Η Ευρωπαϊκή Ένωση, υπό την καθοδήγηση της Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν, ετοιμάζεται να πυροδοτήσει μια βόμβα στο ευρωπαϊκό αγροτικό τοπίο, με ένα σχέδιο που απειλεί να φέρει χάος και να συντρίψει την ψυχή της υπαίθρου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Φόροι-φωτιά στα τσιγάρα! Η ΕΕ θυσιάζει την Ελλάδα στο βωμό της άμυνας με αυξήσεις 145%
Η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), ο ακρογωνιαίος λίθος της ευρωπαϊκής γεωργίας, αντιμετωπίζει το φάσμα της αποδόμησης, καθώς η Κομισιόν, πιστή στο δόγμα της μετάθεσης ευθυνών, πετά την «καυτή πατάτα» των μειωμένων επιδοτήσεων στις εθνικές κυβερνήσεις. Το αποτέλεσμα; Οι αγρότες, ήδη στα όρια της απόγνωσης, ετοιμάζουν τα τρακτέρ τους για νέες διαμαρτυρίες, ενώ η Ευρώπη κινδυνεύει να βυθιστεί σε έναν πρωτοφανή αγροτικό διχασμό.
Η ΚΑΠ στο χείλος του γκρεμού
Ένα προσχέδιο της Κομισιόν, που διέρρευσε στο Politico, αποκαλύπτει το σχέδιο της φον ντερ Λάιεν να αναδιαρθρώσει την ΚΑΠ, ενσωματώνοντάς την σε ένα ευρύτερο εθνικό χρηματοδοτικό πακέτο μαζί με τα ταμεία συνοχής και περιφερειακής ανάπτυξης. Η ΚΑΠ, που διοχετεύει σχεδόν 400 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε επτά χρόνια στους αγρότες της ΕΕ, δεν καταργείται τυπικά, αλλά στην πράξη αποδυναμώνεται δραματικά. Οι περικοπές, που εκτιμώνται από 15 έως 25% σε σχέση με τα τρέχοντα επίπεδα, αναγκάζουν τις εθνικές κυβερνήσεις να διαχειριστούν έναν ολοένα μικρότερο προϋπολογισμό, ενώ ταυτόχρονα καλούνται να λύσουν τον γρίφο της κατανομής κονδυλίων μεταξύ γεωργίας, περιφερειών και άλλων προτεραιοτήτων.
Η Επιτροπή παρουσιάζει τη μεταρρύθμιση ως «απλοποίηση» και «ευελιξία», αλλά η πραγματικότητα είναι σκληρή. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ένας διπλωμάτης της ΕΕ, «τι χάος». Οι υπουργοί γεωργίας καλούνται πλέον να ορίσουν ποιος θεωρείται «ενεργός αγρότης» και να κατανείμουν την εισοδηματική στήριξη υπό αυστηρότερα κριτήρια, με προτεραιότητα σε μικρές εκμεταλλεύσεις, νέους αγρότες και γυναίκες. Όμως, η μείωση των επιδοτήσεων για μεγάλους ιδιοκτήτες γης, με ανώτατο όριο τα 100.000 ευρώ, και η μεταφορά της ευθύνης στις πρωτεύουσες απειλούν να δημιουργήσουν 27 διαφορετικά, ανταγωνιστικά συστήματα γεωργίας, βυθίζοντας την ΕΕ σε έναν λαβύρινθο συγκρούσεων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Με απόφαση Πλεύρη η Κρήτη θα αντιμετωπίσει μια νέα πραγματικότητα! Μόνιμες δομές μεταναστών αντί για απελάσεις
Η απόφαση της Κομισιόν να μεταθέσει το βάρος στις εθνικές κυβερνήσεις δεν είναι απλώς μια διοικητική αλλαγή – είναι μια πολιτική «καυτή πατάτα» που απειλεί να πυροδοτήσει κοινωνικές εκρήξεις. Οι αγρότες, που βλέπουν τις επιδοτήσεις τους να συρρικνώνονται ενώ ο προϋπολογισμός της ΕΕ καλείται να καλύψει το χρέος της πανδημίας, την άμυνα και την πράσινη τεχνολογία, ετοιμάζονται για μάχη.
Την Τετάρτη, 16 Ιουλίου 2025, τα τρακτέρ αναμένεται να πλημμυρίσουν ξανά τις Βρυξέλλες, καθώς οι αγρότες διαμαρτύρονται για ένα σχέδιο που, όπως λέει ο Λουκ Βερνέ από τον κλαδικό φορέα Farm Europe, «είναι εντελώς αποκομμένο από την πραγματικότητα της ευρωπαϊκής γεωργίας» και αποτελεί «χαστούκι» στην αγροτική κοινότητα.
Οι εθνικοί υπουργοί γεωργίας βρίσκονται σε απόγνωση, καθώς καλούνται να υπερασπιστούν τα κονδύλια της ΚΑΠ σε εθνικό επίπεδο, ενώ ανταγωνίζονται άλλα υπουργεία για τον ίδιο, μειωμένο προϋπολογισμό. «Η ΚΑΠ είναι απαραίτητη για τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης. Δεν πρέπει να καταστρέψουμε ό,τι λειτουργεί», δήλωσε ο Πορτογάλος υπουργός Γεωργίας, Ζοζέ Μανουέλ Φερνάντες, εκφράζοντας την αγωνία πολλών. Η ένταξη των αγροτικών κονδυλίων σε ευρύτερα εθνικά ταμεία κινδυνεύει να μετατρέψει τις επιδοτήσεις σε «ελεύθερη διαχείριση», με τα υπουργεία Οικονομικών να τις στρέφουν σε άλλες προτεραιότητες, αφήνοντας τους αγρότες με άδεια χέρια.
Ένα μέλλον γεμάτο χάος
Η πολιτική της φον ντερ Λάιεν δεν απειλεί μόνο την ΚΑΠ, αλλά και την ίδια την ενότητα της ΕΕ. Η μεταφορά της ευθύνης στις πρωτεύουσες, με λιγότερα χρήματα και αυστηρότερα κριτήρια, θα πυροδοτήσει εσωτερικές συγκρούσεις στα κράτη-μέλη, καθώς οι αγρότες θα έρχονται αντιμέτωποι με τις κυβερνήσεις τους.
Η Ελλάδα, με την αγροτική της οικονομία ήδη δοκιμαζόμενη από την ακρίβεια και τις κλιματικές προκλήσεις, κινδυνεύει να δει τις επιδοτήσεις της να συρρικνώνονται δραματικά, ενώ οι αγρότες της θα βυθίζονται σε ακόμα μεγαλύτερη απόγνωση. Η μείωση των κονδυλίων κατά 15-25% και η πίεση για «αποδοτικότητα» δεν είναι απλώς περικοπές – είναι μια συνταγή για χάος, που απειλεί να διαλύσει την αγροτική παραγωγή και να πυροδοτήσει κοινωνικές εντάσεις
Η Επιτροπή μπορεί να επιμένει ότι η ΚΑΠ παραμένει πυλώνας της ευρωπαϊκής πολιτικής, αλλά οι αγρότες βλέπουν την αλήθεια: ένα σχέδιο που τους στερεί τη στήριξη, πετώντας το πρόβλημα στις εθνικές κυβερνήσεις. Την Τετάρτη, καθώς οι Βρυξέλλες παρουσιάζουν την πρότασή τους, οι δρόμοι θα γεμίσουν από τον θόρυβο των τρακτέρ και την οργή των αγροτών. Η μάχη για το μέλλον της ΚΑΠ μόλις ξεκινά, αλλά το σχέδιο της φον ντερ Λάιεν κινδυνεύει να αφήσει πίσω του μόνο συντρίμμια και διχασμό, με την ευρωπαϊκή ύπαιθρο να πληρώνει το βαρύτερο τίμημα.
