαδικασία, με στόχο να καθοριστεί λεπτομερώς ποιος έχει την ευθύνη για την αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών, και να υπάρξει διάλογος με τα ομόσπονδα κρατίδια.
Αντιδράσεις από την αστυνομία και ειδικούς ασφαλείας
Το συνδικάτο των αστυνομικών δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά του. Ο επικεφαλής του, Γιόχεν Κόπελκε, δήλωσε στην εφημερίδα Handelsblatt ότι είναι θετικό που ο Ντόμπριντ ασχολείται με την άμυνα κατά των drones, αλλά ως αρμόδιος υπουργός πρέπει να ενδυναμώσει την αστυνομία και όχι να βασίζεται στον στρατό, του οποίου η ανάπτυξη είναι δύσκολη και εφαρμόσιμη μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις. Η αστυνομία είναι πάντα διαθέσιμη, τόνισε, και ζήτησε άμεση νομική βάση για την κατάρριψη drones από όλες τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου.
Η ειδικός ασφαλείας Ουλρίκε Φράνκε ήταν επίσης σαφής: η Γερμανία δεν είναι καλά εξοπλισμένη για να αντιμετωπίσει επιθέσεις με drones. Ακόμα και σε κρίσιμες υποδομές, όπως τα μεγάλα αεροδρόμια, λείπουν τα κατάλληλα αμυντικά μέτρα. Για την αντιμετώπιση των διαφόρων τύπων drones, απαιτούνται πολλαπλά συστήματα, όπως παρεμβολείς, drones αναχαίτισης, λέιζερ και όπλα μικροκυμάτων, όπως δήλωσε στο Der Spiegel.
Ένα πρακτικό πρόβλημα που δεν μπορεί να αγνοηθεί είναι ο κίνδυνος από την κατάρριψη drones σε κατοικημένες περιοχές, καθώς τα συντρίμμια τους μπορεί να προκαλέσουν ζημιές ή τραυματισμούς.
Προβληματισμός για τον ρόλο του στρατού – και το γενικότερο κλίμα
Τέλος, δεν λείπει ο προβληματισμός για την ενίσχυση του ρόλου του στρατού σε έναν ακόμη τομέα. Η εξέλιξη αυτή έρχεται να προστεθεί στο γενικότερο “πολεμικό” κλίμα που φαίνεται να διαμορφώνεται στη Γερμανία, με βάση τις πρόσφατες δηλώσεις πολιτικών.
