Το ενδεχόμενο να τεθούν εκ νέου σε ισχύ οι κυρώσεις στο Ιράν, σε περίπτωση που δεν επανέλθει στις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό του πρόγραμμα, έφερε σήμερα (30.602.2025) στο προσκήνιο η Γαλλία.
Ειδικότερα, ο Γάλλος υπουργός Ζαν Νοέλ Μπαρό τόνισε πως η Γαλλία, μαζί με τους Ευρωπαίους εταίρους της, μπορεί, με μια επιστολή προς τον ΟΗΕ να επαναφέρει το παγκόσμιο εμπάργκο κατά του Ιράν.
Ο ίδιος εξήγησε πως αν το Ιράν αρνηθεί να διαπραγματευθεί ένα αυστηρό και μακροπρόθεσμο πλαίσιο για το πυρηνικό του πρόγραμμα, τότε ενδέχεται να τεθούν εκ νέου σε ισχύ οι εις βάρος του κυρώσεις που ίσχυαν πριν από δέκα χρόνια και οι οποίες αφορούσαν τομείς όπως την άμυνα, την ενέργεια και τον τραπεζικό τομέα.
Μάλιστα, ο Ζαν Νοέλ Μπαρό αναφέρθηκε στον μηχανισμό του «snapback», μια διαδικασία που δίνει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ τη δικαιοδοσία επαναφοράς των διεθνών κυρώσεων κατά του Ιράν.
Το Ψήφισμα υπ’αριθμόν 2231
Η εν λόγω ρήτρα εντάχθηκε στη Συμφωνία της Βιέννης του 2015, κατόπιν μακρών διαπραγματεύσεων μεταξύ του ιρανικού καθεστώτος και των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο), καθώς και της Γερμανίας, έπειτα από πρωτοβουλία της κυβέρνησης Ομπάμα.
Κατοχυρωμένη με το Ψήφισμα 2231 του Συμβουλίου Ασφαλείας, η εν λόγω συμφωνία προβλέπει την άρση κυρώσεων κατά της Τεχεράνης με αντάλλαγμα τη δέσμευση του ιρανικού καθεστώτος να μην διεξάγει πυρηνικές δραστηριότητες για στρατιωτικούς σκοπούς.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί παραβίαση εκ μέρους του Ιράν, ο εν λόγω μηχανισμός επιτρέπει την αυτόματη επαναφορά (snapback) όλων των κυρώσεων, χωρίς να μπορεί κάποιο άλλο κράτος να ασκήσει βέτο.
Σύμφωνα με το Ψήφισμα 2231, κάθε «συμμετέχον κράτος» στη Συμφωνία της Βιέννης μπορεί να απευθυνθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας με καταγγελία περί «σημαντικής παραβίασης των δεσμεύσεων» από άλλο συμμετέχον κράτος.
Εντός 30 ημερών από τη σχετική «κοινοποίηση», το Συμβούλιο πρέπει να ψηφίσει επί ενός σχεδίου ψηφίσματος που, επισήμως, στοχεύει στην επιβεβαίωση της άρσης των κυρώσεων.
Όμως, εάν το καταγγέλλον κράτος επιθυμεί την επαναφορά τους, μπορεί να ασκήσει βέτο κατά του ψηφίσματος, μπλοκάροντας την επιβεβαίωση της άρσης.
