Οι Γερμανοί κατασκευαστές αυτοκινήτων είχαν εναποθέσει τις ελπίδες τους στους μήνες έντονης πίεσης και λόμπινγκ, προσδοκώντας ότι θα εξασφάλιζαν πρόσθετες εξαιρέσεις στη συμφωνία εμπορίου μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών.
Σύμφωνα με ανάλυση του Politico, ο κλάδος είχε προτείνει ένα σχήμα συμψηφισμού εξαγωγών, βάσει του οποίου οι αμερικανικοί δασμοί στις εισαγωγές ευρωπαϊκών οχημάτων θα αντισταθμίζονταν με τα μοντέλα που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ και εξάγονται σε άλλες αγορές.
Μια εναλλακτική πρόταση, που είχε καταθέσει πρόσφατα η Volkswagen, αφορούσε τη μείωση των δασμών ανάλογα με το ύψος των επενδύσεων των ευρωπαϊκών εταιρειών στην αμερικανική αγορά.
Ωστόσο, οι προσδοκίες αυτές φαίνεται να εξασθενούν, καθώς η συμφωνία εμπορίου οριστικοποιείται χωρίς να περιλαμβάνει τις επιθυμητές εξαιρέσεις για τον γερμανικό κλάδο αυτοκινητοβιομηχανίας.
«Στην ουσία, η παγκόσμια συμφωνία είναι αυτή που έχουμε», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Mercedes-Benz, Όλα Καλένιους, σε τηλεδιάσκεψη με επενδυτές αυτή την εβδομάδα, προσθέτοντας ότι είναι «πολύ αβέβαιο» εάν θα μπορούσαν να προστεθούν τροποποιήσεις ανά κλάδο ή εταιρεία.
Η εμπορική συμφωνία, η οποία βρίσκεται ακόμη στο στάδιο οριστικοποίησης, μειώνει τους δασμούς των ΗΠΑ στα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά από 25% στο βασικό 15% από την 1η Αυγούστου.
Η BMW αντιστέκεται
Όχι, δεν εγκαταλείπουν όλοι τόσο εύκολα. Ο διευθύνων σύμβουλος της BMW, Όλιβερ Τσίπσε, είναι ένας από τους βασικούς υποστηρικτές του σχήματος συμψηφισμού εξαγωγών, δεδομένων των εκτεταμένων εργοστασίων της εταιρείας στη Νότια Καρολίνα. Εξακολουθεί να ελπίζει σε συνομιλίες μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας, αν και μόνο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι αρμόδια για τις εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ.
«Δεν χρειάζεται να είναι μέρος ενός μεγάλου πακέτου. Μπορεί να γίνει και απευθείας μεταξύ δύο χωρών», είπε σε τηλεδιάσκεψη με δημοσιογράφους την Πέμπτη, προσθέτοντας σε ξεχωριστή κλήση με επενδυτές ότι η εταιρεία θα συνεχίσει να πιέζει για το σχήμα συμψηφισμού.
Οικονομικές απώλειες λόγω δασμών
Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, όλοι οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές αυτοκινήτων ανακοίνωσαν τα εξαμηνιαία κέρδη τους, παρουσιάζοντας μια πρώτη εικόνα της επίδρασης του εμπορικού πολέμου που ξεκίνησε ο Ντόναλντ Τραμπ τον Απρίλιο.
Καμία εταιρεία δεν έμεινε ανεπηρέαστη.
Η Porsche, που εξάγει όλα τα αυτοκίνητα που πωλεί στις ΗΠΑ από την ΕΕ, δήλωσε ότι οι δασμοί της έχουν κοστίσει 400 εκατ. ευρώ μέχρι στιγμής, με την απόδοση επί των πωλήσεων να πέφτει στο 5,5% από το προηγούμενο 15,7%.
Η γαλλοϊταλοαμερικανική Stellantis έχει χάσει μέχρι στιγμής 300 εκατ. δολάρια λόγω των δασμών και ανέφερε στους επενδυτές ότι αναμένει συνολικές απώλειες 1,5 δισ. δολαρίων έως το τέλος του έτους.
Οι ζημιές θα συνεχιστούν, όπως προειδοποίησαν οι κατασκευαστές, καθώς συνεχίζουν να απορροφούν τον δασμό 15% και να αντιμετωπίζουν υψηλότερο δασμό 25% στα οχήματα και τα εξαρτήματα που κατασκευάζονται σε Μεξικό και Καναδά.
Οι χαμηλότεροι δασμοί που παραχωρήθηκαν στην ΕΕ και στην Ιαπωνία σε ξεχωριστή συμφωνία έχουν προκαλέσει την αντίδραση της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, η οποία υποστηρίζει ότι οι εγχώριες εταιρείες πληρώνουν πλέον περισσότερα από τους ξένους ανταγωνιστές λόγω των υψηλότερων δασμών στη Βόρεια Αμερική.
Οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές ελπίζουν επίσης ότι ο δασμός 25% που παραμένει στο Μεξικό θα τροποποιηθεί, ωστόσο ο Τραμπ δεν δείχνει πρόθεση να το πράξει. Το βράδυ της περασμένης Πέμπτης ανακοίνωσε 90ήμερη παράταση των δασμών 25%.
Στο τελικό κείμενο της συμφωνίας αναμένεται επίσης να ενσωματωθεί συνεργασία μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ για τα πρότυπα αυτοκινήτων, με στόχο τη διευκόλυνση των αμερικανικών εταιρειών να πουλούν στην Ευρώπη.
Ανώτερος αξιωματούχος της Επιτροπής δήλωσε ότι η συμφωνία περιλαμβάνει «δέσμευση για συνεργασία … ώστε να δούμε πού τα πρότυπα είναι ήδη ευθυγραμμισμένα ή πού χρειάζεται να εργαστούμε στενότερα για να τα εναρμονίσουμε».
Ο Τσίπσε της BMW υπαινίχθηκε την ανάγκη μεγαλύτερης εναρμόνισης, λέγοντας στον Τύπο ότι «θα θέλαμε να απευθύνουμε έκκληση και στις δύο πλευρές να συνεχίσουν να εργάζονται για το άνοιγμα των αγορών αλλά και για τη σύγκλιση των τεχνολογικών κανόνων».
Ανησυχία για απώλεια θέσεων εργασίας
Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η ΕΕ συμφώνησε να καταργήσει τον δασμό 10% στα αυτοκίνητα που εισάγονται από τις ΗΠΑ.
Αν και αυτό είναι θετικό για τις εταιρείες που εξάγουν στην ΕΕ, ο Φερντινάντ Ντουντενχόφερ, διευθυντής του Κέντρου Αυτοκινητοβιομηχανίας της Γερμανίας, προειδοποίησε ότι οι εργαζόμενοι θα πληρώσουν το τίμημα. Εκτίμησε ότι έως και 70.000 θέσεις εργασίας μπορεί να χαθούν μεταξύ κατασκευαστών και προμηθευτών, καθώς οι εταιρείες μεταφέρουν την παραγωγή τους στις ΗΠΑ για να αποφύγουν τους δασμούς.
Τα γερμανικά συνδικάτα εκφράζουν επίσης ανησυχίες, με την IG Metall να δηλώνει στο Politico ότι επιθυμεί απαιτήσεις για τοπικό περιεχόμενο, ώστε «να διασφαλιστεί ότι η δημιουργία αξίας πραγματοποιείται στη Γερμανία και στην Ευρώπη».
Άλλα κράτη μέλη, όπως η Γαλλία, έχουν διατυπώσει παρόμοια αιτήματα για κανόνες τοπικού περιεχομένου.
Οι δασμοί και οι ανησυχίες για την απώλεια θέσεων εργασίας ώθησαν τη γερμανική Συνομοσπονδία Συνδικάτων να ζητήσει αυτοκινητοβιομηχανική σύνοδο με τον καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς.
Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να στηρίξει έναν κλάδο που πλήττεται από τη μετάβαση στα μηδενικών εκπομπών οχήματα, τον αυξανόμενο κινεζικό ανταγωνισμό και πλέον τους δασμούς του Τραμπ.
Ξεχωριστός στρατηγικός διάλογος υπό την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο, με δεύτερη συνάντηση να έχει προγραμματιστεί για τον Σεπτέμβριο, όπου οι διευθύνοντες σύμβουλοι των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών κατασκευαστών και προμηθευτών θα παρουσιάσουν τις προτάσεις τους για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου.
