Για περισσότερο από 25 χρόνια, η αρχική σελίδα της Google παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητη: μια λευκή οθόνη με ένα πλαίσιο αναζήτησης και το λογότυπο της εταιρείας. Η απλότητα αυτή έγινε συνώνυμη με την καθημερινή διαδικτυακή εμπειρία δισεκατομμυρίων χρηστών.
Από την αναζήτηση για πρακτικές πληροφορίες — όπως τιμές πτήσεων ή αγορές προϊόντων — μέχρι την επίλυση διαφωνιών και ερωτημάτων, η Google καθιερώθηκε ως η πρώτη στάση στο διαδίκτυο.
Η εταιρεία, που ξεκίνησε ως φοιτητικό εγχείρημα στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, εξελίχθηκε σε πυλώνα της σύγχρονης ψηφιακής ζωής και, ενδεχομένως, σε την πιο επιτυχημένη επιχείρηση στην ιστορία. Σήμερα, η Google διαχειρίζεται το 90% των παγκόσμιων διαδικτυακών αναζητήσεων, ενώ οι συνιδρυτές της, Λάρι Πέιτζ και Σεργκέι Μπριν, διαθέτουν περιουσίες που ξεπερνούν τα 140 δισ. δολάρια. Το 2024, η μητρική εταιρεία Alphabet κατέγραψε έσοδα 350 δισ. δολαρίων, υπερβαίνοντας το ΑΕΠ 140 χωρών, κυρίως χάρη στα διαφημιστικά έσοδα.
Η Google παρουσιάζει το AI Mode: Μια νέα εποχή στην αναζήτηση
Τον περασμένο μήνα, η Google αποκάλυψε μια ριζικά διαφορετική εκδοχή της πλατφόρμας της: τη Λειτουργία Τεχνητής Νοημοσύνης (AI Mode). Πρόκειται για μια σεισμική αλλαγή που ενδέχεται να αναδιαμορφώσει το διαδίκτυο όπως το γνωρίζουμε.
Η νέα λειτουργία, διαθέσιμη αρχικά στο Ηνωμένο Βασίλειο, επιτρέπει στους χρήστες να υποβάλλουν ερωτήσεις σε μορφή διαλόγου, λαμβάνοντας συνοπτικές και τεκμηριωμένες απαντήσεις, αντί για την παραδοσιακή λίστα υπερσυνδέσμων. Η Google υποστηρίζει ότι το AI Mode μπορεί να αντιμετωπίσει σύνθετα ερωτήματα που παλαιότερα απαιτούσαν πολλαπλές αναζητήσεις.
Οι χρήστες μπορούν να ενεργοποιήσουν τη λειτουργία:
- Σε υπολογιστή, μέσω του κουμπιού AI Mode στη γραμμή αναζήτησης.
- Σε κινητό, από την κορυφή των καρτελών, με χρήση μικροφώνου για φωνητική ερώτηση.
Παράδειγμα: Σε ερώτηση για τη δημοτικότητα του Nigel Farage, το AI Mode παρέχει περίληψη αιτιών και τεκμηρίωση με σημεία, όπως η στάση του στο μεταναστευτικό και η επιρροή του στα social media. Οι απαντήσεις συνοδεύονται από εικονίδια με συνδέσμους προς πηγές, προσφέροντας διαφάνεια και αξιοπιστία.
Το τέλος της κλασικής αναζήτησης;
Για δύο δεκαετίες, η Google βασίστηκε στον αλγόριθμο αναζήτησης και στους συνδέσμους που προβάλλει, δημιουργώντας ένα οικοσύστημα διαφήμισης όπου κάθε κλικ μεταφράζεται σε έσοδα. Η νέα προσέγγιση με το AI Mode ενδέχεται να αλλάξει ριζικά αυτό το μοντέλο, μετατοπίζοντας την έμφαση από τους συνδέσμους σε συνοπτικές, νοηματικές απαντήσεις.
Η απόφαση της Google να μεταβεί σε ένα νέο μοντέλο αναζήτησης, βασισμένο στην Τεχνητή Νοημοσύνη, εγείρει το ερώτημα: Γιατί εγκαταλείπει ένα επιχειρηματικό μοντέλο που της απέφερε δισεκατομμύρια; Η απάντηση είναι το ChatGPT.
Στις αρχές του 2023, ο CEO της Google, Sundar Pichai, χαρακτήρισε την κυκλοφορία του ChatGPT από την OpenAI ως «κόκκινο συναγερμό». Το νέο chatbot εντυπωσίασε με τις δυνατότητές του: πέρασε τεστ, απάντησε σε ερωτήσεις, έκανε χιούμορ — και όλα αυτά με φυσικότητα και ακρίβεια.
Για το ευρύ κοινό, το ChatGPT φάνηκε μαγικό. Για τη Google, ήταν η πρώτη σοβαρή απειλή εδώ και δύο δεκαετίες. Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, η Google κυριάρχησε επειδή καθήλωσε τον καταναλωτή, αλλά το ChatGPT αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού.
Ανατροπή του μοντέλου αναζήτησης
Η νέα εμπειρία που προσφέρουν τα bots όπως το ChatGPT — άμεση απάντηση αντί για λίστα συνδέσμων και διαφημίσεων — θεωρείται από πολλούς ανώτερη. Το ChatGPT χρησιμοποιείται ήδη από πάνω από 700 εκατομμύρια ανθρώπους εβδομαδιαίως, διαχειρίζεται ένα δισεκατομμύριο αναζητήσεις, και έχει δημιουργήσει σχέσεις εμπιστοσύνης, ιδιαίτερα με τους νεότερους χρήστες.
Οι χρήστες μοιράζονται προσωπικά δεδομένα, ζητούν συμβουλές, και κάνουν έρευνα για προϊόντα, κάτι που απειλεί άμεσα το διαφημιστικό μοντέλο της Google.
Η Google απαντά με τη Λειτουργία AI
Η Λειτουργία Τεχνητής Νοημοσύνης της Google δείχνει τη νέα κατεύθυνση του διαδικτύου. Αν και υπάρχουν ακόμη περιορισμοί — δεν μπορεί να κάνει κρατήσεις ή αγορές — μπορεί να προσφέρει προτάσεις ταξιδιών, να θυμάται προτιμήσεις, και να προσαρμόζει τις απαντήσεις ανάλογα με το ιστορικό του χρήστη.
Παράδειγμα: Ζητώντας «Σαββατοκύριακο στη Βαρκελώνη εκτός πεπατημένης», η λειτουργία AI προτείνει γειτονιές για περπάτημα, γευστικές εμπειρίες, και συνδέσμους για κρατήσεις.
Το επόμενο βήμα: Ψηφιακοί μπάτλερ
Οι τεχνολογικές εταιρείες, όπως η Google και η OpenAI, εργάζονται πάνω σε ψηφιακούς βοηθούς που θα μπορούν να εκτελούν αυτόνομα εργασίες, όπως κρατήσεις, αγορές, και διαχείριση προσωπικών δεδομένων. Οι βοηθοί αυτοί θα έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες όπως πιστωτικές κάρτες, και θα λειτουργούν χωρίς την ανάγκη ανθρώπινης παρέμβασης.
Αυτό το μοντέλο αλλάζει ριζικά τη διαφήμιση: οι παραδοσιακές στρατηγικές marketing που βασίζονται στον αλγόριθμο της Google οδεύουν προς κατάργηση.
Το τέλος του smartphone;
Η εξέλιξη αυτή προετοιμάζει το έδαφος για μια ακόμα βαθύτερη αλλαγή: την αντικατάσταση του smartphone. Όπως αναρωτιέται ο Sir Jony Ive, σχεδιαστής του iPhone και συνεργάτης της OpenAI:
«Για πόσο ακόμη θα θεωρείται κορυφή της τεχνολογίας το να κοιτάμε ένα μαύρο γυάλινο κουτί στην παλάμη μας;»
Ο Ive εργάζεται ήδη πάνω σε μια νέα συσκευή βασισμένη στην AI, πιθανώς φορετή, χωρίς οθόνη, με κάμερα και μικρόφωνο, που θα αντιλαμβάνεται το περιβάλλον και θα απαντά με φυσικό τρόπο.
Ο Sam Altman, συνιδρυτής της OpenAI, δοκίμασε ένα πρωτότυπο και δήλωσε:
«Είναι το πιο εντυπωσιακό κομμάτι τεχνολογίας που έχει δει ποτέ ο κόσμος».
Το τέλος των μπλε συνδέσμων
Σε αυτό το νέο περιβάλλον, οι παραδοσιακές απαντήσεις της Google, με λίστες υπερσυνδέσμων, φαίνονται ξεπερασμένες. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται:
«Αυτές είναι ήδη πολύ… 2024.»
